Madde Detay
Mehmet Semih
Mehmet Semih Uzman
(d. 19 Şubat 1952 / ö. 25 Mayıs 2013)
Mizah Yazarı, Hikâyeci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğmuştur. Babası Cumhuriyet döneminin ilk gazetecilerinden Emin Refik Uzman’dır (Homur Mizah Grubu, Cumhuriyet Gazetesi). İlkokulu beş ayrı okul değiştirerek 1965 yılında (Mehmet Semih, 1977: 110) bitirdikten sonra Fındıklı Ortaokulu’na başlamıştır (Tekin, 1999: s. 424; Necatigil, 2007: s. 289; Ed. Yalçın, 2010: s. 698). Babasının ölümü üzerine çalışmak zorunda kalan yazar, öğrenimini yarım bırakarak düzeltmenlik, ciltçilik, sekreterlik, spor yazarlığı, reklamcılık gibi işlerde çalışmıştır.
1967 yılında Ekspres gazetesinde ilk yazısı yayımlanan Mehmet Semih Cumhuriyet, Yelken, Akbaba, Gıcık, Yeni Toplum, Edebiyat Cephesi, Limon, Milliyet Sanat, Sanat Olayı, Tan, Sıfır, Dolmuş, Gümgüm, Vatan, Politika, Yeni Asır gibi gazete ve dergilerde yazmıştır. Gelişim Larousse ve Ana Britannica ansiklopedilerinde basın ve mizah maddelerini hazırlamıştır (Necatigil, 2007: 289; Ed. Yalçın, 2010: 698).
1976’da Bulgaristan’da düzenlenen Uluslararası Mizah Hikâyeleri Yarışması’nda Dünyanın En Haksız Yere Dayak Yiyen Adamı Selahattin Bey adlı hikâyesiyle birinci olmuştur ve Altın Kirpi birincilik ödülünü ve Şvistov Kenti Özel Ödülü’nü almıştır. 1977’de Karikatürcüler Derneği’nin yazışmalarını yürütmüştür (Homur Mizah Grubu). 1979 yılında Ulusal Nasreddin Hoca Gülmece Öykü Yarışması’nda II. Mansiyon’u, 1985 yılında ise birincilik ödülünü kazanmıştır (Ed. Yalçın, 2010: 698). Mehmet Semih 25 Mayıs 2013 Cumartesi günü bir süredir tedavi gördüğü Şişli Etfal Hastahanesi’nde vefat emiştir. 27 Mayıs Pazartesi günü Zincirlikuyu Camii’nden cenazesi kaldırılmıştır. (Homur Mizah Grubu, Mizah Haber).
Yazar, Sanat Dergisi’yle röportajında ilkokul üçüncü sınıftan itibaren edebiyatla ilgilenmeye başladığını, sonraları da birçok edebî şahsiyetle iletişim hâlinde olduğunu belirtmiştir. İrfan Yalçın ve Erdoğan Başol’un kendisini sürekli desteklediğini anlatmıştır.
Mehmet Semih, birkaç kez oyun yazmayı denemiş ve üç Karagöz oyunu yazmıştır. Tiyatro eseri yazmanın zor olduğunu düşünen yazar, yayımlanan şiirleri olmasına rağmen 1972’de de şiir yazmayı bırakarak yalnızca öykü yazmayı tercih emiştir. Mizahı sevmesi ve mizahın etkin olduğunu düşünmesi üzerine mizah hikâyeleri yazan Mehmet Semih’e göre çağının çelişik ve kokmuş yanlarını ortaya çıkaran, çelişik düzenin tâ kendisi olan gülmece; iğneleyici, öğretici, eğitici olmalıdır ve gülmece yazarları da bu çelişkiyi ortaya çıkarmalıdır (Mehmet Semih, 1977: 109-123). Genellikle zıtlıklar üzerine kurduğu hikâyelerinde boş abartıları, saf insanların kurnaz insanlar yüzünden yaşadıklarını, sömürüleni, aldatılanı, dairede çalışmasına rağmen geçim sıkıntısı yaşayan memurları, suçsuz suçluları ele almıştır.
Mehmet Semih, 1970’li yıllardan itibaren yazmaya başladığı mizah hikâyelerinin yanı sıra mizah edebiyatı üzerine de düşünmüş ve bu konuda antolojiler hazırlamıştır. Yazar, antolojileriyle mizahi eserler veren yazar ve şairleri bir araya toplayarak Cumhuriyet dönemi mizah edebiyatına katkıda bulunan şahsiyetlerin tespit edilmesini, Türk mizahının tarihsel gelişiminin anlaşılmasını kolaylaştırmış ve böylece Türk mizah edebiyatına önemli bir katkı sağlamıştır.
Kaynakça
Homur Mizah Grubu. http://homur.blogspot.com.tr/2013/05/mizah-yazar-arkadasmz-mehmet-semih-i.html. 26 Mayıs 2013 Pazar. Erişim Tarihi: 20.12.2017.
Işık, İhsan. (2006). Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi Cilt 6. Ankara: Elvan Yayınları. ss. 2447-2448.
Mehmet Semih . (1977). “Söyleşiler”. Dünyanın En Haksız Yere Dayak Yiyen Adamı Selâhattin Bey. İstanbul: TekinYayınevi. ss. 109-123.
Necatigil, Behçet. (2007). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları. s. 289.
Tekin, Arslan. (1999). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Ötüken Neşriyat. ss. 424.
Yalçın, Murat (Editör). (2010). “Mehmet Semih”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi Cilt II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 698.
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/424072/Mizah_yazari_Mehmet_Semih_oldu.html. 26 Mayıs 2013. Erişim Tarihi: 20.12.2017.
http://mizahhaber.blogspot.com.tr/2013/05/mizah-yazari-mehmet-semihi-yitirdik.html. 26 Mayıs 2013. Erişim Tarihi: 20.12.2017.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. AYDAN ENER SUYayın Tarihi: 13.03.2019Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Yayın Tarihi: 13.03.2019Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Dünyanın En Haksız Yere Dayak Yiyen Adamı Selâhattin Bey | Tekin Yayınevi / İstanbul | 1977 | Hikâye |
Türk Mizah Hikâyeleri Antolojisi | Bilgi / Ankara | 1980 | Hikâye |
Gözlüklü Beyefendi | Yazko / İstanbul | 1982 | Hikâye |
Türk Şiirinde Hiciv, Taşlama, Yergi | Miyatro / İstanbul | 1982 | Antoloji |
Hurda Kralı | Yazko / İstanbul | 1983 | Hikâye |
Umutla Yaşıyoruz Efendim | Yazko / İstanbul | 1983 | Hikâye |
Türk Taşlama ve Hiciv Antolojisi | Miyatro Yayınları / İstanbul | 1983 | Antoloji |
Mahallede Dedikodu Var | Yazko / İstanbul | 1984 | Hikâye |
Türk Edebiyatında Mahlaslar, Takma Adlar, Tapşırmalar ve Lakaplar | Anahtar Kitaplar / İstanbul | 1993 | Diğer |
Fotolu Vergi Müellifi | Yazko / İstanbul | 1994 | Hikâye |
Türk Gülmece Öyküleri Antolojisi | Yön Yayıncılık / İstanbul | 1994 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Onur Şimşek | d. 1978 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | LEBÎB, Mehmed Lebib Efendi | d. ? - ö. 1702-03 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | PERTEV PAŞA, Seyyid Mehmed Said | d. 1785 - ö. 1837 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÇELİK OZAN, Murat Çelik | d. 25.04.1952 - ö. 2010 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Halil Açıkgöz | d. 1 Aralık 1952 - ö. 25 Kasım 2019 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | AHMET ÇAKIR | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Salih Ecer | d. 20 Temmuz 1954 - ö. 23 Şubat 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | NİHAT, Nihat Koçak | d. 01.01.1972 - ö. 20.03.2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Turgut Özakman | d. 1 Eylül 1930 - ö. 28 Eylül 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Tomris Uyar | d. 15 Mart 1941 - ö. 04 Temmuz 2003 | Meslek | Görüntüle |
11 | Tuncer Cücenoğlu | d. 10 Nisan 1944 - ö. 18 Temmuz 2019 | Meslek | Görüntüle |
12 | Murat Gülsoy | d. 31 Mart 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Ece Aykız | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Rıza Apak | d. 1911 - ö. 1987 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Nafize Öztok | d. 01 Temmuz 1929 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Avanzâde Mehmet Süleyman | d. 1871 - ö. 1922 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Mehmet Fehmi İmre | d. 13 Şubat 1957 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MEHMET/FAKİR MEHMET, Mehmet Çakmak | d. 1921 - ö. 2001 | Madde Adı | Görüntüle |
