MEYLÎ, Ebussuûd-zâde Mehmed Çelebi

(d. 931/1524-25 - ö. 971/1563-64)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

931/1524-25 yılında İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin oğludur. Öğrenimini tamamlayarak Muhyiddin Fenârî’den mülazım olduktan sonra 955/1548-49 yılında Kasımpaşa Medresesi’ne müderris olarak atandı. 957/1550-51’de Eyüp payesi aldıktan sonra 958/1551-52’de Sahn-ı Seman Medresesi’ne, 962/1554-55’te de Yavuz Sultan Selim Medresesi’ne müderris olarak atandı. 964/1557’de Şam kadısı oldu. 967/1560 yılında bu görevinden azledilen Meylî, 970/1563’te ise Halep kadısı oldu. Burada kadı iken 971/1563-64 yılında vefat etti. “Eyledi terk-i ‘âlem-i fânî” mısraı ölümüne tarih düşürülmüştür. Mezarı Halep’tedir.

Muhyî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Şiirlerine örnek olarak ise sadece Farsça şiirlerinden birkaç beyit verilmiştir.

Muhyiddin Fenârî’den ders gördüğü dönemde hüsn-i hattın sülüs ve nesih türlerini Hacı Çelebi diye bilinen Şeyh Abdurrahim Bayrâmî Efendi’den meşk eden Muhyî, Arapça, Farsça ve Türkçe şiirler yazmaya muktedir bir şairdi. Şairlikteki ustalığını özellikle Acemane tarzda yazdığı Farsça şiirlerde göstermiştir.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 4. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kaf-zâde Fâ’izî, Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı. Belediye 11. vr. 176b.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Şakâyık-ı Nev’i-zâde”. İstanbul: Çağrı Yay.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 15.02.2014
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Tu-râ ey nûş lebkâm-i dil ü cân mîtevân güften

Be-cân bahşî lebet-râ âb-ı hayvân mîtevân güften

 

xxx

Be-âyîn-i vefâ bestî miyân-râ bâ-hıyâl est în

Çünîn nâzik hayâlî key tevân besten muhâl est în

 

xxx

Ey der-dilet be-ehl-i vefâ cevr ü kîn heme

Çeşmet be-nâz reh-zen-i merdân-i dîn heme

(Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 326).

 

xxx

Kûhkenden sanma bende eksük ola derd ü gam

Artık anma anı yanumda benüm ey gonce-fem

(Kaf-zâde Fâ’izî, Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye 11. vr. 176b).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687Doğum YeriGörüntüle
2VAHÎD/MAHTÛMÎ, Mehmed Mahtûmî Ağad. ? - ö. 1732-33Doğum YeriGörüntüle
3TÂ'İB, İsmâ'ild. ? - ö. 1714-15Doğum YeriGörüntüle
4REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687Doğum YılıGörüntüle
5VAHÎD/MAHTÛMÎ, Mehmed Mahtûmî Ağad. ? - ö. 1732-33Doğum YılıGörüntüle
6TÂ'İB, İsmâ'ild. ? - ö. 1714-15Doğum YılıGörüntüle
7REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687Ölüm YılıGörüntüle
8VAHÎD/MAHTÛMÎ, Mehmed Mahtûmî Ağad. ? - ö. 1732-33Ölüm YılıGörüntüle
9TÂ'İB, İsmâ'ild. ? - ö. 1714-15Ölüm YılıGörüntüle
10REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687MeslekGörüntüle
11VAHÎD/MAHTÛMÎ, Mehmed Mahtûmî Ağad. ? - ö. 1732-33MeslekGörüntüle
12TÂ'İB, İsmâ'ild. ? - ö. 1714-15MeslekGörüntüle
13REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VAHÎD/MAHTÛMÎ, Mehmed Mahtûmî Ağad. ? - ö. 1732-33Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TÂ'İB, İsmâ'ild. ? - ö. 1714-15Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687Madde AdıGörüntüle
17VAHÎD/MAHTÛMÎ, Mehmed Mahtûmî Ağad. ? - ö. 1732-33Madde AdıGörüntüle
18TÂ'İB, İsmâ'ild. ? - ö. 1714-15Madde AdıGörüntüle