Madde Detay

Bayburt'ta doğdu. Çocukluğunu geçirdiği Berlin'den 1990 yılında ailesiyle İstanbul'a geldi. Erkovan, Türkiye'ye dönüşlerini şöyle dile getirir: "Çocukluğum Almanya’da iki farklı şehirde geçti. İkincisi Berlin’di ve orada yedi sene kaldık. 1990 yılında babamın her zamanki Türkiye’ye kesin dönüş yapma hayalini gerçekleştirdik. 13 yaşlarındaydım ve Türkçem çok yetersiz olduğu için okula gidip gitmeyeceğim bile belli değildi. Bir yıl okula gitmedim, 1991’de Kadıköy İmam Hatip Lisesi’ne başladım." (Erdem 2016). Almanya'da yaşadığı dönem ileride yazarlığına ve hikâyelerine etki etmesi açısından önemlidir. İstanbul'da Kadıköy İmam Hatip Lisesini bitirdikten sonra Marmara Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümünde başladı. İkinci sınıftayken başörtüsü nedeniyle ara vermek zorunda kaldı. Bu dönem onun yazarlığının nirengi noktası olarak görülebilir. Çünkü o bu dönemde A. Ali Ural'ın atölyelerine katıldı ve yazarlık çalışmalarına ağırlık verdi. Aftan yararlanarak fakülteye tekrar döndü ve buradaki ağitimini tamamladı. İstanbul Üniversitesi Alman Filolojisi'ndeki yüksek lisans eğitimini sürdürmektedir. Naime Erkovan, hâlen yazarlığının yanı sıra çeviri çalışmaları yapmaktadır. Akbaba-Seçme Hikayeler, Dönüşüm ve Küçük Prens gibi eserleri dilimize kazandırdı. Ay ve Güneş Kumpanyası (2015) adlı eseri ESKADER 2015 Kültür Sanat Ödülleri’nde yılın en iyi hikâye kitabı seçildi. Olay Berlin’de Geçiyor (2017) adlı beşinci hikâye kitabıyla, TYB Öykü Ödülü'ne layık görüldü.

Çağdaş Türk Edebiyatı'nda "hikâyeci" kimliğiyle kendine özgün bir yer edinen ve üslubu ile bu türe yeni bir soluk getiren Naime Erkovan, fantastik hikâyeleriyle ön plana çıkmıştır. Kalem ürünleri Hece, Türk Edebiyatı ve Mühür dergilerinde yer almıştır. Hikâyenin kendisine romanın sağlayamayacağı birçok imkânı verdiğini ifade eden yazar bu türde karar kılışını şöyle dile getirmektedir: "Öykü yazmak, ince bir işçilik gerektirdiği gibi yazarını da disipline eder. Ayrıca onun aracılığıyla sınır taşlarımın nerede bulunduklarını keşfediyorum. Yerlerini belirledikten sonra da her öyküyle onları biraz daha ileriye kaydırabiliyorum. Yazarken en çok dikkat ettiğim şey, kurgumdan ya da kelimelerimden sıkılmamamdır. Böyle bir tehlike olduğunda yeni bir öykü kurgulama olanağım var. " (Keskin 2014). Erkovan, hikâyelerini Beşinci Düğme (2911) ile kitaplaştırmaya başlamıştır. Beşinci Düğme saf insanın çocuksu duyarlığının modern zamanın dişlilerine direnişidir. İroninin Türk edebiyatındaki kalelerinden biri olmaya aday niteliğindeki kitapta yazar; okuru, dünyayı algılayamayan sıra dışı karakterleriyle tanıştırmaya çalışır. Erkovan, duru bir dil, şaşırtıcı bir kurgu ve sarsıcı sonların hâkim olduğu kitaptaki hikâyelerde fantastik bir anlatım sezilir. Birbirine bağlı yirmi öyküden oluşan bir salkım üzüm gibi duran Soğuk Taht (2012); ülke ülke gezen bir kralın başka krallarda kendini görmek isterken, dünyanın bir oyun ve oyalanma yeri olduğunu dehşetle fark edişidir. Erkovan bu kitapta fantastik anlatımının dozunu artırır ve tüm insanlar için geçerli bir gerçek olan "yabancılaşma" ya işaret eder.

Hikâyeciliği kendine meslek edinen Erkovan'ın üçüncü kitabı Asılsız Hikâyeler (2014) "hikâye içinde hikâye" tekniğiyle kaleme alınmıştır. Eser hem hikâyeciliğimizde hem de Erkovan'ın kitapları arasında özgün bir yere sahiptir. Tekşen, eseri şu cümlelerle değerlendirmiştir: "Diğer kitaplarından farklı olarak, hatta yazılmış bütün hikâye kitaplarından farklı olarak bir ilke imza atıyor Naime Erkovan. Her hikâyesini farklı türlerde yazarak hikâyenin edebiyattaki gücüne ve sınırlarına dikkat çekiyor. Hikâyenin edebiyat içindeki yerini sayfalarca anlatarak teorik boyutuyla yetinenlerin aksine, çeşit çeşit hikâyeler kaleme alarak pratiğini gösteriyor. Asılsız Hikâyeler bu boyutuyla değerlendirildiğinde, eğitim alanında bir gün mutlaka kendisine yer açacak başarıda bir kitap." (Tekşen 2014). Asılsız Hikâyeler, edebiyat öğretmenlerinin hikâye konusunu anlatırken kullanabilecekleri kaynak kitap olarak görülebilir. Erkovan, Ay ve Güneş Kumpanyası (2015)'nda fantastik anlatımını zirve noktasına ulaştırmıştır. O kitapta aslında Avrupa’da doğup büyümüş biri olarak kültürümüzü tanıtma amacı gütmektedir. Korgan'a göre Ay ve Güneş Kumpanyası (2015) yazarın ustalık eseridir: "Bu onun ustalık eseri. Doğu’yu ve Batı’yı iyi tanıyan yazar iki ayrı âlemin efsanevi karakterlerini birbirlerinin dünyalarına taşıyor Ay ve Güneş Kumpanyası’nda. On dört fantastik masal anlatacak Erkovan, açın hayal dünyanızı. Masal kadar yalın, masal kadar ciddi ve çarpıcı anlatımıyla Erkovan bu kitabın –kitapta efsanevi Şehrazat’ı görecek olsak da- gizli Şehrazat’ı aslında." (Korgan 2016). Erkovan, bu kitapta olaylara ironik bir objektiften bakmasıyla dikkat çekmiştir.

Olay Berlin'de Geçiyor (2017) ile fantastikten gerçeğe dönüşü hissedilen Naime Erkovan, bu kitabında Almanya’ya göç eden gurbetçi Türklerin yaşadıklarını kendine özgü üslûbu ve kurgusal zenginliğiyle anlatmıştır. On beş hikâyeden oluşan kitap küçük bir çocuğun gözlem gücü, dizginlenemez merakı ve hayata dair soruları üzerinden şekillenmektedir. Erkovan, Olay Berlin’de Geçiyor kitabıyla adına ‘gurbet’ diyerek geçilen uzak bir kelimeyi yakınlaştırıp büyütürken okuyucunun da bu kelimeyi sadece söylemekle kalmayıp yaşamasını ister. Nursel Duruel'in Geyikler, Annem ve Almanya'sını çağrıştıran kitapla hem Almanya'ya hem de yazarın çocukluğuna yolculuk yapılabilir (Harmancı 2019). Yazar, Akvaryum Fırtınası (2018) ile naif bir kurguyla okur karşısına çıkmıştır. Akvaryum Fırtınası modern dünyada yaşayan ama onunla baş edemeyen bir karakterle başlamakta ve her sayfada okuru içine çekmektedir (Sevim 2019).

Naime Erkovan'ın hikâyeleri genel olarak ele alındığında fantastik unsurların ağırlıkta olduğu görülmektedir. Fantastikle başlayan ve Ay ve Güneş Kumpanyası'nda doruğa olaşan hikâye serüvenini uzun anlatılar ve deneysel nitelikteki kurmaca metinlerle çeşitlendirir. Olayları, durumları, şahısları ve mekânı bir fotoğrafçı titizliliğiyle en ince ayrıntısına kadar gözlemler. Türkçeyi sonradan öğrenmesi, Türkçenin içine doğmadığı için dili karşısında bir materyal gibi algılaması hikâyeciliğinde önemli ayrıntılardır. Erkovan kelimelerle sürekli oynar, Türkçenin kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalmadan kendine has bir hikâye dili oluşturur. Bu sayede de her kitabında okurunu şaşırtmayı yeni dünyalara taşımayı başarır. Tekrara düşmeyen yazar masalsı üslubu ile okuyucunun merak duygusunu sürekli canlı tutar ve hikâyeler beklenmedik bir sonla biter. "Tür, öykü olunca onu ne kadar esnetebilirim, duvarlarına vurunca yıkılır mı, tavanı çöker mi yoksa barındırdığı tozu silkeledikten sonra gücünden hiçbir şey yitirmeksizin ayakta kalabilir mi diye görmek istedim." diyen yazar hikâyedeki istikrarını daima korumuştur. Hikâyelerinde yer yer bilge bir tavırla zekice sorgulayan Erkovan, bu türdeki pusulasını kaybetmemiş ve her kitabında farklı kurgu tekniklerini deneyerek metni farklı bir dille okura sunmuştur. Biçimsel anlamda farklı teknikleri denemesiyle kendi sınırlarını keşfetmeye çalışmış ve fantastik ile gerçek arasındaki dengeyi de yakalamıştır.