Madde Detay
NASUHÎ, Mehmed Efendi
(d. ?/1648-1650? - ö. ?/1717-1718?)
tekke şairi
(Tekke / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şiirlerinde Nasuhî mahlasını kullanan mutasavvıf şair, Nasuhî Mehmed Efendi olarak tanınmaktadır. Nasuhî, 1648’de İstanbul’da doğmuştur. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi’nde verilen bilgilere göre, Nasuhî’nin babası Sipahî Seyyid Nasuh Bey’dir. Halvetiyeden Nasuhiye kolunun kurucusu olan Nasuhî, Halveti büyüklerinden Şeyh Alaaddin Ali’ (Karabaş Veli) nin halifesidir. Nasuhî’ye Damadı Hasan Paşa tarafından Üsküdar Doğancılar’da bir zaviye yaptırılmış, kendisi de Nasuhî Dergâhı diye anılan bu dergâhta seccadenişin olmuştur. Nasûhi, 1705’te Eyüp Camii’ne vaiz olmuş, 1714’te ise Kastamonu'ya sürülmüş, bir sene sonra da İstanbul’a dönmüştür. 1717 yılında vefat eden mutasavvıf şair kendi dergâhına defnedilmiştir (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 1986: 528). Vahit Göktaş ve Ali Tenik ise, “Şabaniyye Kolunun Önemli Bir Temsilcisi Nasuhi Efendi’nin Rıza ve Teslimiyetle İlgili Görüşleri” başlıklı bildirilerinde Nasûhi’nin 1650-1718 yılları arasında yaşadığını, ömrünün büyük çoğunluğunu İstanbul-Üsküdar’da geçirdiğini ve Şâbâniyye-Karabâşiyye’nin Nasûhiyye kolunun piri olduğunu ifade etmişlerdir. Nasuhî Dergâhının da Şâbâniyye’nin İstanbul’daki asitanesi olduğunu, önemli bir kültür ve tasavvuf merkezi özelliğini tekkelerin kapatıldığı döneme kadar sürdürdüğünü belirtmişlerdir. Ayrıca Nasuhî Efendi’nin medrese ilimlerini ikmal ettiğinden, Arapça, Farsça ve Türkçeyi ustalıkla kullandığından ve döneminde halktan ve devlet ricalinden pek çok kişiyi sohbetleriyle irşat ettiği gibi kendisinden sonra da yolunu devam ettirecek 300 kadar halife yetiştirdiğinden söz etmişlerdir (Göktaş ve Tenik 2014: 1).
Bursalı Mehmed Tahir Efendi’nin Osmanlı Müellifleri adlı yapıtında Nasuhî’nin şu eserleri olduğu belirtilmiştir: Tefsir-i Şerif, Risaletü’r-Rüşdiye, Risaletü’l-Fahriye, Risaletü'l-Velediye, Şuabu'l-İman, Şerh-i Gazel-i Misrî-i Niyazî, Mecmuatü'l-Ehâdis, Divan-ı İlahiyat (1972: 166).
Kaynakça
Göktaş, Vahit - Ali Tenik (2014). “Şabaniyye Kolunun Önemli Bir Temsilcisi Nasuhi Efendi’nin Rıza ve Teslimiyetle İlgili Görüşleri”, II. Uluslararası Şeyh Şa’ban-ı Veli Sempozyumu. 04- 06 Mayıs, Kastamonu.
Yavuz, A. Fikri-İsmail Özen (hzl.) (1972). Bursalı Mehmed Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul: Meral Yay.
"Nasuhî Mehmed Efendi" (1986). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 6. İstanbul: Dergâh Yay. 528.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ZEYNEP SAFİYE BAKİYayın Tarihi: 18.02.2015Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Beyit
Gel Nasuhînin elinden bir kadeh nûş eyle kim
Mahv olup hep cümle varlık kalmıya hail nedir
Cümle bilir sensin ayan
Ancak cemalindir nihan
Oldu Nasuhî garkı ân
Bahri Cemalullâhı gör
Yavuz, A. Fikri-İsmail Özen (hzl.) (1972). Bursalı Mehmed Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul: Meral Yay. 167.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.02.2015Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Beyit
Gel Nasuhînin elinden bir kadeh nûş eyle kim
Mahv olup hep cümle varlık kalmıya hail nedir
Cümle bilir sensin ayan
Ancak cemalindir nihan
Oldu Nasuhî garkı ân
Bahri Cemalullâhı gör
Yavuz, A. Fikri-İsmail Özen (hzl.) (1972). Bursalı Mehmed Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul: Meral Yay. 167.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Beyit
Gel Nasuhînin elinden bir kadeh nûş eyle kim
Mahv olup hep cümle varlık kalmıya hail nedir
Cümle bilir sensin ayan
Ancak cemalindir nihan
Oldu Nasuhî garkı ân
Bahri Cemalullâhı gör
Yavuz, A. Fikri-İsmail Özen (hzl.) (1972). Bursalı Mehmed Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul: Meral Yay. 167.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Beyit
Gel Nasuhînin elinden bir kadeh nûş eyle kim
Mahv olup hep cümle varlık kalmıya hail nedir
Cümle bilir sensin ayan
Ancak cemalindir nihan
Oldu Nasuhî garkı ân
Bahri Cemalullâhı gör
Yavuz, A. Fikri-İsmail Özen (hzl.) (1972). Bursalı Mehmed Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul: Meral Yay. 167.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Pınar Selek | d. 08 Kasım 1971 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Lütfi Özkök | d. 1923 - ö. 31 Ekim 2017 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Pınar Selek | d. 08 Kasım 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Lütfi Özkök | d. 1923 - ö. 31 Ekim 2017 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Pınar Selek | d. 08 Kasım 1971 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Lütfi Özkök | d. 1923 - ö. 31 Ekim 2017 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Pınar Selek | d. 08 Kasım 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Meslek | Görüntüle |
12 | Lütfi Özkök | d. 1923 - ö. 31 Ekim 2017 | Meslek | Görüntüle |
13 | Pınar Selek | d. 08 Kasım 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Lütfi Özkök | d. 1923 - ö. 31 Ekim 2017 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Pınar Selek | d. 08 Kasım 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Lütfi Özkök | d. 1923 - ö. 31 Ekim 2017 | Madde Adı | Görüntüle |