NİGÂHÎ, Şehlâ Mustafa Nigâhî Çelebi

(d. ?/? - ö. Şaban 1104/Nisan-Mayıs 1693)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Nigâhî’nin adı Mustafa’dır. Şehlâ Mustafa Nigâhî Efendi olarak tanındı. Tesalya Yenişehri/ Yenişehir Fener'de doğdu. Gençliğinde eğitim amacıyla İstanbul'a geldi. Divan-ı hümayun kâtipleri arasına katıldı. Daha sonra bazı paşalara divan kâtibi oldu. Rumeli'de serasker olan Şişman İbrahim Paşa'ya divan efendisi oldu. Maktul Mustafa Paşa'ya küçük tezkireci oldu (Çapan 2005: 602). Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın sadrazamlığı zamanında büyük tezkereci olmuştur. 1095/1683-84'te meydana gelen Peç Seferi'nden sonra azledilerek emekliye sevk edildi. Memleketine döndü (İnce 2005: 678). 1096/ 1684-85'de donanmaya katıldı. 1103/1691-92'de Elhac Ali Paşa'nın sadrazamlığında yeniden büyük tezkereci ve baş ruznameci oldu. Daha sonra memleketine döndü. 1104 Şaban 1104/ Nisan-Mayıs 1693'te İstanbul’da vefat etti (Özcan 1989: 4/118). Vefat tarihi Safâyî'de 1100/1688-89 olarak kaydedilmiş ve şaşılığına, Şişman İbrahim Paşa ile samimiyeti ve azledilişine dair latifelere yer verilmiştir (Çapan 2005: 602). İnşa, kitabet ve hüsnü hatta oldukça yetenekliydi (Çapan 2005: 602).

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C.IV. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

M. Şemseddin Sami (1306-16/1889-93). Kâmûsü'l-Alam. C. VI. İstanbul: Mihran Matbaası. 599.

Müstakim-zâde Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb(Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 15.03.2014
Güncelleme Tarihi: 13.08.2022

Eserlerinden Örnekler

Gitmez hayâl-i ârızı çeşm-i pür-âbdan

Hâlî degül bu şîşe-i pür-nem gül-âbdan

 

Sîm-âb gibi olsa perâkende cân u dil

Kurtulmazın firâkun ile ıztırâbdan

 

Dürr-i kelâma feyz-i tabî'ât virür şeref

Lü'lü' düşer mi katre-i bârân sehâbdan

 

Elmâs-rîze-i gamı def' eyle sîneden

Sâkî pür eyle sâgarı la'l-i müzâbdan

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 494 )


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BELÎĞ, Mehmed Emînd. ? - ö. 1760-61Doğum YeriGörüntüle
2AVNÎ, Yenişehirlid. 1826 - ö. 1883Doğum YeriGörüntüle
3MAHZÛNÎ MUHARREM BABAd. ? - ö. 1867/1869?Doğum YeriGörüntüle
4BELÎĞ, Mehmed Emînd. ? - ö. 1760-61Doğum YılıGörüntüle
5AVNÎ, Yenişehirlid. 1826 - ö. 1883Doğum YılıGörüntüle
6MAHZÛNÎ MUHARREM BABAd. ? - ö. 1867/1869?Doğum YılıGörüntüle
7BELÎĞ, Mehmed Emînd. ? - ö. 1760-61Ölüm YılıGörüntüle
8AVNÎ, Yenişehirlid. 1826 - ö. 1883Ölüm YılıGörüntüle
9MAHZÛNÎ MUHARREM BABAd. ? - ö. 1867/1869?Ölüm YılıGörüntüle
10BELÎĞ, Mehmed Emînd. ? - ö. 1760-61MeslekGörüntüle
11AVNÎ, Yenişehirlid. 1826 - ö. 1883MeslekGörüntüle
12MAHZÛNÎ MUHARREM BABAd. ? - ö. 1867/1869?MeslekGörüntüle
13BELÎĞ, Mehmed Emînd. ? - ö. 1760-61Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AVNÎ, Yenişehirlid. 1826 - ö. 1883Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MAHZÛNÎ MUHARREM BABAd. ? - ö. 1867/1869?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BELÎĞ, Mehmed Emînd. ? - ö. 1760-61Madde AdıGörüntüle
17AVNÎ, Yenişehirlid. 1826 - ö. 1883Madde AdıGörüntüle
18MAHZÛNÎ MUHARREM BABAd. ? - ö. 1867/1869?Madde AdıGörüntüle