Madde Detay
NİKÂTÎ
(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.
Kaynakça
Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.
İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.
İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.
M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.
Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.
Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020
Eserlerinden Örnekler
O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş
Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)
Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından
Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)
Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it
Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)
Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin
Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GINÂYÎ, Gınâyî Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendi | d. ? - ö. 30 Mayıs 1806 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ahmet Mithat Efendi | d. 1844 - ö. 28 Aralık 1912 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | GINÂYÎ, Gınâyî Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendi | d. ? - ö. 30 Mayıs 1806 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ahmet Mithat Efendi | d. 1844 - ö. 28 Aralık 1912 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | GINÂYÎ, Gınâyî Efendi | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendi | d. ? - ö. 30 Mayıs 1806 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Ahmet Mithat Efendi | d. 1844 - ö. 28 Aralık 1912 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | GINÂYÎ, Gınâyî Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendi | d. ? - ö. 30 Mayıs 1806 | Meslek | Görüntüle |
12 | Ahmet Mithat Efendi | d. 1844 - ö. 28 Aralık 1912 | Meslek | Görüntüle |
13 | GINÂYÎ, Gınâyî Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendi | d. ? - ö. 30 Mayıs 1806 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Ahmet Mithat Efendi | d. 1844 - ö. 28 Aralık 1912 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | GINÂYÎ, Gınâyî Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendi | d. ? - ö. 30 Mayıs 1806 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Ahmet Mithat Efendi | d. 1844 - ö. 28 Aralık 1912 | Madde Adı | Görüntüle |