NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969Doğum YeriGörüntüle
2Nurettin Topçud. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975Doğum YeriGörüntüle
3ABDULLAH EYYÛBÎ, İstanbullud. ? - ö. 1836Doğum YeriGörüntüle
4Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969Doğum YılıGörüntüle
5Nurettin Topçud. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975Doğum YılıGörüntüle
6ABDULLAH EYYÛBÎ, İstanbullud. ? - ö. 1836Doğum YılıGörüntüle
7Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969Ölüm YılıGörüntüle
8Nurettin Topçud. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975Ölüm YılıGörüntüle
9ABDULLAH EYYÛBÎ, İstanbullud. ? - ö. 1836Ölüm YılıGörüntüle
10Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969MeslekGörüntüle
11Nurettin Topçud. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975MeslekGörüntüle
12ABDULLAH EYYÛBÎ, İstanbullud. ? - ö. 1836MeslekGörüntüle
13Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nurettin Topçud. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ABDULLAH EYYÛBÎ, İstanbullud. ? - ö. 1836Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969Madde AdıGörüntüle
17Nurettin Topçud. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975Madde AdıGörüntüle
18ABDULLAH EYYÛBÎ, İstanbullud. ? - ö. 1836Madde AdıGörüntüle