NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837Doğum YeriGörüntüle
2Cenk Edend. 18 Eylül 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TAB’Î, İSMAİL TAB’Î ÇELEBİd. ? - ö. 1653-54Doğum YeriGörüntüle
4FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837Doğum YılıGörüntüle
5Cenk Edend. 18 Eylül 1969 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TAB’Î, İSMAİL TAB’Î ÇELEBİd. ? - ö. 1653-54Doğum YılıGörüntüle
7FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837Ölüm YılıGörüntüle
8Cenk Edend. 18 Eylül 1969 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9TAB’Î, İSMAİL TAB’Î ÇELEBİd. ? - ö. 1653-54Ölüm YılıGörüntüle
10FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837MeslekGörüntüle
11Cenk Edend. 18 Eylül 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
12TAB’Î, İSMAİL TAB’Î ÇELEBİd. ? - ö. 1653-54MeslekGörüntüle
13FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Cenk Edend. 18 Eylül 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TAB’Î, İSMAİL TAB’Î ÇELEBİd. ? - ö. 1653-54Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837Madde AdıGörüntüle
17Cenk Edend. 18 Eylül 1969 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TAB’Î, İSMAİL TAB’Î ÇELEBİd. ? - ö. 1653-54Madde AdıGörüntüle