NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8Doğum YeriGörüntüle
2ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867Doğum YeriGörüntüle
3Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8Doğum YılıGörüntüle
5ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867Doğum YılıGörüntüle
6Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8Ölüm YılıGörüntüle
8ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867Ölüm YılıGörüntüle
9Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8MeslekGörüntüle
11ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867MeslekGörüntüle
12Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
13PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8Madde AdıGörüntüle
17ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867Madde AdıGörüntüle
18Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?Madde AdıGörüntüle