NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂFİTÂBÎ, Hasan Çelebid. ? - ö. 1573Doğum YeriGörüntüle
2NÂMÎ, Mehmedd. ? - ö. 1604Doğum YeriGörüntüle
3ULVÎ, Hâfız Seyyid Ali Bedreddîn Efendid. ? - ö. 1866\'dan sonraDoğum YeriGörüntüle
4ÂFİTÂBÎ, Hasan Çelebid. ? - ö. 1573Doğum YılıGörüntüle
5NÂMÎ, Mehmedd. ? - ö. 1604Doğum YılıGörüntüle
6ULVÎ, Hâfız Seyyid Ali Bedreddîn Efendid. ? - ö. 1866\'dan sonraDoğum YılıGörüntüle
7ÂFİTÂBÎ, Hasan Çelebid. ? - ö. 1573Ölüm YılıGörüntüle
8NÂMÎ, Mehmedd. ? - ö. 1604Ölüm YılıGörüntüle
9ULVÎ, Hâfız Seyyid Ali Bedreddîn Efendid. ? - ö. 1866\'dan sonraÖlüm YılıGörüntüle
10ÂFİTÂBÎ, Hasan Çelebid. ? - ö. 1573MeslekGörüntüle
11NÂMÎ, Mehmedd. ? - ö. 1604MeslekGörüntüle
12ULVÎ, Hâfız Seyyid Ali Bedreddîn Efendid. ? - ö. 1866\'dan sonraMeslekGörüntüle
13ÂFİTÂBÎ, Hasan Çelebid. ? - ö. 1573Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NÂMÎ, Mehmedd. ? - ö. 1604Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ULVÎ, Hâfız Seyyid Ali Bedreddîn Efendid. ? - ö. 1866\'dan sonraAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂFİTÂBÎ, Hasan Çelebid. ? - ö. 1573Madde AdıGörüntüle
17NÂMÎ, Mehmedd. ? - ö. 1604Madde AdıGörüntüle
18ULVÎ, Hâfız Seyyid Ali Bedreddîn Efendid. ? - ö. 1866\'dan sonraMadde AdıGörüntüle