NURÎ, Mehmet Nuri

(d. 1876 / ö. ?)
âşık, çiftçi
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşığın adı Mehmet Nuri’dir. Bazı kaynaklarda “Şeyh Nuri” olarak da geçmektedir (Sevengil 1967: 59). Nuri, 1293/1876 yılında Çankırı’nın Ilgaz ilçesine bağlı Yerkuyu köyünde dünyaya geldi. Nuri’nin babası köyünde Şeyh Abdullah Efendi olarak bilinirdi. Nuri, eğitimini babasından ve Atkaracalarlı Hasan Efendi’den alarak tamamladı. Asıl mesleği çiftçilik olan Nuri, geçimini de bu işinden sağlamıştır. Güzel ve düzgün hitabeti olan, latif, tavır ve davranışlarıyla çevresindekilere örnek teşkil edecek bir kişiliğe sahipti. Hayatı boyunca zahidane ve münzevi bir yaşam sürmüştür. Bu sebeple onu tanımayan ve ilk defa görenler sıradan bir çiftçi ve mürit sanmışlardır. Aksine zeki ve uyanık bir kişiliğe sahipti. Kadirî tarikatına mensup olan Nurî, bu tarikata bağlı öğrenciler de yetiştirmiştir. Kaynaklarda vefat tarihiyle ilgili bir bilgiye ulaşılamamıştır (Talât 1930: 245).

Elimizdeki mevcut şiirlerinde “Nûrî” mahlasını kullandığı görülen âşığın, genel olarak manzumelerinde bu mahlası tercih ettiği çıkarımında bulunulabilir. Üslubu sade olup dili de iyi kullanan bir âşık, olduğu şiirlerinden anlaşılmaktadır. Kaynaklarda çok sık olarak şiir yazmadığı belirtilmektedir. Ayrıca kaynaklarda Nâilî’ye şiirle latifelerde bulunduğu bilgisine yer verilmektedir (Talât 1930: 245). Nuri’nin yetiştirdiği öğrencilerinden olan Atkaracalarlı Bânû ile atışmaları da olmuştur. Bânû’nun şeyhine methiyeler düzdüğü koşmaları da vardır (Sevengil 1967: 61). Mevcut şiirlerinden hareketle, manzumelerini genel olarak dörtlükler hâlinde yazdığı söylenebilir. Şiirlerinde hece veznini kullanmıştır. Şiirlerinde tasavvufî aşkı ve mensubu olduğu tarikatın erkân ve adabı ile beşerî aşkı konu edinmiştir.

Kaynakça

Sevengil, Refik Ahmet (1967). Çağımızın Halk Şairleri. İstanbul: Atlas Kitabevi.

Talat, Ahmet (1930). Çankırı Şairleri. Çankırı: Çankırı Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. SAGIP ATLI
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali Hikmet Erend. 10 Mart 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Bülent Atad. 21 Mart 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NURİ, Nuri Babad. 1841? - ö. 1904-1906?Doğum YeriGörüntüle
4NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Bekir Fahri İdizd. 1876 - ö. 1938Doğum YılıGörüntüle
6İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
7NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Bekir Fahri İdizd. 1876 - ö. 1938Ölüm YılıGörüntüle
9İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Ölüm YılıGörüntüle
10NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?MeslekGörüntüle
11Bekir Fahri İdizd. 1876 - ö. 1938MeslekGörüntüle
12İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909MeslekGörüntüle
13NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Bekir Fahri İdizd. 1876 - ö. 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Bekir Fahri İdizd. 1876 - ö. 1938Madde AdıGörüntüle
18İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Madde AdıGörüntüle