NURÎ, Mehmet Nuri

(d. 1876 / ö. ?)
âşık, çiftçi
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşığın adı Mehmet Nuri’dir. Bazı kaynaklarda “Şeyh Nuri” olarak da geçmektedir (Sevengil 1967: 59). Nuri, 1293/1876 yılında Çankırı’nın Ilgaz ilçesine bağlı Yerkuyu köyünde dünyaya geldi. Nuri’nin babası köyünde Şeyh Abdullah Efendi olarak bilinirdi. Nuri, eğitimini babasından ve Atkaracalarlı Hasan Efendi’den alarak tamamladı. Asıl mesleği çiftçilik olan Nuri, geçimini de bu işinden sağlamıştır. Güzel ve düzgün hitabeti olan, latif, tavır ve davranışlarıyla çevresindekilere örnek teşkil edecek bir kişiliğe sahipti. Hayatı boyunca zahidane ve münzevi bir yaşam sürmüştür. Bu sebeple onu tanımayan ve ilk defa görenler sıradan bir çiftçi ve mürit sanmışlardır. Aksine zeki ve uyanık bir kişiliğe sahipti. Kadirî tarikatına mensup olan Nurî, bu tarikata bağlı öğrenciler de yetiştirmiştir. Kaynaklarda vefat tarihiyle ilgili bir bilgiye ulaşılamamıştır (Talât 1930: 245).

Elimizdeki mevcut şiirlerinde “Nûrî” mahlasını kullandığı görülen âşığın, genel olarak manzumelerinde bu mahlası tercih ettiği çıkarımında bulunulabilir. Üslubu sade olup dili de iyi kullanan bir âşık, olduğu şiirlerinden anlaşılmaktadır. Kaynaklarda çok sık olarak şiir yazmadığı belirtilmektedir. Ayrıca kaynaklarda Nâilî’ye şiirle latifelerde bulunduğu bilgisine yer verilmektedir (Talât 1930: 245). Nuri’nin yetiştirdiği öğrencilerinden olan Atkaracalarlı Bânû ile atışmaları da olmuştur. Bânû’nun şeyhine methiyeler düzdüğü koşmaları da vardır (Sevengil 1967: 61). Mevcut şiirlerinden hareketle, manzumelerini genel olarak dörtlükler hâlinde yazdığı söylenebilir. Şiirlerinde hece veznini kullanmıştır. Şiirlerinde tasavvufî aşkı ve mensubu olduğu tarikatın erkân ve adabı ile beşerî aşkı konu edinmiştir.

Kaynakça

Sevengil, Refik Ahmet (1967). Çağımızın Halk Şairleri. İstanbul: Atlas Kitabevi.

Talat, Ahmet (1930). Çankırı Şairleri. Çankırı: Çankırı Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. SAGIP ATLI
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MAHVÎ, Süleymand. ? - ö. 1858Doğum YeriGörüntüle
2YESARÎ, Çankırılıd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİ RIZA, Ali Rıza Karsavurand. 1893 - ö. 04.12.1959Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Şuayipd. 1876 - ö. 1910Doğum YılıGörüntüle
5SÜLEYMAN SIRRI AYGÜNd. 1876 - ö. 12.04.1948Doğum YılıGörüntüle
6NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Şuayipd. 1876 - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
8SÜLEYMAN SIRRI AYGÜNd. 1876 - ö. 12.04.1948Ölüm YılıGörüntüle
9NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Ahmet Şuayipd. 1876 - ö. 1910MeslekGörüntüle
11SÜLEYMAN SIRRI AYGÜNd. 1876 - ö. 12.04.1948MeslekGörüntüle
12NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ahmet Şuayipd. 1876 - ö. 1910Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SÜLEYMAN SIRRI AYGÜNd. 1876 - ö. 12.04.1948Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ahmet Şuayipd. 1876 - ö. 1910Madde AdıGörüntüle
17SÜLEYMAN SIRRI AYGÜNd. 1876 - ö. 12.04.1948Madde AdıGörüntüle
18NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihanid. 1876 (?) - ö. ?Madde AdıGörüntüle