Madde Detay
Cemil Sena Ongun
(d. 1894 / ö. 15 Nisan1981)
Öğretmen, Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Cumhuriyet devri yazarlarından olan Cemil Sena, ailenin ikinci erkek evladı olarak 1894 yılında Konya Seydişehir’de doğmuştur. İlköğrenimine Kilis Rüşdiyesi’nde başlamış, İstanbul Sultanisi’ne devam etmiş, 1917’de Darülfünun Felsefe Bölümü'nü bitirmiştir. 1925’te Paris’e gönderilerek Sorbonne Üniversitesi'nde felsefe öğrenimini sürdürmüştür. Anadolu’nun birçok lise ve öğretmen okullarındaki felsefe, sosyoloji ve pedagoji öğretmenliklerinde bulunmuş, İstanbul’da Haydarpaşa, Vefa, Çamlıca ve Galatasaray Liseleri'nde çalışmıştır. Cemil Sena 1981 yılında İstanbul’da hayata veda etmiştir. (Parın 2015: 4) Cemil Sena, öğrenimini Osmanlı eğitim sistemi içerisinde tamamlamış, İstiklal Savaşı’na katılmış, Cumhuriyet devrimlerine birebir şahit olmuş, hocalığını yeni kurulan Cumhuriyetin eğitim sistemi içinde yürütmüş ve eserlerinin önemli bir bölümünü bu dönemde ortaya koymuş, Cumhuriyetin eğitim ve düşünce dünyasına önemli katkıları olan bir “düşünür”, bir “münevver”dir. Yaşadığı dönemlerdeki gelişmelerin, tartışmaların bizzat içinde bulunmuş, felsefî, kültürel ve edebî alanda etkileri ve önemleri tartışılmayacak şahsiyetlerin önce talebesi, sonra arkadaşı ve fikirdaşı olmuştur. (Öztürk 2011: 61)
Türkiye’de felsefenin yaygınlaşması, benimsenmesi bahsinde yazı ve eserleriyle dikkate değer çalışmalar yapan Cemil Sena, başta felsefe olmak üzere, din, pedagoji, ders kitapları, eleştiri, düşünce, psikoloji, kadın, ahlak, sosyoloji ve estetik alanlarında da çalışmaları olan çok yönlü şahsiyet olarak karşımıza çıkmaktadır. (Parın 2015: 5) Cemil Sena’nın yazı hayatı lise yıllarında başlar. Kadınlar Dünyası dergisinde Sukut adlı bir romanı yayımlanır. Öğretmeni olduğu dallardaki ders ve el kitapları dışında roman, deneme, inceleme, monografi ve çeviri türlerinde birçok eser vermiştir. (Necatigil 2004: 313) Cemil Sena, estetik ile ilgili makalelerini Milli Mecmua’da yayımlamış sonra da bu yazıları 1931 yılında yayımlanan Estetik adlı eserinde toplamıştır. Bu eser, Türkiye’de oluşmaya başlayan estetik disiplininin temellerinin atılmasında önemli bir yer tutmaktadır. 1972 yılında genişletilerek yeniden yayınlanmıştır (Parın 2015: 8). Cemil Sena’nın Türk edebiyatının mihenk taşlarından Yahya Kemal, Ahmet Haşim ve Mehmet Akif üzerine de çalışmaları vardır. Cemil Sena’nın eserleri, özellikle de Büyük Filozoflar Ansiklopedisi, felsefeyle uğraşanların veya bu alanda çeşitli çalışmalar yapanların başvurdukları önemli kaynaklar arasında yerini korumaktadır. Cemil Senayüzlerce makale yayımlamıştır. Makalelerini yayımlandığı başlıca dergiler şunlardır: Türk Yurdu, Hayat, Milli Mecmua, Barış Dünyası, Amaç, Varlık, Bilgi Yurdu, Çığır, Güney, Özgür İnsan, Kadınlar Dünyası, On Dokuz Mayıs, Gündüz, Yeni Türk Mecmuası, Yeni Doğuş, Gürses, Dost, Savaş, Fikirler, İçtihat.
Kaynakça
Ağcaoğlu, Ayşe (2012). Cemil Sena’nın Türkçenin Öğretimi Üzerine Yaptığı Çalışmaların Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Başkent Üniversitesi.
Enginün, İnci (2010). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyat Tarihi. İstanbul: Dergâh Yay.
Korkmaz, Ramazan (2012). Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839-2000. Ankara: Grafiker Yay.
Necatigil, Behçet (2004). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yay.
Öztürk, Tuncay (2011). Cemil Sena’nın Estetik ve Sanat Anlayışı. Doktora Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
Parın, Kamil (2015). Cemil Sena Ongun’un Milli Mecmua’daki Sanat ve Edebiyat Yazıları. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
Sena, Cemil (1931). Estetik. İstanbul: Kanaat Kütüphanesi.
Sena, Cemil (1972). Estetik - Sanat ve Güzelliğin Estetiği. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Topuz, Şükrü (2004). Felsefeci Olarak Cemil Sena ve Türk Düşüncesindeki Yeri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: KAMİL PARIN
Yayın Tarihi: 29.12.2017
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Umumi Usul-i Tedris | Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi / İstanbul | 1928 | Diğer |
Hususi Tedris Usulleri | Kanaat Kütüphanesi / İstanbul | 1929 | Diğer |
Ameli Tedris Usulleri | Kanaat Kütüphanesi / İstanbul | 1930 | Diğer |
Estetik | Kanaat Kütüphanesi / İstanbul | 1931 | Diğer |
İlk ve Orta Tedrisatta Hususi Tedris Usulleri | Kanaat Kütüphanesi / İstanbul | 1932 | Diğer |
Allah Fikrinin Tekamülü | Semih Lütfi Matbaası / İstanbul | 1934 | Diğer |
Mufassal Umumi Tedris Usulleri | Semih Lütfi Matbaası / İstanbul | 1934 | Diğer |
Felsefe ve İçtimaiyat Notları | Ahmet Sait Matbaası / İstanbul | 1935 | Diğer |
Psikoloji Dersleri | Semih Lütfi Matbaası / İstanbul | 1935 | Diğer |
Ruhi Mucizeler | Vakit Gazete Matbaası / İstanbul | 1935 | Diğer |
Hipnotizma | Vakit Gazete Matbaası / İstanbul | 1936 | Diğer |
Yeni Kadın | Vakit Gazete Matbaası / İstanbul | 1936 | Diğer |
Filozofi | İnkılap Kitabevi / İstanbul | 1937 | Diğer |
Büyük Adam Olmak | İnkılap Kitabevi / İstanbul | 1940 | Diğer |
Buda ve Konfüçyüs | Tefeyyüz Kitabevi / İstanbul | 1941 | Diğer |
Felsefe ve Sosyoloji | İnkılap Kitabevi / İstanbul | 1943 | Diğer |
Yahya Kemal: Eserleri ve Şahsiyeti | Tefeyyüz Kitabevi / İstanbul | 1945 | Diğer |
Mehmet Akif: Hayatı, Eserleri ve İdealleri | Tefeyyüz Kitabevi / İstanbul | 1947 | Diğer |
Sanat Sistemleri ve Ahmet Haşim'in Sembolizmi | Tefeyyüz Kitabevi / İstanbul | 1947 | Diğer |
Saadet Yolları | Tefeyyüz Kitabevi / İstanbul | 1948 | Diğer |
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi | Hatipoğlu Yayınevi / İstanbul | 1949 | Diğer |
Meşhur Filozoflar | Nebioğlu Yayınevi / İstanbul | 1950 | Diğer |
İnsan Ruhu Ebedi midir? | Erkmen Matbaası / İstanbul | 1951 | Diğer |
Büyük Filozoflar Ansiklopedisi 1 | Nebioğlu Yayınevi / İstanbul | 1957 | Diğer |
Büyük Filozoflar Ansiklopedisi 2 | Nebioğlu Yayınevi / İstanbul | 1958 | Diğer |
Ahuramazda Böyle Dedi | Çeltüt Matbaası / İstanbul | 1960 | Diğer |
Büyük Filozoflar Ansiklopedisi 3 | Nebioğlu Yayınevi / İstanbul | 1965 | Diğer |
Büyük Filozoflar Ansiklopedisi 4 | Remzi Kitabevi / İstanbul | 1969 | Diğer |
İnsanlar ve Ahlaklar | Okat Yayınevi / İstanbul | 1970 | Diğer |
Hazret-i Muhammed'in Felsefesi | Remzi Kitabevi / İstanbul | 1971 | Diğer |
Estetik - Sanat Güzelliğin Estetiği | Remzi Kitabevi / İstanbul | 1972 | Diğer |
Tanrı Anlayışı | Remzi Kitabevi / İstanbul | 1978 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GÖK DEDE, Mustafa | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MÜMİNE | d. ? - ö. 1947/1952? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SIDKÎ, Abdurrahman | d. 1841/1842 - ö. 1903 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | İ. Galip Arcan | d. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | GÖÇMEZ, Mustafa Sıtkı Göçmez | d. 1894 - ö. 1962 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İ. Galip Arcan | d. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | GÖÇMEZ, Mustafa Sıtkı Göçmez | d. 1894 - ö. 1962 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Meslek | Görüntüle |
11 | İ. Galip Arcan | d. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973 | Meslek | Görüntüle |
12 | GÖÇMEZ, Mustafa Sıtkı Göçmez | d. 1894 - ö. 1962 | Meslek | Görüntüle |
13 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | İ. Galip Arcan | d. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | GÖÇMEZ, Mustafa Sıtkı Göçmez | d. 1894 - ö. 1962 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | İ. Galip Arcan | d. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | GÖÇMEZ, Mustafa Sıtkı Göçmez | d. 1894 - ö. 1962 | Madde Adı | Görüntüle |