Madde Detay
Hasan Özkılıç
(d. 12 Mayıs 1951 / ö. -)
Hikâyeci, romancı, yazar, yayıncı, mali müşavir
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
12 Mayıs 1951'de Iğdır'da doğdu. Hanım ve Emirali Özkılıç'ın oğludur. Orta ikinci sınıfa kadar Iğdır'da eğitim gördü. Ailesi, 1968'de Manisa’nın Turgutlu ilçesine işçi olarak göçünce eğitimine burada devam etti. 1973'te Turgutlu Lisesinden mezun oldu. Ege Üniversitesi İşletme Fakültesinden mezun oldu (1980). 1976'dan beri mali müşavir ve danışman olarak çalışmaktadır. 2000-2006 arasında Agora Yeni Binyıl Edebiyat, Kültür ve Sanat (İzmir) dergisinin 45 sayı yayın yönetmenliğini yapmış, 2008'de ortak bir proje olan Doğu Öyküleri adlı kitapta bir hikâyesi ile yer almıştır.
Gönlümün Şirazesi Bozuldu adlı kitabıyla 2008 Haldun Taner Öykü Ödülü'nü, Zahit romanıyla 2013 Orhan Kemal Roman Armağanı'nı, Sonunda Herkes Yalnız adlı kitabıyla Antalya Edebiyat Ödülleri kapsamında en iyi öykü kitabı ödülünü kazanan Hasan Özkılıç, halen İzmir'de yaşamaktadır. Evlidir ve bir çocuğu vardır.
1970'lerin başlarında yazmaya başlayan Hasan Özkılıç'ın "Anamın Umudu" adlı ilk hikâyesi, 1973 yılında Demokrat İzmir gazetesinde çıktı. Öyküleri daha sonra Edebiyat Cephesi, Öykü, Küçücük, Çıkış, İnsancıl, Evrensel Kültür, Gerçek Sanat, Adam Öykü, Agora, Yelkovan, Notos Öykü dergilerinde yayımlandı. Öykü yazmaya on yıl ara verdikten sonra 1994'te tekrar öykülerini yayımlamaya başladı. Hikâyelerini sırasıyla Kuş Boranı (1998), Şerul'da Beklemek (2002), Orada Yollarda (2005), Gönlümün Şirazesi Bozuldu (2008), Lataros Değirmeni'nde Üç Dakika (2011) ve Sonunda Herkes Yalnız (2014) adlı kitaplarında bir araya getirdi.
Hasan Özkılıç, 2012'de tek romanı olan Zahit'i yayımladı. Zahit'te, 90’lı yıllarda köyleri boşaltılınca Türkiye’nin doğusundan batısına göç etmek zorunda kalan bir ailenin üyesi olan Zahit, Süsen, Nahit ve Gülcan adlı dört kardeşin yirmi yıllık öyküsünü geriye dönüşlerle anlatmıştır. 45 bölümden oluşan romanın kahramanlarından Zahit; ailesini terk ederek terör örgütüne katılmış bir gençtir. Nahit, onun peşinden terör örgütüne katılıp yakalanmış, daha sonra cezaevinde ölüm orucuna girmiştir. 1990’larda cezaevlerindeki açlık grevleri romanın odak noktasını oluşturur. 1980 sonrasının toplumsal yaşamıyla siyasi-ekonomik çatışmalarının, köy boşaltmaların ve açlık grevlerinin arka planda olduğu roman; Erden Kıral tarafından Gece (2014) adıyla sinemaya uyarlanmıştır.
Hasan Özkılıç, daha çok öykücü kimliği ile ön plana çıkan bir yazardır. O; öykülerinde Doğu Anadolu, özellikle de Iğdır ve Kars yöresi insanlarının hayatlarından kesitleri aşk, umut, umutsuzluk, yalnızlık, fakirlik, ölüm gibi temalar ekseninde içten, sade ve şiirli bir dille işledi. Özkılıç, bazı öykülerini kurgularken masal, halk hikâyeleri ve türkülerden beslendi. Yazar, kendisi ile yapılan bir söyleşide öykülerinin yazılış süreci ile ilgili şu tespitleri yapmıştır: "Öykü çoğu zaman birkaç imgeyle var olmaya başlıyor bende. Çerçeve girişle ortaya çıktığında yazmaya başlıyorum, yine çoğunluk o anda sonunu pek düşünmüyorum. Ufukta bazı çizgiler oluyor finale ilişkin ama bu daha çok yazının içinde ortaya çıkıyor. Bazen yazarken hiç de düşünmediğim bir yere de gidebiliyor öykü. Ama her şeyden önce daha başladığımda öykünün bana sıcak gelen, içten, duygulandıran bir yanının olması gerekiyor. Bu da kimi zaman sözünü ettiğiniz gibi bir röportaj tekniğiyle başlıyor, öyle gidiyor, kimi zaman da klasik bir hatta ilerliyor. Önemli olan dediğim gibi öykünün hem beni hem de kalemimi sürüklemesi." (Saraç 2014).
Mistik bir doku gözlemlenen öykülerinin zemininde çoğu zaman sinematografik bir altyapı vardır. Yazarın Kuş Boranı adlı kitabındaki "Bir Yanı Yaralı" ve Orada Yollarda kitabındaki "Güzel Günler İçin” adlı öykülerini Erden Kıral, Vicdan (2008) adlı uzun metrajlı film olarak çekti. Şerul'da Beklemek kitabından "Adı Kargalarda Saklı" öyküsünü Özcan Alper Moto Guzzi adıyla kısa metrajlı film yaptı.
Kaynakça
Doruk, Zafer (2006). "Orada, Yollarda". Evrensel Kültür. 173: 58-59.
Günbaşı, Ahmet (2003). "Şerul''da Beklemek". Varlık, C.70. İstanbul. 1144: 12-13.
Kırer, Saba (2013). "Hasan Özkılıç'ın "Zahit" Adlı Romanı Üzerine". Varlık. C.80. İstanbul. 1265: 99-100.
Saraç, Atalay (2014). "Sonunda Herkes Yalnız (Söyleşi)". Cumhuriyet Kitap. 13 Kasım 2014. S.1291.
Yıldırım, Şahin (2008). "Hasan Özkılıç'ın Ağıtlarla Kesişen Öyküleri". Hürriyet Gösteri. İstanbul. 294: 32-37.
Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Baskı. C.2. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 832.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Kuş Boranı | İnsancıl Yay / İstanbul | 1998 | Hikâye |
Şerul'da Beklemek | Can Yay / İstanbul | 2002 | Hikâye |
Orada Yollarda | Can Yay. / İstanbul | 2005 | Hikâye |
Gönlümün Şirazesi Bozuldu | Can Yay. / İstanbul | 2008 | Hikâye |
Lataros Değirmeni'nde Üç Dakika | Can Yay. / İstanbul | 2011 | Hikâye |
Zahit | Can Yay. / İstanbul | 2012 | Roman |
Sonunda Herkes Yalnız | Everest Yay. / İstanbul | 2014 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ziya Zakir Acar | d. 6 Kasım 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HİZANİ, İbrahim Akkuş | d. 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Suna Aras | d. 05 Mayıs 1950 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Osman Çeviksoy | d. 3 Ocak 1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ali Haydar Haksal | d. 16 Mayıs 1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Petri Moyse | d. 1951 - ö. 6 Ekim 2018 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Ömer Faruk Dönmez | d. 1976 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Melih Cevdet Anday | d. 5 Temmuz 1331/1915 - ö. 28 Kasım 2002 | Meslek | Görüntüle |
9 | Nurgül Ateş | d. 18 Ekim 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Güzin Oralkan | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Hasan Erkek | d. 01 Mayıs 1970 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Tuğrul Çakar | d. 1946 - ö. 23 Temmuz 2017 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HASAN İRİS | d. 1887 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HASAN, Mu‘îd Hasan Çelebi | d. ? - ö. 1615-16 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | VUSLATÎ, Hasan | d. ? - ö. 1718 | Madde Adı | Görüntüle |