Madde Detay
PERİNAZ AYAZGIZI
(d. 1860/1862? / ö. 1968)
âşık, halıcı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Azerbaycan sahası saz şairlerinden olan Perinaz Azay gızı, 1860 veya 1862 yılında Şamahı’nın Bağırlı köyünde, göçebe bir ailede dünyaya gelmiştir. Perinaz, bir şiirinde de ifade ettiği üzere okuma yazma bilmemektedir. Halıcılığı meslek edinmiş, dokuduğu halıları ve halıların üzerine işlediği ince nakışlarıyla tanınmıştır. Uzun bir ömür sürmüş ve 1968 yılında 108 yaşında vefat etmiştir. Kabri, Bağırlı mezarlığında, babası Dovğaçıoğlu Azay’ın kabrinin yanındadır. Âşığın babası Azay da “Dovğaçıoğlu” mahlasıyla şiirler yazmış bir şairdir (Namazov 2004: 341-343; Ceferzade 1991: 141; Ceferzade 2005: 116).
Perinaz, halk arasında gençliğinden beri yürekten söylediği sözleri (Namazov 2014: 341), güzel şiirleri, bayatıları ve sanatkârlığıyla ünlenmiş, daima halkın annesi gibi sevilip hürmet görmüştür (Ceferzade 1991: 141). Bayatılarında aşk ve sevgi konularının yanı sıra siyasi meselelere de değinmiştir (Sakaoğlu vd. 1986: 195). Âşığın şiirlerinde ailesi, köy hayatı, gelenek ve görenekleri, yaşam tarzı yansıtılmaktadır. Perinaz gördüğü, duyduğu ve etkisinde kaldığı herhangi bir hadise üzerine doğaçlama bir iki bent şiir söyleyebilen, ezberi kuvvetli bir âşıktır (Namazov 2004: 341-342). Yakın akrabalarının ifadesine göre âşık, bayatı ve şiirlerini kimsenin tesiri altında kalmadan genellikle irticalen söylemiştir. 1902 yılında Şamahı depremini yaşamış ve bu acı üzerine yüzlerce bayatı (mani) söylemiştir (Sakaoğlu vd. 1986: 195). Örneğin; “Şeherin dam öyleri,/ Esil terhan öyleri,/ Zelzele viran koydu,/ Dağıldı şam öyleri.” (Namazov 2004: 342) mısralarıyla başlayan şiirinde depremin dehşetinden ve geride bıraktığı derin izlerden söz etmektedir. Âşığın elimizde bulunan şiirlerinde hislerini açık ve sade bir dille ifade ettiği görülmektedir.
Kaynakça
Ceferzade, Ezize (hzl.) (1991). Azerbaycanın Aşıg ve Şair Gadınları. Bakü: Gençlik.
Ceferzade, Ezize (hzl.) (2005). Azerbaycan Gadın Şairleri Antologiyası. Bakü: Avrasiya Press.
Namazov, Qara (2004). Aşıglar. Bakü: Seda Neşriyyatı.
Sakaoğlu, Saim, Ali Berat Alptekin, Esma Şimşek (1986). Azerbaycan Âşıkları ve Halk Şairleri. C. 2. İstanbul: Halk Kültürü.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. TUĞBA BAYRAKDARLARYayın Tarihi: 03.01.2019Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 03.01.2019Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçın | d. 1908 - ö. 18.12.1994 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçın | d. 1908 - ö. 18.12.1994 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçın | d. 1908 - ö. 18.12.1994 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçın | d. 1908 - ö. 18.12.1994 | Meslek | Görüntüle |
12 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçın | d. 1908 - ö. 18.12.1994 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MİSRİ/SEYİT/BİÇARE SEYİT, Seyit Yalçın | d. 1908 - ö. 18.12.1994 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |