RÂZÎ, Fakı İbrahim Edhem

(d. 1219/1804-05 - ö. 1292/1875-76)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı İbrahim, lakabı Edhem’dir. 1219/1804-05 yılında Kerkük'te doğdu. Ünlü İslam bilgini Fahreddîn Râzî'ye ve tefsirine karşı duyduğu sevgiden dolayı Râzî mahlasını tercih etti. İbrahim Edhem adıyla tanındı. Yazma mecmualardaki bazı şiirlerinin başında geçen Fakı sözcüğünden hareketle medrese tahsili gördüğü söylenebilir. Kerkük'ün Helvacılar Çarşısı’nda bulunan Kadı Camisi'nde müezzinlik yaptı. 1292/1875-76 yılında vefat etti.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Bazı şiir mecmualarında şiirleri bulunmaktadır. Şiirlerinin bir kısmı Ata Terzibaşı tarafından yayımlandı (Öbek vd. 2013: 110-112). Şairlik yönü güçlü değildir. Daha çok amiyane hicivleri ile tanınmıştır.

Kaynakça

Öbek, Ali İhsan ve Ayşe Taşralı (hzl.). (2013). Av. Atâ Terzibaşı Kerkük Şairleri. 2. Kitap. İstanbul: Ötüken Yay.

Saatçi, Suphi (1997). “İbrahim Râzî”. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. C. 6. Ankara: KB Yay. 352-354.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 27.11.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Nazire

Şâm-ı zülfün eğme subh-ı ârız-ı hûr üstüne

Sâyeendâz eyleme hûrşîd-i pürnûr üstüne

Bâde-i lâ'lin niyâz ettim o mihrin bezmde

Dest-i eltâfın yetürdi çeşm-i mahmûr üstüne

Hâliy olmuş şîşe-i hâtır müdâm zevkten [hemân]

Bir binâ inşâ edegör âb-ı engûr üstüne

Matla'-ı hurşîde karşu tutma mînâ gerdenin

Âlemi âteş yakar gün düşse billûr üstüne

Çîn-i zülfün hıtta-i Mâçîn'i sergerdân edip

Gamze tîğın çekti ol hâkân [u] fağfûr üstüne

Baş keser kanlar döker berdâr eder sultân-ı aşk

Bu siyâset tâ kıyâmet geldi Mânsûr üstüne

Merhem-i lâ'lin ilâc etmezse Îsâ eylemez

Dest-i i'câzın vurursa zâhm-ı nâsûr üstüne

Sâki-i şâhidle ger olur münevver bezm-i aşk

Mâtem-i uşşâka ey dil sur gelir sûr üstüne

Bu sühansencân-ı ahdin nazmını tanzîr edip

Râziyâ serrişte buldun dürr-i mensûr üstüne

(Öbek, Ali İhsan ve Ayşe Taşralı (hzl.). (2013). Av. Atâ Terzibaşı Kerkük Şairleri. 2. Kitap. İstanbul: Ötüken Yay. 111-112.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NEVRES, Nevres-i Sâlisd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
2HÂVÎ, Resûl Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Doğum YeriGörüntüle
4NEVRES, Nevres-i Sâlisd. ? - ö. 19. yy.Doğum YılıGörüntüle
5HÂVÎ, Resûl Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YılıGörüntüle
6BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Doğum YılıGörüntüle
7NEVRES, Nevres-i Sâlisd. ? - ö. 19. yy.Ölüm YılıGörüntüle
8HÂVÎ, Resûl Efendid. ? - ö. 19. yy.Ölüm YılıGörüntüle
9BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Ölüm YılıGörüntüle
10NEVRES, Nevres-i Sâlisd. ? - ö. 19. yy.MeslekGörüntüle
11HÂVÎ, Resûl Efendid. ? - ö. 19. yy.MeslekGörüntüle
12BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21MeslekGörüntüle
13NEVRES, Nevres-i Sâlisd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÂVÎ, Resûl Efendid. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NEVRES, Nevres-i Sâlisd. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
17HÂVÎ, Resûl Efendid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
18BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Madde AdıGörüntüle