RÂZÎ, Fakı İbrahim Edhem

(d. 1219/1804-05 - ö. 1292/1875-76)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı İbrahim, lakabı Edhem’dir. 1219/1804-05 yılında Kerkük'te doğdu. Ünlü İslam bilgini Fahreddîn Râzî'ye ve tefsirine karşı duyduğu sevgiden dolayı Râzî mahlasını tercih etti. İbrahim Edhem adıyla tanındı. Yazma mecmualardaki bazı şiirlerinin başında geçen Fakı sözcüğünden hareketle medrese tahsili gördüğü söylenebilir. Kerkük'ün Helvacılar Çarşısı’nda bulunan Kadı Camisi'nde müezzinlik yaptı. 1292/1875-76 yılında vefat etti.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Bazı şiir mecmualarında şiirleri bulunmaktadır. Şiirlerinin bir kısmı Ata Terzibaşı tarafından yayımlandı (Öbek vd. 2013: 110-112). Şairlik yönü güçlü değildir. Daha çok amiyane hicivleri ile tanınmıştır.

Kaynakça

Öbek, Ali İhsan ve Ayşe Taşralı (hzl.). (2013). Av. Atâ Terzibaşı Kerkük Şairleri. 2. Kitap. İstanbul: Ötüken Yay.

Saatçi, Suphi (1997). “İbrahim Râzî”. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. C. 6. Ankara: KB Yay. 352-354.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 27.11.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Nazire

Şâm-ı zülfün eğme subh-ı ârız-ı hûr üstüne

Sâyeendâz eyleme hûrşîd-i pürnûr üstüne

Bâde-i lâ'lin niyâz ettim o mihrin bezmde

Dest-i eltâfın yetürdi çeşm-i mahmûr üstüne

Hâliy olmuş şîşe-i hâtır müdâm zevkten [hemân]

Bir binâ inşâ edegör âb-ı engûr üstüne

Matla'-ı hurşîde karşu tutma mînâ gerdenin

Âlemi âteş yakar gün düşse billûr üstüne

Çîn-i zülfün hıtta-i Mâçîn'i sergerdân edip

Gamze tîğın çekti ol hâkân [u] fağfûr üstüne

Baş keser kanlar döker berdâr eder sultân-ı aşk

Bu siyâset tâ kıyâmet geldi Mânsûr üstüne

Merhem-i lâ'lin ilâc etmezse Îsâ eylemez

Dest-i i'câzın vurursa zâhm-ı nâsûr üstüne

Sâki-i şâhidle ger olur münevver bezm-i aşk

Mâtem-i uşşâka ey dil sur gelir sûr üstüne

Bu sühansencân-ı ahdin nazmını tanzîr edip

Râziyâ serrişte buldun dürr-i mensûr üstüne

(Öbek, Ali İhsan ve Ayşe Taşralı (hzl.). (2013). Av. Atâ Terzibaşı Kerkük Şairleri. 2. Kitap. İstanbul: Ötüken Yay. 111-112.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18Doğum YeriGörüntüle
2BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Doğum YeriGörüntüle
3RAHMÎ, Abdurrahman Rahmî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18Doğum YılıGörüntüle
5BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Doğum YılıGörüntüle
6RAHMÎ, Abdurrahman Rahmî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18Ölüm YılıGörüntüle
8BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Ölüm YılıGörüntüle
9RAHMÎ, Abdurrahman Rahmî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18MeslekGörüntüle
11BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21MeslekGörüntüle
12RAHMÎ, Abdurrahman Rahmî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RAHMÎ, Abdurrahman Rahmî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18Madde AdıGörüntüle
17BEDRÎ, Ebu Bekir-zâde Mustafa Bedrî, Mustafa Bedreddînd. 1743-44 - ö. 1820-21Madde AdıGörüntüle
18RAHMÎ, Abdurrahman Rahmî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle