SELAMÎ, Selami Erdemir

(d. 30.10.1954 / ö. -)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Selami Erdemir, 30 Ekim 1954 tarihinde Kırşehir’in Mucur ilçesine bağlı Kurugöl köyünde doğmuştur. Babası Ahmet Çavuş, annesi Münevver Hanım’dır. Erdemir, ilkokulu köyünde ortaokulu ise Mucur’da bitirir (Bahadır 2010:359). Ortaokulu bitirdikten sonra baba mesleği olan nakliyatçılıkla uğraşır. Daha sonra 1976 yılında Belçika’ya işçi olarak gider. Erdemir, Beyhan Hanım ile evlenir. İki oğlu ve bir kızı, dokuz da torunu vardır. Belçika’da bir otomobil fabrikasında 27 yıl çalıştıktan sonra emekli olur. Erdemir, kış aylarında Belçika’da yazın da Kırşehir’de ikamet etmektedir (Bahadır 2010: 359).

Selami Erdemir, doğaçlama şiirler söyleyen babası Ahmet Çavuş’u taklit ederek şiir söylemeye başlar. Erdemir, Hacıbektaş ilçesindeki Hacı Bektaş-ı Veli'yi anma törenlerini de her yıl takip ederek usta âşıkları dinleme fırsatı bulur. Erdemir; Yunus’u, Karacaoğlan’ı, Pir Sultan’ı Veysel’i Mahzunî’yi Neşet Ertaş’ı, Murat Çobanoğlu ve Abdürrahim Karakoç’u ve şiirlerini çok iyi bilir. Ayrıca Âşık Veysel’le tanışmış ve sohbetinde bulunmuştur. Âşık Selamî, ilk şiiri olan Yalan Dünya’yı 1972'de yazar. 1976'da Belçika’ya işçi olarak gittiğinde Neşet Ertaş’la komşu olur. Saz çalmayı da Neşet ustanın tavsiyelerini dikkate alarak ilerletir (Bahadır 2010: 360; https://www.kirsehirhaberturk.com/asik-selami-erdemir-roportaji-kulturumuzun-40-pinarlari .html). Erdemir, şiirlerinde mahlas olarak ismi Selami’yi kullanır. Erdemir, doğaçlama şiirler söylemektedir. Selami Erdemir’in yaşamında şairliğini etkileyen birçok dönüm noktası olmuştur. Hiç şüphesiz bunların başında, henüz 22 yaşındayken vatanından ayrılarak yurt dışına çalışmaya gitmesi gelir. Gurbete gidenler hakkında “Ekonomik şartlar iyi olsaydı giderler miydi gurbete? Ağlar mıydı taze gelinler, bırakır mıydı yiğit delikanlılar vatanını? Kimimiz Avrupa, kimimiz Amerika, kimimiz Avusturalya… Sonuç; kıtalara dağıldık. Kendimiz uzaklarda, aklımız Kurugöl’de. Yağmurun yanık toprak kokusu, saclarda ekmek kokusu; gözlerimiz arar mıydı Kırlangıç Dağı’nı.” der (Bahadır 2010: 362). Bu duygularını da bir şiirinin “Kanıyor Selamî gurbet yarası/ Geldik Belçika’ya neyin neresi/ Beş on gün yaşarız şunun şurası/ Ağlama sevdiğim belki gülersin Selami Erdemir” dizelerinde dile getirir.

Erdemir, yaşadığı her şeyi şiirlerinde dile getirir. Zalim Felek adlı şiiri ablası Meryem Erdemir’in (Boyacı), 2007'de yakalandığı hastalığı yenemeyerek vefat etmesi üzerine yazar (Bahadır 2010: 362). Erdemir, şiirlerinde millî konulara da yer verir. Türkleri tarih boyunca hiçbir millete zulüm etmemiş bir millet olarak tanımlar ve ona göre Türk anası asaletini, Türk milletinden alır. Türk anası henüz 20 yaşındaki canı gibi sevdiği oğlunun eline kına yakıp onu vatana kurban eder. O yiğit delikanlı, anasını ve vatanını, canı pahasına korur. Âşık Selamî’ye göre “Mehmet” gönüllü askerdir ve “gönül” sözü de başka milletlerde yoktur. (Bahadır 2010: 363). Vatan söz konusu olunca Mehmed’i durduracak bir şey yoktur. Erdemir bunu da “Savaş Türk’e bayram olur bilsene/ Kükredi yürüdü durmaz Mehmed’im” dizeleriyle anlatır.

Selamî Erdemir, daha çok koşma şeklinde ve koçaklama, güzelleme, ağıt türünde şiirler yazmaktadır. Âşık Selamî, halk hikâyesi bilmektedir; ayrıca kendi şiirlerine de hikâye yazmaktadır (Bahadır 2010: 359).

Âşık Selamî’nin babası Ahmet Çavuş’un yanı sıra kız kardeşleri Sevim ve Güler Erdemir de şiir yazmaktadır (Bahadır 2010: 359). Erdemir’in çırağı Memduh Güngör’dür. Âşık Selamî, şiirlerini toplantılarda ve televizyonlarda icra etmektedir. Şiirleri yerel dergi ve gazetelerde yayımlanmaktadır. Bahadır Halil tarafından Selami Erdemir ile yapılan mülakat neticesinde yazılan makale Sazın ve Sözün Sultanları III. ciltte yer almıştır. Makalede Erdemir’in Kara Gözlüm, El Vurma Doktor, Zalim Dünya, Sır Dedi Bana, Boşa Ne Deyim, Bulunmaz, Bize Bağlıdır, Gurbette Kaldık, Göçer Giderim şiirleri de yer almaktadır. Erdemir şiirlerini Yanık Toprakların Mızrabı adıyla 2009'da yayımlamıştır.

Kaynakça

Bahadır, Halil (2010). "Selami Erdemir (Selamî)". Yaşayan Halk Şairleri Sazın ve Sözün Sultanları III. Ed. Fatma Ahsen Turan, Başak Uysal vd. Ankara: Gazi Kitabevi. 359-376.

https://www.kirsehirhaberturk.com/asik-selami-erdemir-roportaji-kulturumuzun-40-pinarlari.html [erişim tarihi: 22.12.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 23.06.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yanık Toprakların Mızrabı- / Kırşehir2009Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Kemal Ateşd. 1947 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HALİL, Silsüpüroğlu Halil Beyd. 1857/1858? - ö. 1949Doğum YeriGörüntüle
3DOĞAN ARSLANd. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Kemal Ateşd. 1947 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HALİL, Silsüpüroğlu Halil Beyd. 1857/1858? - ö. 1949Doğum YılıGörüntüle
6DOĞAN ARSLANd. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Kemal Ateşd. 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
8HALİL, Silsüpüroğlu Halil Beyd. 1857/1858? - ö. 1949MeslekGörüntüle
9DOĞAN ARSLANd. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Kemal Ateşd. 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HALİL, Silsüpüroğlu Halil Beyd. 1857/1858? - ö. 1949Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DOĞAN ARSLANd. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Kemal Ateşd. 1947 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HALİL, Silsüpüroğlu Halil Beyd. 1857/1858? - ö. 1949Madde AdıGörüntüle
15DOĞAN ARSLANd. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle