ŞEM'Î, Mehmed Sâlih Efendi

(d. ?/? - ö. 1171/1758)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed Salih, mahlası Şem'î'dir. İstanbulludur. Divan-ı Hümayun çavuşlarından Mustafa Efendi'nin oğludur. Kaynaklarda doğum tarihi verilmemiştir, ancak vefatında kırk yaşına girmediği dikkate alınırsa 1718 yılından sonra doğmuş olmalıdır. Eğitimi hakkında bir bilgiye sahip değiliz. Babasının divan çavuşlarından olması, onun Sadrazam reis kalemi katipleri ve tahvil odası halifeleri arasına girmesine imkan hazırlamıştır. Nakşa kabiliyetli olduğu anlaşılınca Mehmed Rasim Efendi'den meşk ederek; çep dîvânî, rik'a ve reyhânî yazılarda ustalaşmıştır. Güzel yazı yazma yanında güzel söz söylemede de kabiliyetlidir. Şiirleri akranlarının şiirlerinden üstündür. 

Yaşı kırka ermeden, 1171/1758 senesinin Zilkade/Temmuz ayında İstanbul'da veba hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Cenazesi Eyüp Sultan Camii'nde kılınmış ve Eğrikapı haricinde Kırımî Efendi çeşmesi karşısına defnedilmiştir. Mezar taşına bazı dostları tarafından şu tarih beyti nakşedilmiştir:

Olsun kalem kitâbe-i târîhe naşk-bend

Firdevs kıldı meşhedi rûh-ı Mehemmedi 1171 ( Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn 1928: 478)

Kaynaklarda Şem'î Salih Efendi'ye ait bir eserden bahsedilmemektedir. Mecmualarda Şem'î mahlasıyla yer alan şiirlerden hangilerinin bu Şem'î'ye ait olduğunu tespit etmek güçtür.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (1928). Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası.

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (2000). Mecelletü'n-Nisâb. Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET FERİDUN GÜVEN
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 14.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt:

Dûr iden fânûs-ı âgûşumdan ol şem'i bu şeb

Rûzgâr eksikligidür rûzgâr eksikligi

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). (tıpkıbasım) 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 502.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SİYÂMÎ, Mehmed Alîd. ? - ö. 1654-55Doğum YeriGörüntüle
2NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendid. ? - ö. 1662-63/1664-65Doğum YeriGörüntüle
3Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SİYÂMÎ, Mehmed Alîd. ? - ö. 1654-55Doğum YılıGörüntüle
5NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendid. ? - ö. 1662-63/1664-65Doğum YılıGörüntüle
6Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SİYÂMÎ, Mehmed Alîd. ? - ö. 1654-55Ölüm YılıGörüntüle
8NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendid. ? - ö. 1662-63/1664-65Ölüm YılıGörüntüle
9Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SİYÂMÎ, Mehmed Alîd. ? - ö. 1654-55MeslekGörüntüle
11NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendid. ? - ö. 1662-63/1664-65MeslekGörüntüle
12Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SİYÂMÎ, Mehmed Alîd. ? - ö. 1654-55Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendid. ? - ö. 1662-63/1664-65Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SİYÂMÎ, Mehmed Alîd. ? - ö. 1654-55Madde AdıGörüntüle
17NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendid. ? - ö. 1662-63/1664-65Madde AdıGörüntüle
18Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle