ŞEM'Î, Mehmed Sâlih Efendi

(d. ?/? - ö. 1171/1758)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed Salih, mahlası Şem'î'dir. İstanbulludur. Divan-ı Hümayun çavuşlarından Mustafa Efendi'nin oğludur. Kaynaklarda doğum tarihi verilmemiştir, ancak vefatında kırk yaşına girmediği dikkate alınırsa 1718 yılından sonra doğmuş olmalıdır. Eğitimi hakkında bir bilgiye sahip değiliz. Babasının divan çavuşlarından olması, onun Sadrazam reis kalemi katipleri ve tahvil odası halifeleri arasına girmesine imkan hazırlamıştır. Nakşa kabiliyetli olduğu anlaşılınca Mehmed Rasim Efendi'den meşk ederek; çep dîvânî, rik'a ve reyhânî yazılarda ustalaşmıştır. Güzel yazı yazma yanında güzel söz söylemede de kabiliyetlidir. Şiirleri akranlarının şiirlerinden üstündür. 

Yaşı kırka ermeden, 1171/1758 senesinin Zilkade/Temmuz ayında İstanbul'da veba hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Cenazesi Eyüp Sultan Camii'nde kılınmış ve Eğrikapı haricinde Kırımî Efendi çeşmesi karşısına defnedilmiştir. Mezar taşına bazı dostları tarafından şu tarih beyti nakşedilmiştir:

Olsun kalem kitâbe-i târîhe naşk-bend

Firdevs kıldı meşhedi rûh-ı Mehemmedi 1171 ( Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn 1928: 478)

Kaynaklarda Şem'î Salih Efendi'ye ait bir eserden bahsedilmemektedir. Mecmualarda Şem'î mahlasıyla yer alan şiirlerden hangilerinin bu Şem'î'ye ait olduğunu tespit etmek güçtür.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (1928). Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası.

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (2000). Mecelletü'n-Nisâb. Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET FERİDUN GÜVEN
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 14.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt:

Dûr iden fânûs-ı âgûşumdan ol şem'i bu şeb

Rûzgâr eksikligidür rûzgâr eksikligi

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). (tıpkıbasım) 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 502.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendid. ? - ö. 1523Doğum YeriGörüntüle
2ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Doğum YeriGörüntüle
4SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendid. ? - ö. 1523Doğum YılıGörüntüle
5ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Doğum YılıGörüntüle
7SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendid. ? - ö. 1523Ölüm YılıGörüntüle
8ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Ölüm YılıGörüntüle
9Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Ölüm YılıGörüntüle
10SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendid. ? - ö. 1523MeslekGörüntüle
11ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811MeslekGörüntüle
12Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962MeslekGörüntüle
13SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendid. ? - ö. 1523Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SEYFÎ, Dülger-zâde Mustafa S.Efendid. ? - ö. 1523Madde AdıGörüntüle
17ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Madde AdıGörüntüle
18Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Madde AdıGörüntüle