ŞEM'Î, Mehmed Sâlih Efendi

(d. ?/? - ö. 1171/1758)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed Salih, mahlası Şem'î'dir. İstanbulludur. Divan-ı Hümayun çavuşlarından Mustafa Efendi'nin oğludur. Kaynaklarda doğum tarihi verilmemiştir, ancak vefatında kırk yaşına girmediği dikkate alınırsa 1718 yılından sonra doğmuş olmalıdır. Eğitimi hakkında bir bilgiye sahip değiliz. Babasının divan çavuşlarından olması, onun Sadrazam reis kalemi katipleri ve tahvil odası halifeleri arasına girmesine imkan hazırlamıştır. Nakşa kabiliyetli olduğu anlaşılınca Mehmed Rasim Efendi'den meşk ederek; çep dîvânî, rik'a ve reyhânî yazılarda ustalaşmıştır. Güzel yazı yazma yanında güzel söz söylemede de kabiliyetlidir. Şiirleri akranlarının şiirlerinden üstündür. 

Yaşı kırka ermeden, 1171/1758 senesinin Zilkade/Temmuz ayında İstanbul'da veba hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Cenazesi Eyüp Sultan Camii'nde kılınmış ve Eğrikapı haricinde Kırımî Efendi çeşmesi karşısına defnedilmiştir. Mezar taşına bazı dostları tarafından şu tarih beyti nakşedilmiştir:

Olsun kalem kitâbe-i târîhe naşk-bend

Firdevs kıldı meşhedi rûh-ı Mehemmedi 1171 ( Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn 1928: 478)

Kaynaklarda Şem'î Salih Efendi'ye ait bir eserden bahsedilmemektedir. Mecmualarda Şem'î mahlasıyla yer alan şiirlerden hangilerinin bu Şem'î'ye ait olduğunu tespit etmek güçtür.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (1928). Tuhfe-i Hattatîn. İstanbul: Devlet Matbaası.

Müstakimzâde Süleyman Sa'deddîn (2000). Mecelletü'n-Nisâb. Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET FERİDUN GÜVEN
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 14.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt:

Dûr iden fânûs-ı âgûşumdan ol şem'i bu şeb

Rûzgâr eksikligidür rûzgâr eksikligi

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Na'il Tuman, Tuhfe'-i Nâ'ilî (Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri). (tıpkıbasım) 2 C. Ankara: Bizim Büro Yay. 502.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862Doğum YeriGörüntüle
2Güzide Erdemd. 08 Ocak 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZAMÎRÎ, Hacı Yusuf Ağa-zâde Ahmed Zamîrî Efendid. ? - ö. 1647-8Doğum YeriGörüntüle
4ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862Doğum YılıGörüntüle
5Güzide Erdemd. 08 Ocak 1969 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZAMÎRÎ, Hacı Yusuf Ağa-zâde Ahmed Zamîrî Efendid. ? - ö. 1647-8Doğum YılıGörüntüle
7ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862Ölüm YılıGörüntüle
8Güzide Erdemd. 08 Ocak 1969 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ZAMÎRÎ, Hacı Yusuf Ağa-zâde Ahmed Zamîrî Efendid. ? - ö. 1647-8Ölüm YılıGörüntüle
10ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862MeslekGörüntüle
11Güzide Erdemd. 08 Ocak 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ZAMÎRÎ, Hacı Yusuf Ağa-zâde Ahmed Zamîrî Efendid. ? - ö. 1647-8MeslekGörüntüle
13ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Güzide Erdemd. 08 Ocak 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZAMÎRÎ, Hacı Yusuf Ağa-zâde Ahmed Zamîrî Efendid. ? - ö. 1647-8Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862Madde AdıGörüntüle
17Güzide Erdemd. 08 Ocak 1969 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ZAMÎRÎ, Hacı Yusuf Ağa-zâde Ahmed Zamîrî Efendid. ? - ö. 1647-8Madde AdıGörüntüle