SEYYİD, Uşşâkî-zâde Seyyid Mehmed Sadreddin Efendi

(d. ?/? - ö. 1146/1735-36)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed Sadreddin’dir. Rumeli kazaskeri iken vebadan ölen Uşşâkî-zâde Seyyid Abdullah Nesib Efendi’nin oğludur. Bundan dolayı Uşşâkî-zâde sanıyla meşhur oldu. Öğrenimini tamamladıktan sonra mülazım oldu. 1112/1700-01 yılında Şeyhülislam Feyzullah Efendi’nin Beşiktaş’taki Yahya Efendi Medresesi’ne, 1116/1704-05 yılında Paşmakçı-zâde Seyyid Ali Efendi’nin inayetiyle Kogacı Dede Medresesi’ne, 1120/1708-09 yılında Ebe-zâde ‘Abdu’llâh Efendi’nin inayetiyle Bezirganbaşı Medresesi’ne, 1123/1711-12’de yine Paşmakçı-zâde Seyyid Ali Efendi’nin inayetiyle Ankaravî Medresesi’ne, 1126/1714-15’te Mahmud Efendi’nin inayetiyle İbrahim Paşa Medresesi’ne, 1128/1715-16’da Abdurrahim Efendi’nin inayetiyle Sahn-ı Seman Medreselerinden birine, 1129/1716-17 Şeyhülislam İshak İsmail Efendi’nin inayetiyle Mahmûd Efendi Medresesi’ne, 1131/1718-19'da Yenişehirli Abdullah Efendi’nin inayetiyle Haseki Medresesi’ne, 1132/1719-20 yılında ise Üsküdar Mihrimah Medresesi’ne müderris oldu. 1138/1725-26’da Halep, 1146/1735-36 yılında ise Şam kadısı oldu ve aynı yıl burada vefat etti. Şam’da medfundur.

Seyyid’in herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Ancak tezkirelerde şaire ait bazı şiirler kayıtlıdır. Râmiz, Seyyid’in şiir ve inşadaki başarısından övgüyle bahseder (Erdem 1994: 167).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 5. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay. 1425.

Çifçi, Ömer (hzl.). Fatîn Davut, Hâtimetü’l-Eş’âr, (Fatîn Tezkiresi). Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83503/fatin-davud---hatimetul-esar.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 230.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurefâsı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 167-68.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 410-12.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 461.

Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul. 710.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 4. İstanbul: Mihran Matbaası. 2743.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 15.04.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Tarf-ı la’linde ayân hâl mi tebhâle midir

Zînet-efzâ-yı dehân hâl mi tebhâle midir

Nokta-i gonca mıdır yâ ser-i mîmî mîmi

Yohsa ey âfet-i cân hâl mi tebhâle midir

Reşha-i kilk-i kader mi varak-ı hüsnünde

Bilmedik kaldı nihân hâl mi tebhâle midir

Eser-i hatt-ı şu’â’-ı nigeh-i âşık mı

Nedir ey mihr-i cihân hâl mi tebhâle midir

Merdüm-i dîde-i Seyyid mi düşüp kaldı meger

Söyle ey rûh-ı revân hâl mi tebhâle midir

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 411.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878Doğum YeriGörüntüle
2Halil İbrahim Akçamd. 1885 - ö. 5 Eylül 1956Doğum YeriGörüntüle
3Adnan Yalçınlard. 12 Ağustos 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878Doğum YılıGörüntüle
5Halil İbrahim Akçamd. 1885 - ö. 5 Eylül 1956Doğum YılıGörüntüle
6Adnan Yalçınlard. 12 Ağustos 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878Ölüm YılıGörüntüle
8Halil İbrahim Akçamd. 1885 - ö. 5 Eylül 1956Ölüm YılıGörüntüle
9Adnan Yalçınlard. 12 Ağustos 1955 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878MeslekGörüntüle
11Halil İbrahim Akçamd. 1885 - ö. 5 Eylül 1956MeslekGörüntüle
12Adnan Yalçınlard. 12 Ağustos 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Halil İbrahim Akçamd. 1885 - ö. 5 Eylül 1956Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Adnan Yalçınlard. 12 Ağustos 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HİLMÎ, Ahmedd. ? - ö. 1878Madde AdıGörüntüle
17Halil İbrahim Akçamd. 1885 - ö. 5 Eylül 1956Madde AdıGörüntüle
18Adnan Yalçınlard. 12 Ağustos 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle