Madde Detay
Sibel Torunoğlu
(d. 26 Aralık 1961 / ö. -)
Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Semiha Hanım ile avukat Emin Torunoğlu’nun kızıdır. Şizofren tanısı konulmuş ve defalarca tımarhanede yatmıştır. Gerçek dünya ile hayal dünyasını birbirinden ayıramama, mantıklı düşünememe, normal duygusal tepkiler verememe ve toplumsal kurallara uyamama gibi belirtiler gösteren bu hastalıktan muzdarip olan Torunoğlu, henüz altı yaşındayken ailesi ve çevresiyle uyum sorunları yaşamaya başladı. 1980’de Robert Kolejden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Fakülteden sonra Kıbrıs Uluslararası Amerikan Üniversitesinde okuma girişiminde bulunduğu süreçte ‘şizofren’ tanısı koyulan Torunoğlu önemli bir kopuş yaşadı. Bir süre psikiyatr, terapi ve kapatılma durumlarıyla karşılaştı. Üniversiteden sonra bir süre çevirmenlik de yapan Sibel Torunoğlu yaşamını İstanbul’da sürdürmektedir.
Şizofrenisiyle uyum içinde yaşamaya başladığında yazı serüvenine girişti ve “Tımarhane Günlüğüm” başlıklı ilk öyküsü Hiç dergisinde yayımlandı. Bunun dışında Öküz dergisinde de yazıları çıktı. İlk eseri Geri Gelen Ayna’yı (2000), kendisiyle yüzleştiği anı-öykü kitabı Tımarhane Günlüğüm (2001) takip etti. Heteroseksüel ve eşcinsel ilişkilerin sorgulandığı bir roman olan Travesti Pinokyo (2002) ve son olarak Dejavu’yu (2010) yayımladı. İç dünyasındaki bölünmüşlüğü yansıtan eserlerinde zor anlaşılır metaforik bir anlarım ve bütünlüklü bir yapı yerine parçalı anlatımı tercih etti. Yazar, kendisine benzeyen anti-kahramanları, tımarhane köşesinde yaşadıklarını, aile ve toplum tarafından dışlanmışlığı samimi bir tarzda anlatırken diğer yandan sisteme, aile kurumuna, insanları dış dünyadan soyutlayan akıl hastanelerine yönelik eleştiriler de yaptı (Çoğulu 2012: 61). Altay Öktem yazarın Dejavu’ya kadar yayımlanan eserlerini şu sözlerle değerlendirdi: “yarattığı anti-kahramanların çoğunu sokaklardan seçmesi ve sıradan insanlara “tuhaf” gelecek olay örgüleriyle, aslında Türkiye’de çok kısır sayılabilecek ve nitelikli örneklerine çok nadir rastladığımız Yeraltı Edebiyatı’nın da önemli yazarları arasında olduğunu kanıtlamıştı. Bu noktada, altını ısrarla çizmemiz gereken şey “içtenlik” bence. Çünkü Torunoğlu’nun, ürettikleriyle ‘Yeraltı Edebiyatı’na dahil olma gibi bir kaygısı yok, hatta, belki de rahatsız olacağı bir durum bu. Yine de kendi dünyasını bütün içtenliğiyle yazdığı ve yazdıkları yalnızca kendi dünyasının ürünü olamayacak kadar sağlam bir kurguyla kotarıldığı için ortaya “sahici” bir metin çıkıyor. Sahici ve sarsıcı!” (Öktem 2010). Son eseri Dejavu önceki eserlerine yaptığı göndermeler kadar, öykü, roman ve senaryo tekniklerinin iç içe geçtiği postmodern bir anlatı olarak da değerlendirildi. Yazarın dili kullanmada ve kurgusal dünya yaratımında başarılı olduğu söylendi. Özellikle bir şizofrenin karmaşık dünyasını ortaya koyduğu metinlerini, belirgin bir kurgu olmadığı için takip etmek okur açısından zordur. Eserlerinde kişisel deneyimlerinden hareket ederek ele aldığı şizofren olma durumunu Torunoğlu, “şizofren cesur kişidir, merttir, faydacılıktan, çıkardan uzaktır; şairdir, ressamdır. Cansız olanla olmayan arasındaki bağdır” (Yalçın 2011: 1032) biçiminde ifade etmiştir.
Kaynakça
Çoğulu, Halime Öcal (2010). Türkiye’de Yeraltı Edebiyatının İzleri: Kanat Güner, Ayça Seren Ural, Sibel Torunoğlu, Mehmet Kartal. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Öktem, Altay (2010). Yüzüğün Ortasında ve Dışında Kalan Boşluk”. Sabitfikir. http://www.sabitfikir.com/elestiri/yuzugun-ortasinda-ve-disinda-kalan-bosluk-biz-olum-diyelim-kisaca-buna, [erişim tarihi: 25.05.2019].
Yalçın, Murat [Ed.] (2011). “Torunoğlu, Sibel”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1032.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIKYayın Tarihi: 06.06.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Yayın Tarihi: 06.06.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Geri Gelen Ayna | Gendaş Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
Tımarhane Günlüğüm | Stüdyo İmge / İstanbul | 2001 | Hikâye |
Travesti Pinokyo | Stüdyo İmge / İstanbul | 2002 | Roman |
Dejavu | Sel Yayıncılık / İstanbul | 2012 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HAYRÎ, Hayrullah Hayrî Efendi | d. 1818 - ö. 1866 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÂKIB, Sâkıb-ı Dîğer, İstanbulî | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | BOSTAN-ZÂDE, Mehmed Efendi | d. 1535-1536 - ö. 1 Nisan 1598 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Namık Kuyumcu | d. 15 Ekim 1961 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Coşkun Irmak | d. 02 Şubat 1961 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Semra Aklar | d. 26 Mart 1961 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İzzet Melih Devrim | d. 6 Haziran 1887 - ö. 15 Haziran 1966 | Meslek | Görüntüle |
8 | Murat Aykaç Erginöz | d. 21 Nisan 1944 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Ece Hüseyin K. | d. 01 Ocak 1958 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Eren Safi | d. 03 Mart 1977 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Sabahattin Ergi | d. 23 Temmuz 1916 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Ahmet Karacan | d. 01 Şubat 1974 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Sibel Atasoy | d. 1966 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Sibel Eraslan | d. 1967 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Sibel Oral | d. 1979 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |