SUBHÎ, Subhî Ahmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1108/1696-97)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sultan II. Mustafa dönemi bilgin ve şairleri arasında yer alan Subhî'nin asıl adı Ahmed'dir. Bütün kaynaklar onun Tekirdağlı olduğu konusunda birleşmektedirler. Sâlim Tezkiresi'nin Feyzî-i Diğer maddesinde babasının Subhî Ahmed Efendi olduğunu bildirdikten sonra babasının yerine şehremini ruznamçecisi olduğunu kaydediyor (İnce 2005: 577). Subhî, eğitimini tamamladıktan sonra Şeyhülislam Minkarîzâde Yahya Efendi'den mülazım olur. Belirli mertebeleri geçtikten sonra Kırk­lı Medrese müderrisliğine atanır. Azlinden sonra 1099/1687-88 yılında Malulzade Medresesi hariç müderrisliğine atanır. 1101/1689-90 yılında aynı medresenin dahil, 1106/1694-95 yılında da Papasoğlu Medresesi müderrisliğine atanır. İstanbul'da, oturmakta olduğu evde öldürülmüş olarak bulunan Subhî'nin, hangi sebepten dolayı öldürüldüğü açıklık kazanmaz. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin, "muğni" kelimesinin Subhî'nin ölüm tarihini verdiğini belirtir ki, bu da 1100/1688-89 yılının karşılığıdır. Şeyhî Mehmed, İsmail Beliğ ve Mehmed Süreyya, Sub­hî'nin 1108/1696-97 yılında öldürüldüğünü kaydederler. Şeyhî, Salim, Beliğ ve Mehmed Süreyya'nın tespitleri so­nucu şairin 1108/1696-97 yılında öldürüldüğü kesinlik kazanmaktadır (Mehmet Süreyya 1308-15/ 1890-97: III/220). Şair olmaktan daha çok ilim adamı olma özelliği ağırlık kazanan Subhî'nin bütün kaynaklarda tekrar edilen bir beyti bulunmaktadır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). KB Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay. 290b.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C.3. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 02.03.2014
Güncelleme Tarihi: 24.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Bir ayag üzre eyleyüp hizmet

Bezm-i yâre döner şarâb u kebâb

(Abdülkadiroğlu, Abdülkerim (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyl-i Zübdeti'l-Eşâr. Ankara: AKM Yay. 205; Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî, Mehmet Nail Tuman. Ankara: Bizim Büro Yay. 2295/542-5543)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Güngör Dilmend. 27 Mayıs 1930 - ö. 8 Temmuz 2012Doğum YeriGörüntüle
2MAHVÎ, Mahvî Çelebid. ? - ö. 1737-38Doğum YeriGörüntüle
3Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996Doğum YeriGörüntüle
4Güngör Dilmend. 27 Mayıs 1930 - ö. 8 Temmuz 2012Doğum YılıGörüntüle
5MAHVÎ, Mahvî Çelebid. ? - ö. 1737-38Doğum YılıGörüntüle
6Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996Doğum YılıGörüntüle
7Güngör Dilmend. 27 Mayıs 1930 - ö. 8 Temmuz 2012Ölüm YılıGörüntüle
8MAHVÎ, Mahvî Çelebid. ? - ö. 1737-38Ölüm YılıGörüntüle
9Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996Ölüm YılıGörüntüle
10Güngör Dilmend. 27 Mayıs 1930 - ö. 8 Temmuz 2012MeslekGörüntüle
11MAHVÎ, Mahvî Çelebid. ? - ö. 1737-38MeslekGörüntüle
12Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996MeslekGörüntüle
13Güngör Dilmend. 27 Mayıs 1930 - ö. 8 Temmuz 2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MAHVÎ, Mahvî Çelebid. ? - ö. 1737-38Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Güngör Dilmend. 27 Mayıs 1930 - ö. 8 Temmuz 2012Madde AdıGörüntüle
17MAHVÎ, Mahvî Çelebid. ? - ö. 1737-38Madde AdıGörüntüle
18Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996Madde AdıGörüntüle