SUBHÎ, Subhî Ahmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1108/1696-97)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sultan II. Mustafa dönemi bilgin ve şairleri arasında yer alan Subhî'nin asıl adı Ahmed'dir. Bütün kaynaklar onun Tekirdağlı olduğu konusunda birleşmektedirler. Sâlim Tezkiresi'nin Feyzî-i Diğer maddesinde babasının Subhî Ahmed Efendi olduğunu bildirdikten sonra babasının yerine şehremini ruznamçecisi olduğunu kaydediyor (İnce 2005: 577). Subhî, eğitimini tamamladıktan sonra Şeyhülislam Minkarîzâde Yahya Efendi'den mülazım olur. Belirli mertebeleri geçtikten sonra Kırk­lı Medrese müderrisliğine atanır. Azlinden sonra 1099/1687-88 yılında Malulzade Medresesi hariç müderrisliğine atanır. 1101/1689-90 yılında aynı medresenin dahil, 1106/1694-95 yılında da Papasoğlu Medresesi müderrisliğine atanır. İstanbul'da, oturmakta olduğu evde öldürülmüş olarak bulunan Subhî'nin, hangi sebepten dolayı öldürüldüğü açıklık kazanmaz. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin, "muğni" kelimesinin Subhî'nin ölüm tarihini verdiğini belirtir ki, bu da 1100/1688-89 yılının karşılığıdır. Şeyhî Mehmed, İsmail Beliğ ve Mehmed Süreyya, Sub­hî'nin 1108/1696-97 yılında öldürüldüğünü kaydederler. Şeyhî, Salim, Beliğ ve Mehmed Süreyya'nın tespitleri so­nucu şairin 1108/1696-97 yılında öldürüldüğü kesinlik kazanmaktadır (Mehmet Süreyya 1308-15/ 1890-97: III/220). Şair olmaktan daha çok ilim adamı olma özelliği ağırlık kazanan Subhî'nin bütün kaynaklarda tekrar edilen bir beyti bulunmaktadır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). KB Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay. 290b.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C.3. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 02.03.2014
Güncelleme Tarihi: 24.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Bir ayag üzre eyleyüp hizmet

Bezm-i yâre döner şarâb u kebâb

(Abdülkadiroğlu, Abdülkerim (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyl-i Zübdeti'l-Eşâr. Ankara: AKM Yay. 205; Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî, Mehmet Nail Tuman. Ankara: Bizim Büro Yay. 2295/542-5543)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1LÜTFÎ, Ahmet Lütfi Efendid. ? - ö. 1712Doğum YeriGörüntüle
2EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967Doğum YeriGörüntüle
4LÜTFÎ, Ahmet Lütfi Efendid. ? - ö. 1712Doğum YılıGörüntüle
5EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967Doğum YılıGörüntüle
7LÜTFÎ, Ahmet Lütfi Efendid. ? - ö. 1712Ölüm YılıGörüntüle
8EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967Ölüm YılıGörüntüle
10LÜTFÎ, Ahmet Lütfi Efendid. ? - ö. 1712MeslekGörüntüle
11EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967MeslekGörüntüle
13LÜTFÎ, Ahmet Lütfi Efendid. ? - ö. 1712Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16LÜTFÎ, Ahmet Lütfi Efendid. ? - ö. 1712Madde AdıGörüntüle
17EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967Madde AdıGörüntüle