SUBHÎ-İ BURÛSEVÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

 Bursa’da doğdu. Subhî isimli bir imamın oğlu olup asıl adı Şeyh Mehmet Ali Subhî Efendi'dir. Müstakim-zâde'ye göre ise adı Abdullah, baba adı Mustafa'dır. Subhî, tahsil hayatına başlayarak Aga-zâde’den mülazım oldu. Müderrislik ve kadılık yaptı. Hacca gitti ve orada bir süre mücavir olarak kaldı. Dönüşünde Halveti şeyhlerinden Memi Can Efendi'ye bağlandı. Fatih Camiinde Mesnevi okuttu. Dünya işlerinden elini eteğini çekerek tasavvufla meşgul oldu. Bu alanda mesafeler kat ederek ilm-i tasavvufta yegane oldu. I. Mustafa devri sonlarında öldü. Müstakim-zâde ölüm tarihini 1622 olarak verir. Suhbî, babasının adını şiirlerinde mahlas olarak kullandı. Sultan Murat Han’ın gazellerini şerh etti. Bundan dolayı sultanın ilgisini çekerek çok ihsanlarına mazhar oldu. Türkçe şiirlerinin yanında Farsça şiirleri de vardır.  Subhî şiirlerinde daha çok tasavvufî konuları işlemiştir. Kaynaklarda Risâle-i Pergâr u Kalem isimli bir mesnevisi vardır. Şairin ayrıca Mizânü'l-Ahlak adlı bir diğer eseri ile şeyhi Memi Can Efendi'nin bazı menkıbelerinden söz eden Nakdü's-Sülûk fî Tarîkı'l-Meslûk'u ve Esmâü'l-Hüsnâ Şerhi vardır. Şairden örnek olarak alınan şiirde reddü’l-‘acz ale’s-sadr sanatı başarıyla uygulanmıştır.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.

Cumbur, Müjgan (2007). "Subhî". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 7. Ankara: AKM Yay. 637.

İpekten, Halûk (vd.) (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1989). Kınalı-zade Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: TTK Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 15.12.2013]. 

Şemseddin Sâmi (1311). Kâmûsu’l-A’lâm. C. IV. İstanbul: Mihran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MEHMET PEKTAŞ
Yayın Tarihi: 22.12.2013
Güncelleme Tarihi: 28.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Mısr-ı cemâl içinde sen Yûsuf-ı huceste

Sen Yûsuf-ı huceste aşkunda ben şikeste

 Aşkunda ben şikeste bil ey tabîb-i dil kim

Düşdüm gamunla derde oldum ölümlü hasta

 Oldum ölümlü hasta âhû gözün ucından

Dahî beter gerekdür ey dil uyana meste

 Ey dil uyana meste ta‘n eyler ise zâhid

Ayak tolayalum gel sûfî-i mey-pereste

 Sûfî-i mey-pereste Subhî sabûh içür kim

Şevk ile cûşa gülsün ol hâtır-ı şikeste

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay. 354.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEYZÎ, Hasan Efendi-zâde Seyyid Feyzullâh Feyzî Efendid. ? - ö. 1771-72Doğum YeriGörüntüle
2Ayten Uğuralpd. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010Doğum YeriGörüntüle
3NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Doğum YeriGörüntüle
4FEYZÎ, Hasan Efendi-zâde Seyyid Feyzullâh Feyzî Efendid. ? - ö. 1771-72Doğum YılıGörüntüle
5Ayten Uğuralpd. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010Doğum YılıGörüntüle
6NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Doğum YılıGörüntüle
7FEYZÎ, Hasan Efendi-zâde Seyyid Feyzullâh Feyzî Efendid. ? - ö. 1771-72Ölüm YılıGörüntüle
8Ayten Uğuralpd. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010Ölüm YılıGörüntüle
9NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Ölüm YılıGörüntüle
10FEYZÎ, Hasan Efendi-zâde Seyyid Feyzullâh Feyzî Efendid. ? - ö. 1771-72Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Ayten Uğuralpd. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13FEYZÎ, Hasan Efendi-zâde Seyyid Feyzullâh Feyzî Efendid. ? - ö. 1771-72Madde AdıGörüntüle
14Ayten Uğuralpd. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010Madde AdıGörüntüle
15NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Madde AdıGörüntüle