Madde Detay

Şükrulla Yusupov, 1921 yılında Taşkent’te doğdu. Orta öğretimde pedagoji meslek okuluna gitti ve 1944 yılında Taşkent Pedagoji Enstitüsü’nden mezun oldu. Taşkent Devlet Üniversitesi’nde araştırma görevlisi, Özbekistan Yazarlar Birliği’nde edebî danışman oldu. Devlet edebiyat neşriyatında çalıştı. “Halk düşmanı” olduğu iddiasıyla Sibiya’ya sürüldü ve burada hapis yattı (Yuldashev 2013: 107). Stalin'in ölümünden sonra serbest kalabildi. Özbekistan Halk şairi unvanı ve Ali Şir Nevâî adına verilen Özbekistan Cumhuriyeti Devlet Ödülü'nü aldı (Bice 2017).

Baht Kânunı (Mutluluk Kanunı) isimli ilk şiir kitabı 1939 yılında yayımlandı. Daha sonra 1944 yılında Birinci Defter, 1949 yılında Kalb Koşıkları iismli şiir kitapları çıktı. 1948 yılında yazdığı Çâllar (Yaşlılar) isimli manzum hikâyesinde Sovyet yönetiminin emekçi insanlara verdiği değeri anlattı. 1958’de yazdığı “Özbeğim” isimli kasidede Orhun yazıtlarından başlayarak Özbek Türklerinin tarihi açısından önemli eserlere, mekânlara ve şahsiyetlere değinerek millî kimliği ön plana çıkarttı. Çocuk edebiyatı sahasında Bahar Savgası (Bahar Hediyesi) ve Yulduzlar isimli kitapları yazdı. Rossiya, İkki Kâya (İki Kaya), İkki Yâşlik (İki Gençlik), Cevâhir Sandığı (Mücevher Sandığı) isimli şiir kitapları Rusça’ya ve farklı yabancı dillere çevrildi. Bu eserlerinde felsefî fikirler ihtiva eden şiirlere çokça yer verdi. Yazar, Hatarlı Yol, Tebessüm Ogrıları (Tebessüm Hırsızları), Ogrını Karakçı Urdı (Hırsızın Üstesinden Eşkıya gelir) isimli tiyatro eserlerini yazdı. Kefensiz Gömülenler isimli romanında Sibirya’daki hapishane günlerini anlattı. Oldukça başarılı olan bu roman Özbek edebiyatında hatıra-roman türünde önemli bir ilerleme olarak kabul edildi ve farklı dillere çevrildi (Kocaoğlu 2015: 27-30; Yuldashev 2013: 107-108).