Madde Detay
Abdullah Zühtü
Manisalı Abdullah Zühdü, Baba Zühdü
(d. 1869 / ö. 29 Mayıs 1925)
Gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ticaret ve Nafia Nezareti başkâtiplerinden Osman Tevfik Efendi'nin oğludur. İstanbul'da doğar. Ahmet Hikmet Müftüoğlu'nun akrabasıdır. 1890'da Galatasaray Lisesi'nden mezun olur ve Saadet'te yazarlığa başlar. Tercüman-ı Hakikat, Tarik, Sabah, İkdam'da çalışır. Maarif Nezareti Tetkik-i Müellefat Komisyonu üyeliği yapar. 1897 Türk-Yunan Harbi sırasında, Süleyman Rıza Tevfik'le birlikte, savaş muhabirliği yaptığı söylenirse de Süleyman Tevfik hatıralarında bu bilgiyi yalanlar. Abdullah Zühtü, Şanlı Asker romanını Türk-Yunan Harbi'nin uyandırdığı duygular üzerine kaleme alır ve büyük şöhret yakalar. II. Meşrutiyet'in ardından Yeni Gazete'yi neşretmeye başlar. İttihat Terakki'nin yönetime gelmesiyle gazetesini kapatır. 1918'de Yeni Gazete'yi, devamında Ahmet İhsan ile Le Soir isimli Fransızca gazeteyi çıkarır. 1919'da, İngiliz Muhipleri Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer alması, adının unutulmasına neden olur. Kısa süreli matbuat umum müdürlüğünün ardından Bedesten'de antikacılık yapar. 1925'te kalp sektesinden vefat eder.
Servet-i Fünûn'un ikinci derece sanatçılarından olan Abdullah Zühtü, gazeteciliğinin etkisiyle dili sade kullanmış, Rus ve Fransız edebiyatlarından tercümeleriyle dikkat çekmiş, popülist bir yazardır. Tercümelerinin çoğu gazetelerde tefrika olarak kalır. Rehgüzâr-ı Matbuaat, yazarın gözlem ve hatıralarını içeren otobiyografik anlatı türünün ilk örneklerinden olur. Eserlerinde üst kurmaca ve meta-anlatı yöntemlerini de deneyen yazar, Ahmet Mithat tarzını devam ettirir. Geniş bir şahıs kadrosunun bulunduğu telif eserleri, bohem hayatın anlatıldığı ürünler olarak dikkati çeker. Karşılıksız aşklar ve aşk nedeniyle dağılan hayatlar, yazarın telif eserlerinin temel meselelerini oluşturur.
Kaynakça
Günaydın, Selma (2017). "Abdullah Zühdî ve Rehgüzâr-ı Matbuatta Adlı Eseri", Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi. 44. 159-172.
Gürel, Zeki (1985). Abdullah Zühdü’nün Hayatı ve Hikâyeleri Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Osmanlılar Ansiklopedisi Yaşamları ve Yapıtlarıyla (2008). Hzl. Ekrem Işın, İsmail Kara. C. 1. İstanbul: YKY.
Süleyman Tevfik (2011), II. Meşrutiyetten Cumhuriyet’e Elli Yıllık Hatıralarım, (Hzl. Şaban Özdemir, Tahsin Yıldırım). İstanbul: DBY.
Til, Enis Tahsin (2004).“Abdullah Zühtü Bey”, Gazeteler ve Gazeteciler, Ankara: Bilge.
Tokgöz, Ahmet İhsan (2012). Matbuat Hatıralarım. (Hzl. Alpay Kabacalı). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Uşaklıgil, Halit Ziya (2017). Kırk Yıl. İstanbul: Özgür.
Yalçın, Hüseyin Cahit (2010). Edebiyat Anıları. (Hzl. Rauf Mutluay). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
Yalman,Ahmet Emin (1970). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim. İstanbul: Rey.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. DİLEK ÇETİNDAŞYayın Tarihi: 24.01.2019Güncelleme Tarihi: 25.10.2020
Yayın Tarihi: 24.01.2019Güncelleme Tarihi: 25.10.2020
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Matmazel Yüz Milyon | Asır / İstanbul | - | Çeviri |
Firari Bir Kız | Kasbar / İstanbul | 1890 | Çeviri |
Esrâr-ı Müdhîşe | Mihran / İstanbul | 1895 | Çeviri |
Marsuen'in Milyonları | Mihran / İstanbul | 1895 | Çeviri |
Beş Yüz Bin Frank | İkdam / İstanbul | 1896 | Çeviri |
Müteehhil | İstanbul / İstanbul | 1896 | Çeviri |
Rehgüzâr-ı Matbuatta | Âlem Matbaası / İstanbul | 1896 | Hatıra |
Adelina'nın Esrarı | Saadet / İstanbul | 1897 | Çeviri |
Güller Dikenler | Mihran / İstanbul | 1897 | Hikâye |
Şanlı Asker | Mihran / İstanbul | 1897 | Roman |
Yandım Aman! (Kantosu) | Mihran / İstanbul | 1897 | Hikâye |
Devlet-i Âliye-i Osmaniye ve Yunan Muharebesi | Mihran / İstanbul | 1898 | Diğer |
Mecruh Gazilerimizi Ziyaret | Yovanaki Panayoditis Matbaası / İstanbul | 1898 | Diğer |
Bir Gece | Mihran / İstanbul | 1899 | Roman |
Leydi | İkdam / İstanbul | 1899 | Çeviri |
Sarf-ı Osmanî | Hacı Hüseyin Efendi Matbaası / İstanbul | 1902 | Diğer |
Buhar | İkdam / İstanbul | 1903 | Çeviri |
Musahhah Sarf-ı Osmanî | Babıali Caddesi 38 numaralı matbaa / İstanbul | 1903 | Diğer |
Bahr-i Müncemid-i Cenubîde | İkdam / İstanbul | 1904 | Roman |
Âb-ı Nevbahâr | İkdam / İstanbul | 1904 | Çeviri |
Kadın Hisleri | İstanbul / İstanbul | 1904 | Çeviri |
Vade | Ahmet İhsan ve Şürekâsı / İstanbul | 1906 | Çeviri |
Hırçın Kız | Karabet / İstanbul | 1907 | Çeviri |
Muharririn Zevcesi | Karabet / İstanbul | 1908 | Çeviri |
Parmak İzi | İkdam / İstanbul | 1910 | Çeviri |
Tohum Nasıl Olmalıdır ve Zürra'ın Tohuma Karşı Vazifesi | Sırr-i Sim Matbaası / Musul | 1913 | Diğer |
Tavukçuluk Kârlı Bir Sanattır | Sırr-ı Sîm Matbaası / Musul | 1914 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendi | d. ? - ö. 1660-61 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Abdülkadir Meriçboyu | d. 16 Temmuz 1917 - ö. 1 Mart 1985 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullu | d. 1800 - ö. 1839 ds. | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Abdullah Cevdet | d. 9 Eylül 1869 - ö. 29 Kasım 1932 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Mehmet Emin Yurdakul | d. 13 Mayıs 1869 - ö. 14 Ocak 1944 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SAFVET BEY, Çanakkaleli | d. 1869 - ö. 1914 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Fehime Nüzhet | d. ? - ö. 14 Eylül 1925 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | AHMET CEVDET, Bergamalı | d. 1872 - ö. 1925 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Mehmet Memduh Paşa | d. 1839 - ö. 1925 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Hasibe Çerko | d. 16 Kasım 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | H. Hümeyra Şahin | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Macit Cevat Doğudan | d. 1912 - ö. 8 Ağustos 1986 | Meslek | Görüntüle |
13 | Faik Şemsettin Benlioğlu | d. 1889 - ö. 1949 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Celal Esat Arseven | d. 1875 - ö. 13 Kasım 1971 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hüseyin Rıfat (Işıl) | d. 1878 - ö. 24 Şubat 1954 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | DAVER BABA | d. 1830 - ö. 1908 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Âcizî, Baba Muhlis, Şeyh Seyyid Mahmud Resmî-i Nakşibendî | d. ? - ö. 1666 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | İBAD, İBADÎ, İBAD HOCA, Abdullah Çelebi | d. 01.07.1866 - ö. 25.03.1949 | Madde Adı | Görüntüle |