Madde Detay
TÂBÎ, Sûfî-zâde
(d. ?/? - ö. 955 veya 970/1548 veya 1562)
divan şairi, kadı, hattat
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbulda doğdu. Asıl adı bilinmemektedir. Emir Seyyid Ahmed Buhârî dervişlerinden birinin oğludur. Bu sebeple Sûfî-zâde ya da Derviş-zâde sanıyla tanındı. Öğrenimini tamamladıktan sonra kadılık yaptı. Yazısının güzelliği ile de dikkat çekmiş olup devrinin tanınan hattatlarındandır. Sülüs, nesih ve talikte icazet aldı. Şeyh Esbegullah Efendi’nin ikinci halifesi Abdüllatif Efendi ile beraber hacca gitti ve orada vefat etti. Abdüllatif Efendi'nin ilki 955/1548, ikincisi 970/1562 yılında olmak üzere iki defa hacca gitmiş olması, Tâbî’nin kesin ölüm tarihini tespit etmeyi zorlaştırmaktadır. Mezarı Hicaz’dadır. Kâmusü’l-A’lâm’da hac yolunda vefat ettiği bilgisi vardır.
Tâbî, laubali yaradılışlıdır. Eğlence meclislerinde çokça vakit geçirmiştir. Şiirlerinde Bâkî’yi takip etmiş, hezellerinde Sânî mahlaslı Can Memi’nin yolundan gitmiştir. Şairleri ve dönem aydınlarını garip sözlerle ve acayip şiirlerle hicvetmiş, onlar da Tâbî’ye aynı yolla cevap vermişlerdir. Hattı gibi şiirleri de güzel bulunup beğenilmiştir.
Kaynakça
Atik Gürbüz, İncinur (2011). Mecmû’a-i Letâ’if. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
İpekten, Halûk, Mustafa
İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere
Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Karatay, Halit (2008). Hattat Divan Şairleri. Ankara: Akçağ Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuhfe-i Na’ilî: Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (2000). Mecelletü’n-nisâb-Tıpkı Basım. Ankara: KB Yay.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2009). Ahdî ve Gülşen-i Şu’râ’sı (İnceleme – Metin). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219145/h/agm.pdf [erişim tarihi: 12.05.2013].
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 12.05.2013].
Şemseddin Sâmî (1308). Kâmûsü’l-A’lâm. İstanbul: Mihran Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİNUR ATİK GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 20.07.2013
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
Eserlerinden Örnekler
Gazel
mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün
Dilâ nakd-i sirişk ü genc-i dil cânânuñ olsun hep
Ne kim var yok cihân mülkinde ol sultânuñ olsun hep
Dür-i sîr-âb-ı eşküm bahr-ı çeşmümden yiter çünkim
Sadefler içre gevherler dilâ ummânuñ olsun hep
Geçer cismde dâğum zer yirine çünki ey hˇâce
Gömilsün genc-i Kârûn yirlere vîrânuñ olsun hep
Derüñ dârü’ş-şifâsında dizilsün cümle âşıklar
Asâ-yı âh ile dil-hasteler derbânuñ olsun hep
Kemâl-i hüsn ü hulkuñ nazmın itsün cümle şâ’irler
Dil ehline Zahîr ol Husrevâ Selmânuñ olsun hep
Kesilsün başlar tîğüñle tenler hâksâr olsun
Kemân-ebrûñ içün halk-ı cihân kurbânuñ olsun hep
Şehâ Tâbî gibi uşşâka in’âm eyle düşnâmuñ
Senüñ halk-ı cihân şermende-i ihsânuñ olsun hep
(Atik Gürbüz, İncinur (2011). Mecmû’a-i Letâ’if. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 170.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Cengiz Kılçer | d. 1969 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Kürşat Başar | d. 26 Ağustos 1963 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Cengiz Kılçer | d. 1969 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Kürşat Başar | d. 26 Ağustos 1963 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Cengiz Kılçer | d. 1969 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Kürşat Başar | d. 26 Ağustos 1963 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Cengiz Kılçer | d. 1969 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Meslek | Görüntüle |
12 | Kürşat Başar | d. 26 Ağustos 1963 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Cengiz Kılçer | d. 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Kürşat Başar | d. 26 Ağustos 1963 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Cengiz Kılçer | d. 1969 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Kürşat Başar | d. 26 Ağustos 1963 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |