Nurettin İğci

(d. 07 Ağustos 1959 / ö. -)
Gazeteci, yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Samsunlu bir aileye mensup olan yazar ilk ve ortaokulu İstanbul'da okudu. İstanbul Yedikule Lisesi'nden 1976'da, İstanbul Üniversitesi Gazetecilik ve Halka İlişkiler Yüksekokulu'ndan ise 1980'de mezun oldu. İlk yazısı üniversitede okurken efsanevi mizah dergisi Gırgır’da yayımlandı. Senaristliğe ilk adım attığı çalışması da TRT İstanbul Radyosu’nda yayımlandı. Gazeteciliğe 1981'de Dünya’da başladı. 1982'den itibaren Milliyet gazetesi yurt haberleri servisinde çalıştı. 1993'ten sonra idari işler sorumlusu olarak görev yaptı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin yayın organı olan Bizim Gazete'de köşe yazıları yazdı. Milliyet ve Hürriyet'in de aralarında bulunduğu çeşitli kurumlarda görev yaptıktan sonra, 2002’de emekli oldu ve sayısı 58'i bulan kitaplarına ağırlık verdi. Radyo ve televizyonlar için çok sayıda skeç ve senaryo yazdı.

Çalışmaları, Millî Eğitim ve Kültür Bakanlıklarınca da basılan yazar; “Çocuklar okusun, dünya mutlu dönsün.” düşüncesinden hareketle, okul ve fuarlardaki imza-söyleşi günlerine katılmaktadır. Bu buluşmaları 'bayramlaşma' olarak nitelendiren İğci, 1988 yılında En Büyük AIDS Başka Büyük Yok başlıklı öyküyle Akşehir Belediyesi Nasrettin Hoca Gülmece Öyküsü Yarışması’nda birincilik kazandı. 1997’de ise Barış Selçuk Basın Teşvik Ödülleri Yarışması’nda, güncel yazı dalında ödüllendirildi. 2006’da, Türkiye Jokey Kulübü’nce düzenlenen Basın Ödülleri Yarışması’nda, röportaj dalında birinciliğe layık görüldü. Aynı yıl, Umut Güvener Öykü Yarışması’ndaki derecesi ise üçüncülük oldu. Kaleme aldıklarından Bay Buş/Beyaz Saray’da Kara Sakallı isimli eseri de 2007’de Dünya Kitap tarafından, mizah dalında son beş yılın en iyileri listesine konuldu.

Evli ve bir kız çocuğu babası olan yazar, İstanbul'da yaşamını sürdürmektedir.

Yazarlığını büyük ölçüde, lisedeki öğretmeni Ayla Gökmen'e borçlu olduğunu belirten Nurettin İğci sevgi, saygı, hoşgörü, duyarlılık, şiddete karşı olma, iyilik, yardımlaşma, empati gibi konularda; fıkra, karikatür, bilmece, bulmaca, şiir, gezi yazısı, roman, öykü gibi türlerde geniş bir yelpazede eserler kaleme aldı. Dünyada bizden başka insanların ve diğer canlıların olduğuna dikkat çekmek, yazarın hemen bütün eserlerinde vurguladığı temel ileti oldu. Eserlerinde çocukları eğlendirirken eğitmeyi de amaçlayan yazar, çoğunlukla mizahi bir üslup tercih etti. Yazar, bu gayesini şu sözlerle ifade etmektedir: "İstiyorum ki mizahi unsurlarla harmanladığım kitaplarımın sayfalarında, çocuklar keyifli yolculuklar yapsın; hem öğrensin hem eğlensin. En büyük hayalim ise sayelerinde kıta kıta gezebileceğim bulutlardan aşağıya, bu koca gezegendeki her çocuk için birer kitap bırakabilmek."

Yazar, Ders Arası Kikiri adı altındaki kitap serisiyle olumsuzluklar karşısında sessiz kalmayan, dünyanın daha yaşanılır olması için çabalayan ve olaylara gülmece penceresinden bakarak yorumlayan Bıcırık'ın maceralarını dile getirdi. Yazar, Bıcırık dizisinde yer alan kitaplarıyla okul öncesi dönem çocuklarına hitap ederek onları eğlendirirken bilgilendirmeyi amaç edindi. Bu serideki kitaplarda Bıcırık kimi zaman hayvanlar âleminde, kimi zaman Anıtkabir'de, kimi zaman İstanbul turunda, kimi zaman bilmece çözerek, kimi zaman da resimler çizerek maceradan maceraya koştu.

Bıcırık Barış Güvercini Mektuplar (2018), 17 Ağustos 1999'da yaşanan deprem felaketinden sonra tanışan Bıcırık ile Yunan Yanis'in dostluklarını anlatır. Türkiye ile Yunanistan arası mesafe, iki çocuğun birbirine yazdığı samimi mektuplarla aşılır. Böylece kitapta bir yandan giderek unutulmakta olan mektuplaşmanın önemi dile getirilirken bir yandan da sevgi, barış, dostluk gibi değerler vurgulanır.

Yazarın 2013 yılında yayımladığı ve beş kitaptan oluşan Mor Eşek isimli serisi de okul öncesi dönem çocuklarına hitap eden ve Semra Can tarafından resimlenen masal kitaplardır. Yazar, bu eserlerde yine Bıcırık serisinde olduğu gibi mizah ögelerini kullanarak çocukları bilgilendirmeyi amaçlamıştır. Bunun yanı sıra yazarın okul öncesi dönem çocuklarına hitap eden Masalımsı Dünya (2000) adlı eseri de Yıldız Cibiroğlu tarafından resimlenen, eğitici ve eğlendirici bir masal kitabıdır. Yazarın masal türündeki diğer bir eseri olan Yıldız Yağmuru'nda (2008) ise, dünyada yaşanan olumsuz olayları gökyüzünden görerek insanlar daha mutlu olsun diye yeryüzüne inip dünyannın dört bir yanına dağılan yıldızların öyküsü anlatılmaktadır. Beş öyküden oluşan kitapta sevgi, barış, hoşgörü ve yardımlaşma değerlerine de vurgu yapılmaktadır. Raşit Yakalı'nın resimlediği Şirin Hayvanlar (2005) adlı eser ise, okul öncesi döneme yönelik, eğlendirirken birlgilendirmeyi amaçlayan resimli bir kitaptır. Eşeğinden Nasrettin Hoca Fıkraları (2005) adlı eserde de Nasrettin Hoca'nın meşhur fıkraları eşeği Karakaçan'ın gözünden yeniden dile getirilmiştir.

Yazarın 1990 yılında yayımlanan Hastir Lan Köyü adlı eserinde 10'dan fazla çocuk öyküsü bulunmaktadır. Yazar, bu kitap içerisinde yer alan "En Büyük AIDS Başka Büyük Yok" başlıklı öyküsüyle Akşehir Belediyesi Nasrettin Hoca Gülmece Öyküsü Yarışması’nda birincilik kazandı.

Mizah yazarı Nurettin İğci'nin Ozan'ın Düşü (1998) adlı eseri Kültür Bakanlığı tarafından yayımlandı. Çevresinde ve ülkesinde olup bitenlere duyarlı, 10 yaşındaki Ozan'ın yaşamından kesitlerin yer aldığı kitap, bir radyo oyunu metni olma özelliği göstermektedir. Zor Günler (1999), Güzeldi O Günler (2000) ve İstanbul Kazan Ozan Kepçe (2001) adlı kitapları da yazarın Kültür Bakanlığı yayınlarından çıkan diğer eserlerdir.

Yazarın 2004 yılında yayımlanan Dile Gelen İstanbul-Dile Gelen Anadolu adlı eserinde kitap kahramanı Ozan, 10-15 yaşlarındaki yaşıtları gibi Türkiye'yi gezerek tarihî mekânları, mimari yapıtları ve doğal güzellikleri tanıtmaktadır. Soru-cevap şeklinde diyalog yöntemiyle basit ve keyifli bir sohbet olarak kaleme alınan eser, bilgilendirici yönü ağır basan bir gezi rehberi niteliği taşımaktadır. Fotoğraflarla da desteklenen kitap, okurlara gezilen kentin veya söz konusu anıtın en iyi hangi zamanda ziyaret edilebileceğini de belirtilerek zengin bir içerik sunmaktadır.

Nurettin İğci, kimi eserlerinde Türkçenin yanlış kullanımına vurgu yaparak çocuklarda bir dil bilinci oluşturmaya çalıştı. Yazar, Ah Dilim (2008) adlı kitabında Türkçeyi yanlış kullananları mizahi bir üslupla eleştirdi. Yeni başlayanlar için dil yanlışlarını örneklerle gösteren kitap, bu anlamda öğretici ve eğlendirici bir üslupla kaleme alındı. Yazar, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları'ndan çıkan Dilin Kemiği (2003) adlı eserinde de medya yanlışlarını ele alarak hatalı Türkçe kullanımını eleştirdi. Ayrıca yazarın 2005 yılında Bulut Yayınları'ndan çıkan Kulağıma Takılanlar ve Gözüme Takılanlar isimli eserleri de görsel ve işitsel medyada yapılan hataları eleştirel ve mizahi bir üslupla ele aldı.

Kanatsız Kuşlar (2008), 17. yüzyılda kendi geliştirdiği takma kanatlarla Galata Köprüsü’nden havalanıp Üsküdar’a konmayı başaran Türk bilgini Hezarfen Ahmet Çelebi gibi uçabilmek için denemeler yapan ve bir köyde yaşamakta olan Macit'in renkli ve heyecan dolu maceralarını dile getirdi. Kara gözlü eşeği Candost ile birlikte sık sık uçan Macit'in öyküsünün anlatıldığı kitap, okuyuculara renkli ve fantastik bir dünyanın kapılarını da açan öğretici ve eğlendirirci bir eserdir.

Nurettin İğci, esas mesleği olan gazeteciliğin getirdiği bir alışkanlıkla kimi zaman haber türü eserler de kaleme aldı. kendisi de bir Karadenizli olan ve Karadenizlilerin kendileriyle dalga geçmeyi sevdiğini belirten yazar, Uyy! Fıkra Gibi Daa! (2005) isimli eserinde fıkra tadındaki Karadeniz haberlerini mizahî bir üslupla aktardı. Medyatik Temel (2002) adlı eserinde de yine Karadeniz'den fıkra ötesi gerçek haberler derleyerek mizahi olayları yine mizahi bir üslupla okuyucuya sundu. Kör Gözüne Parmağım (1996) adlı eserinde de benzer şekilde garip ama gerçek olayları anlattı.

Yazar, eserlerinde bazen siyasi olaylara da değinerek yine mizahı ön plana aldı. ABD Başkanı George Bush'u kahraman olarak seçtiği Bay Buş/Beyaz Saray'da Kara Sakallı (2006), isimli mizah kitabında İğci, güldürücü ögelerle birlikte bazı olumsuzlukları da gözler önüne serdi.

Gülümseten Aşk Şiirleri (2006) ve Kalbimdeki Yara Bandı (2013) adlı eserler, yazarın çocuklara yönelik şiir türündeki kitaplarıdır.

Nurettin İğci, eserlerinde kimi zaman da hayatın acı gerçeklerini öğretici bir üslupla ele aldı. Kosova Cehennemindeki Çiçek (2000), katliamların yaşandığı Kosova'da dökülen kan ve gözyaşlarını anlatan dram türünde bir tiyatro eseridir. Eserde, anne ve babasını savaşta kaybeden Barış'ı yalnız ve korumasız bir vaziyette savaşın ortasında bulup Türkiye'ye getiren bir gazetecinin acıklı öyküsü anlatılmaktadır. Ümit Zoru Yener (2008), adlı kitapta ise karda kaymanın zevkini yaşarken, sis ve tipi nedeniyle yolunu yitiren bir grup çocuğun (Emre, Esra, Gül, Barış ve Çağla) hayatta kalmak için direnişi anlatılmaktadır. Bilgili ve umutlu olmanın, birliğin ve dayanışmanın da önemine vurgu yapan kitap, bu anlamda önemli bir eserdir.

Kitaplarında mizahı vazgeçilmez bir öge olarak kullan İğci, mizah anlayışını şöyle açıklamaktadır: "Herkes olayları kendine göre yorumluyor. 'Benim mizah anlayışım güldürmektir' diyen var. Bazısı da güldürürken olayları düşündürmek istiyor. Ben de güldürürken bazı olumsuzlukları da vermek istiyorum." (İğci, 2006). Okul öncesi ve ilköğretim çağı çocuklarına hitap ederek onları hem eğlendirmeyi hem de eğitmeyi amaçladı. Daha yaşanılır bir dünya arzusunda olan yazar kitaplarında iyilik, doğruluk, dayanışma, yardımlaşma, duyarlılık, empati, sevgi, saygı, barış, dostluk gibi değerleri ön plana çıkardı. Çocuklar için yazmayı şöyle tanımlamaktadır: "Büyük insan artık belli bir yola girmiş dedim, ağaç yaşken eğilir, olumlu fikirlere katkıda bulunmak için çocuklara da yazmaya başladım. O kadar çok olumsuz olay var ki, insan olarak beni rahatsız ediyor. Ben de çocukları güldürürken birtakım olayları vererek yalnızlıktan kurtulmaya çalışıyorum..." (İğci, 2006).

Kaynakça

İğci, Nurettin (2006). "Beyaz Saray'da Bir Kara Sakallı Var." http://arsiv.sabah.com.tr/2006/05/17/gny/gny180-20060517-200.html [erişim tarihi: 16.08.2019].

Kongar, Emre (2019). "Dilin Kemiği." https://www.kongar.org/medyanotu/289_Dilin_Kemigi.php [erişim tarihi: 16.08.2019].

Örnek, Aslı (2002). "Medyatik Temel." http://www.radikal.com.tr/kitap/yeni-cikanlar-854399/ [erişim tarihi: 14.08.2019].

Pulur, Hasan (2005). "Göze Kulağa Takılanlar." http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/hasan-pulur/goze-kulaga-takilanlar-130912 [erişim tarihi: 15.08.2019].

Pulur, Hasan (1998). "Ünlü Sözler, Deyimler ve Bıcırıklar..." http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/hasan-pulur/unlu-sozler-deyimler-ve-biciriklar-5360182 [erişim tarihi: 15.08.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. ELİF AKTAŞ
Yayın Tarihi: 01.09.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Hastir Lan KöyüKendim Yayınları / İstanbul1990Hikâye
Töyle Batalım AlidanKendim Yayınları / İstanbul1992Mizah
Entellere DantelGür Yayınları / İstanbul1992Hikâye
Fincanı Taştan Oyarlar-Taşlamalar- / -1995Diğer
Kör Gözüne ParmağımAd Yayıncılık / İstanbul1996Diğer
Ders Arası Kikiri Fıkralar-1Bu Yayınları / İstanbul1998Fıkra
Ders Arası Kikiri 2/Bıcırık İle Makara KukaraBu Yayınevi / İstanbul1998Hikâye
Ozan'ın DüşüKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1998Tiyatro
Laf Ola Beri GelmeyeKendim Yayınları / İstanbul1998Hikâye
Zor GünlerKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1999Hikâye
Güzeldi O GünlerKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara2000Hikâye
Masalımsı DünyaKültür Bakanlığı Yayınevi / Ankara2000Masal
Kosova Cehennemi'ndeki ÇiçekKültür Bakanlığı Yayınevi / Ankara2000Tiyatro
Ders Arası Kikiri 5 / Bıcırık Hayvanlar AlemindeBu Yayınevi / İstanbul2001Hikâye
İstanbul Kazan Ozan KepçeKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara2001Gezi Yazısı
Medyatik TemelEra Edebiyat / İstanbul2002Araştırma
Kahrolası MirKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara2002Roman
Bıcırık'tan Kikirdek ÖykülerBu Yayınevi / İstanbul2002Hikâye
Ders Arası Kikiri 8 / Bıcırık İle Cimcimik Çizgi DünyasındaBu Yayınevi / İstanbul2003Hikâye
Bıcırık ile Cimcimik Çizgi DünyasındaBu Yayınevi / İstanbul2003Diğer
Bıcırık ile Cimcimik'in Çizgili YolculuğuBu Yayınevi / İstanbul2003Diğer
Bıcırık Haber AvcısıBu Yayınevi / İstanbul2003Diğer
Dilin KemiğiMillî Eğitim Bakanlığı Yayınları / Ankara2003İnceleme
Dile Gelen İstanbul - Dile Gelen AnadoluBirleşim Yayınları / İstanbul2004Gezi Yazısı
Ders Arası Kikiri 3/Bıcırık İle Kikir KikirBu Yayınevi / İstanbul2005Hikâye
Şirin HayvanlarBulut Yayınevi / İstanbul2005Masal
Eşeğinden Nasrettin Hoca FıkralarıBulut Yayınları / İstanbul2005Fıkra
Kulağıma TakılanlarBulut Yayınları / İstanbul2005Mizah
Gözüme TakılanlarBulut Yayınları / İstanbul2005Mizah
Uyy! Fıkra Gibi Daa!Bulut Yayınları / İstanbul2005Mizah
Bay Buş Beyaz Saray'da Kara SakallıSay Yayınları / İstanbul2006Hikâye
Gülümseten Aşk ŞiirleriBulut Yayınevi / İstanbul2006Şiir
AB Yolunda Canım TürkiyemGüncel Yayıncılık / İstanbul2007İnceleme
Bıcırık ile Makara Kukara Fıkralar (2)Bu Yayınevi / İstanbul2008Mizah
Kanatsız KuşlarÖzyürek Yayınları / İstanbul2008Hikâye
Ümit Zoru YenerÖzyürek Yayınevi / İstanbul2008Hikâye
Yıldız YağmuruAnfora Yayıncılık / İstanbul2008Hikâye
Ah DilimTurkuaz Yayınları / İstanbul2008Araştırma
Bıcırık Anıtkabir'deBu Yayınevi / İstanbul2008Hikâye
Bıcırık ÂşıkBu Yayınevi / İstanbul2008Hikâye
Ders Arası Kikiri 4/Bıcırık Depreme HazırBu Yayınevi / İstanbul2010Hikâye
Bıcırık BaşbakanBu Yayınevi / İstanbul2010Hikâye
Bıcırık Hayvanlar Aleminde 1Bu Yayınevi / İstanbul2011Şiir
Bıcırık Hayvanlar Aleminde 2Bu Yayınevi / İstanbul2011Şiir
Müzedeki Hanımefendi SindiBu Yayınevi / İstanbul2011Hatıra
Bıcırık'tan BulmacalarBu Yayınevi / İstanbul2012Diğer
Bıcırık ile İstanbul Turu 1Bu Yayınevi / İstanbul2012Gezi Yazısı
Bıcırık ile Cimcimik'ten Bilmece Öğrenmece-1Bu Yayınevi / İstanbul2012Diğer
Bıcırık ile Cimcimik'ten Bilmece Öğrenmece-2Bu Yayınevi / İstanbul2012Diğer
Bıcırık ile İstanbul Turu 2Bu Yayınevi / İstanbul2013Gezi Yazısı
Kalbimdeki Yara BandıBu Yayınevi / İstanbul2013Şiir
Mor Eşek GökyüzündeBu Yayınevi / İstanbul2013Masal
Mor Eşek ParktaBu Yayınevi / İstanbul2013Masal
Mor Eşek ve Barış MançoBu Yayınevi / İstanbul2013Masal
Mor Eşek Hayvanat BahçesindeBu Yayınevi / İstanbul2013Masal
Mor Eşek ve Kardan AdamBu Yayınevi / İstanbul2013Masal
Yaşamın İçinden ÖykülerKültür Kitabevi / İstanbul2014Hikâye
Bıcırık Hayvanları AnlatıyorSalıncak Yayınevi / İstanbul2017Makale
Bıcırık Barış Güvercini MektuplarSalıncak Yayınevi / İstanbul2018Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Zeynep Ünald. 07 Nisan 1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Nadir Paksoyd. 07 Şubat 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11Doğum YeriGörüntüle
4SEZAİ, Sezai Arabacıd. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MAKSADÎ/OZAN MAKSADÎ, Hamza Kırılmazd. 01.02.1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Neşe Yaşınd. 12 Şubat 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Özcan Yurdaland. 14 Eylül 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Başar Başarırd. 08 Ocak 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Gül Abus Semercid. 01 Aralık 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Mehmet Vehbi Nacard. 01 Ocak 1946 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Şöhret Doğruyol Sağbaşd. 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Behiç Akd. 01 Ocak 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Vâ-Nû Vâlâ Nurettind. 1901 - ö. 9 Mart 1967Madde AdıGörüntüle
14Nurettin Rüştü Büngüld. 1882 - ö. 1951Madde AdıGörüntüle
15Nurettin Durmand. 15 Aralık 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle