K., Tarık Dursun

Tarık Dursun K., Tarık Dursun Kakınç, Tarık Kakınç, T. Kakınç, KA
(d. 26 Mayıs 1931 / ö. 11 Ağustos 2015)
Şair, romancı, hikâyeci, çevirmen, yönetmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tarık Dursun Kakınç, maliye memuru Mehmet Halit Bey ile ev hanımı Neriman Ayşe Hanımın ikinci erkek çocuğu olarak İzmir Karşıyaka Bostanlı Mahallesinde dünyaya geldi. Asıl adı Dursun Tarık olan yazar, eserlerinde adlandırmayı yer değiştirerek Tarık Dursun şeklinde kullandı. Öğrenim hayatına İzmir Dumlupınar İlkokulu’nda başlayan Tarık Dursun, ilkokul dördüncü sınıftayken babasının evi terk etmesi ve annesinin İzmir Yeniasır Klişehanesinde çalışan Muzaffer Gögen ile evlenmesi ve aynı yıl Muzaffer Gögen’in Ankara Ulusal Matbaasın’da çalışmaya başlaması nedeniyle öğrenimini Ankara Necati Bey İlkokulu’nda tamamladı.

Muzaffer Gögen’in Balıkesir Orman İşletmesi’nde görev alması üzerine annesi ile birlikte Balıkesir’e giden yazar, çocukluk dönemini ailesinin sorunları içinde geçirdi. Neriman Ayşe Hanım’ın Ankara’ya dönme kararı alması üzerine ağabeyi Faruk Kakınç’ın da yönlendirmesi ile Ankara IV. Ortaokulu’nda orta öğrenimine başladı ancak tamamlayamadı. Sonradan dışandan bitirme sınavlarına girerek, öğrenim hayatını sonlandıracağı ortaokul diplomasını 1950’de aldı.

1947-1949 yılları arasında seyyar köftecilik, gazete dağıtımcılığı, tütün ve incir mağazalarında kantar kâtipliği, sahaflık ve otobüs biletçiliği gibi çeşitli işlerde çalıştı. 1952-1954 yılları arasında İskenderun’da askerlik görevini yaptı. 1954’te Neriman Tok ile evlendi. 1954 - 1955 yılları arasında Ankara Emekli Sandığı Muhasebe Servisinde memur olarak görev yaptı. 1949’da Anadolu gazetesinde sinema eleştirisi yazıları kaleme aldı. 1955-1958 yılları arasında Son Havadis, Pazar Postası, Yenigün, Ulus gazetelerinde çalıştı. 1960’da Son Posta ve 1962’de Vatan gazetesinde dış haberler sekreterliği yaptı. 1960’ın başından itibaren Cumhuriyet Ansiklopedisi’nde madde yazarlığı ve Milliyet gazetesinde yazılar kaleme aldı.

1962’de Aramıza Kan Girdi adlı polisiye filmle sinema yönetmenliğine yöneldi. Korkusuz Kabadayı (l963), Cehennem Arkadaşları (l964), Kelebekler Çift Uçar (1964) adlı filimlerin yönetmenliğini yaptı. Eleştirmen Ali Gevgilili ile birlikte aylık Yeni Sinema dergisini çıkarttı. Senaryo yazarlığı ve reji asistanlığı da yapan Tarık Dursun Kakınç, 1985’te Yücel Çakmaklı’nın yönetmenliğini yaptığı Aliş ile Zeynep adlı beş bölümlük dizinin seneryosunu yazdı.

1969’da eşi Neriman Hanım ve oğlu Hasan Zafer Kakınç’ın kurup yönettiği Kurul Kitabevi ile yakından ilgilendi. İlk sayısı Nisan 1973’te yayınlanan ve toplam 10 sayı çıkan Günümüzde Kitaplar dergisini yayın hayatına kazandırdı. Milliyet gazetesinde kitap tanıtım yazıları yazdı ve Milliyet Yayınları’nı yönetti. Uzun süre İzmir’de yaşayan Tarık Dursun K., İzmir Life dergisi ve Dünya gazetesinde deneme ve gezi yazılarını yayınladı.

Haritada Beş Nokta adlı röportajıyla, “Gazetecilik Başarı Ödülünü” (1960), Güzel Avrat Otu adlı hikâye kitabıyla, “Türk Dil Kurumu Hikâye Ödülünü” (1961), Yabanın Adamları adlı hikâye kitabıyla “Sait Faik Hikâye Armağanını” (1967), Kurşun Ata Ata Biter adlı romanıyla “Orhan Kemal Roman Ödülünü” (1984), Ona Sevdiğimi Söyle adlı hikâye kitabıyla “Sait Faik Hikâye Ödülünü” (1985), Ömrüm, Ömrüm… adlı hikâye kitabıyla “İş Bankası Büyük Edebiyat Ödülünü” (1987), Ağaçlar Gibi Ayakta adlı romanıyla “Yunus Nadi Yayınlanmış Roman Armağanı”nı (1991) kazanan yazarın, İnsan Kurdu hikayesi (“Kara Gün” adıyla 1971’de Bilge Olgaç yönetmenliğinde), Kurşun Ata Ata Biter romanı (1985’te Ümit Elçi yönetmenliğinde) sinemaya aktarıldı. Bunların dışında Bağrı Yanık Ömer ile Güzel Zeynep hikâyesi (1979’da Yücel Çakmaklı yönetmenliğinde), Denizin Kanı romanı (1980’de Yücel Çakmaklı yönetmenliğinde) ve Alçaktan Uçan Güvercin romanı (1998’de Ünal Küpeli yönetmenliğinde) dizi filme uyarlandı ve gösterime girdi. Molla Kendini Kolla adlı oyunu ise 1969’da Ankara Çuvaldız Kabare Oyuncuları tarafından sahnelendi.

Uzun süre parkinson tedavisi gören Tarık Dursun K., 11 Ağustos 2015’te akciğer yetmezliğinden öldü.

Sanat hayatına 1945’te Çocuk Sesi dergisinde yayınladığı Atmaca’nın Oğlu: Milli Hikâye adlı hikâyesi ile başlayan Tarık Dursun Kakınç, başlangışta şiir türü ile ilgilenmiş ve 1951’de Cengiz Tuncer ile birlikte Devriâlem isimli ortak şiir kitabı yayımlamış olmasına karşın daha sonra hikâye ve roman türüne yönelir.

1955’te yayınlanan Hasangiller adlı hikâye kitabıyla başlayan hikâyecilik faaliyetini, ölümünde kadar devam ettiren Tarık Dursun K., hikâye zevkini Remarque, İstrati, Hemingway, Maupassant, Gorki, Çehov, Saroyan, Steinbeck, Şolohov ve “ustam” dediği Orhan Kemal’den alır. Hikâyelerini 1951’den itibaren Yeditepe, Kaynak, Seçilmiş Hikâyeler, Mavi, Yenilik, Dost, Yelken, Ataç, Yeni Ufuklar, Varlık, Türk Dili, Adam Öykü, Milliyet Sanat, Hürriyet Gösteri gibi süreli yayınlarda yayınladı.

Hikâyenin yanı sıra roman, masal, deneme, senaryo, anı ve gezi yazısı gibi pek çok türde eser veren yazar, edebiyat dünyasında daha çok hikâyeleri ile dikkat çeker. Toplumsal sorunlara değindiği hikâyelerinde zaman zaman ideolojik öğelere yer vermiş olmakla birlikte estetik değerlerden ve sanat kaygısından da uzaklaşmadığı görülür. 1950 kuşağının üretken yazarlarından birisi olan Tarık Dursun K., eserlerinde kent ve kasabaların ücra mahallerinde yaşayan işçileri çeşitli boyutlarıyla ele alır ve sinematofrafik bir anlatımla şiir dilinin imkanlarından da yararlanarak konu edinir. Betimlemelerinde mekân-insan ilişkisini ruhsal çözümleme aracı olarak sıklıkla kullanan yazar, yalın ve sade bir dil kullanmasıyla da dikkati çeker.

Kaynakça

“Tarık Dursun ile Konuşma”. (1988). Milliyet Sanat. 184: 64

“Tarık Dursun K. Diyor Ki”. (1959). Yelken. 28: 11-12

Andaç, Feridun - Gümüş, Semih (1995). “Tarık Dursun K. ile Dünden Bugüne Söyleşi”. Adam Öykü. 1

Andaç, Feridun (1989). “Tarık Dursun’la Söyleşi”. Çağdaş Türk Dili. S.16: 181-184

Ay, Behzat (1977). “Tarık Dursun K. İle (Bir Konuşma)". Varlık. S.834: 12-13

Balduz, Ayşegül (2013). Tarık Dursun K.’nın Hikâyelerinde Yapı ve Tema. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi

Bece, Ayşe (2004). Tarık Dursun Kakınç’ın Hikayeleri Üzerıne Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi

Binyazar, Adnan (1973). “Tarık Dursun K. İle (Bir Konuşma)”. Varlık. 788.

Buyrukçu, Muzaffer (1967). “Tarık Dursun K.’nın Serüveni’’. Papirüs.14: 38-42

Çelik, Naci (1970). “Tarık Dursun K. ile Bir Konuşma”. Yeni Dergi. 66: 230-232

Erciyes, S.(2011). İzmir Ah! Tarık Dursun K.’nın Semtleri. İstanbul: Heyemola Yayınları.

Fedai, Özlem (2008). Tarık Dursun K. İzmir: Karşıyaka Belediyesi Kültür Yayınları

Gruda, Yı1maz (1955). “Ülkül Zorunluluğu Karşısında Hasangiller”. Varan. 11: 3-4

Güngör, Necati. (1981). “Tarık Dursun K. ile Konuşma: Orhan Kemal Çizgisinde Olmayı Yeğlerim”. Gösteri.

Güngör, Necati. (2004). Tarık Dursun K. ile Söyleşi. Varlık. Haziran.

Gürcan, N. (2004). Tarık Dursun K., Benim Sevgili Taşram. İstanbul: Dünya Yayınları.

Gürsel, Nedim (1972). ‘‘Tarık Dursun’un Bir Öyküsü Üstüne”. Yeni Dergi. 93: 277-284

Habora, Bülent (2000). “Tarık Dursun K.’nın Dünü, Bugünü, Yarını”, Evrensel Kültür. 106: 50

Işık, İhsan (2002). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Elvan Yayınları. Ankara

İleri, Selim (2001). “Tarık Dursun K.”. Cumhuriyet, S.27733. 11 Eylül.

Kakınç, H. Zafer (1997). “Bir Oğul Babasını Anlatıyor”. Varlık. 1072: 25-27

Kesici, A. (2000). İzmir’de Emekçi Bir Hikâyeci. Evrensel. 7 Ağustos.

Kurdakul, Şükran (1985). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Cem Yayınevi. İstanbul

Menemencioğlu, Muazzez (1962). “Tarık Dursun K. ile”. Varlık. S.584: 7

Nebioğlu, Osman (1962). Kim Kimdir Ansiklopedisi. Nebioğlu Yayınevi. İstanbul

Necatigil, Behçet (1967). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. Varlık Yayınları. İstanbul

Necatigil, Behçet (2000). Edebiyatimizda Eserler Sözlüğü. Varlık Yayınları. İstanbul

Onur, Necmi (1970). “Ünlü Yazarımız Nasıl Çalışıyor?”. Yeni Gazete. 17 Kasım

Sezer, Sennur (1985). “Tarık Dursun’un Son Öyküleri Üstüne”. Gösteri. S.55: 18-19

Yalçın, Murat (2001). Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Yavaşlı, Aydoğan (2000). “Babam Tarık Dursun K.” Evrensel Kültür. 106: 49.

Yıldırım, Nazım (1986). “Romancı Hikâyeci Olmak ya da Tarık Dursun K.’ya Açık Mektup”. Varlık. 947: 22-23

Zaim, Feyza (?). “Tarık Dursun K.’nın Anlatım Özellikleri’’. Çağdaş Eleştiri. 7: 46-49

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MİTAT DURMUŞ
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Hasangiller: İki HikâyeSeçilmiş Hikâyeler Dergisi Yayınları / İstanbul1955Hikâye
Vezir DüşüYeditepe Yayınları / İstanbul1957Hikâye
Rıza Bey Aile EviVarlık Yayınları / İstanbul1957Roman
Şu Babamın İşleri, Carlos BulosanSeçilmiş Hikâyeler Dergisi / Ankara1957Çeviri
İnsan KurduVarlık Yayınları / İstanbul1959Hikâye
Güzel Avrat OtuDüşün Yayınları / İstanbul1960Hikâye
Ya Hep Ya Hiç, Ernest HemingwayVarlık Yayınları / İstanbul1960Çeviri
Ünlü Sinema RejisörleriElif Kitabevi / İstanbul1963Araştırma
Sevmek Diye Bir ŞeyKurul Yayınları / İstanbul1965Hikâye
Aşk ve Kurşun, Noel LoomisÇınar Yayınları / İstanbul1965Çeviri
Bir Damla Kan Bir Damla PetrolKurul Yayınları / İstanbul1965Araştırma
Bir İdam Mahkûmu Kaçtı, Andre DevignyÇınar Yayınları / İstanbul1966Çeviri
Kanun Dışı, Joseph HayesÇınar Yayınları / İstanbul1966Çeviri
Raşomon, Ryunosuke AkutagavaBilgi Yayınevi / Ankara1966Çeviri
Ezop Masalları, AisoposBilgi Yayınevi / Ankara1966Çeviri
Yabanın AdamlarıKurul Yayınları / İstanbul1967Hikâye
Sabah OlmasınSet Kitapevi / İstanbul1967Roman
Altın Çağ, William SaroyanCem Yayınları / İstanbul1967Çeviri
Denizin KanıCem Yayınevi / İstanbul1968Roman
Kopuk TakımıCem Yayınevi / İstanbul1969Roman
Seçmeler, Marcus Tullius CiceroAltın Kitaplar Yayıncılık / İstanbul1969Çeviri
Herodot TarihiAltın Kitaplar Yayıncılık / İstanbul1969Çeviri
36 Kısım Tekmili BirdenOk Yayınları / İstanbul1970Hikâye
Deve Tellal Pire Berber İkenMilliyet Yayınları / İstanbul1970Masal
Fil ve Rejisör, Don LivingstonMete Yayınları / İstanbul1971Çeviri
Bağrıyanık Ömer ile Güzel ZeynepSinan Yayınları / İstanbul1972Hikâye
Korkak Silahşör, Noel LoomisKoza Yayınları / İstanbul1973Çeviri
La Fontaine 'den Masallar, La FontaineKoza Yayınları / İstanbul1973Çeviri
Gün DöndüKöprü Yayınları / İstanbul1974Roman
Bahriyeli ÇocukKoza Yayınları / İstanbul1976Hikâye
Altın Balık, Aleksandr Sergeyeviç PuşkinKoza Yayınları / İstanbul1977Çeviri
Bir Küçücük Aslancık VarmışMilliyet Yayınları / İstanbul1978Masal
Alçaktan Uçan GüvercinE Yayınları / Ankara1980Roman
Kayabaşı Uygarlığının Yükselişi ve Birdenbire ÇöküşüRemzi Kitapevi / İstanbul1980Roman
İmbatla Dol KalbimAdam Yayınları / İstanbul1982Hikâye
Kurşun Ata Ata BiterBilgi Yayınevi / Ankara1983Roman
Anadolu Masalları: Gel Zaman Git ZamanCem Yayınları / İstanbul1983Masal
Ona Sevdiğimi SöyleBilgi Yayınevi / Ankara1984Hikâye
Ben Annemi Seviyorum, William SaroyanOnur Basımevi / İstanbul1984Çeviri
İyi Geceler DünyaBilgi Yayınevi / İstanbul1986Roman
Ömrüm, ÖmrümBilgi Yayınevi / Ankara1987Hikâye
Bağışla OnlarıBilgi Yayınevi / Ankara1989Roman
Ağaçlar Gibi AyaktaBilgi Yayınevi / Ankara1990Roman
Otobüsüm KalkıyorBilgi Yayınevi / Ankara1990Roman
Bizimkisi Zor ZanaatBilgi Yayınevi / Ankara1990Deneme
Yabanın Adamları / Bağrıyanık Ömer ile Güzel ZeynepBilgi Yayınevi / Ankara1991Hikâye
Güzel Avrat Otu/Sevmek Diye Bir ŞeyBilgi Yayınevi / Ankara1991Hikâye
Kerem'i Kimse İstemiyorBilgi Yayınevi / Ankara1991Roman
Yaramaz KuzuBilgi Yayınevi / Ankara1991Masal
Hoşça Kal KüçükBilgi Yayınevi / Ankara1991Roman
HikâyelerGendaş Yayınları / İstanbul1992Hikâye
Edebiyat Üstüne NarinBilgi Yayınevi / Ankara1993Deneme
Aşk AllahaısmarladıkBilgi Yayınevi / Ankara1993Hikâye
Ben UnutmadanBilgi Yayınevi / Ankara1994Hatıra
Horoz ile İnci Tanesi, İvan KrilovBilgi Yayınevi / Ankara1995Çeviri
Yaz ÖpüşleriBilgi Yayınevi / Ankara1996Hikâye
Göl Hafif Çalkantılı OlacakBilgi Yayınevi / Ankara1997Deneme
Geçti Akşam Suları (Ben Unutmadan- 2)Bilgi Yayınevi / Ankara1997Hatıra
Kırmızı KediBilgi Yayınevi / Ankara1998Masal
The Four Season Türkiye / Dört Mevsim TürkiyeDünya Yayıncılık / İstanbul1998Gezi Yazısı
Alo, Harika Hamım Nasılsınız?Bilgi Yayınevi / İstanbul1999Roman
İyilikçi TilkiBilgi Yayınevi / İstanbul2000Masal
Kitaplara Giden Trenİnkılap Kitapevi / İstanbul2001Deneme
Kokulu KentlerLiteratür Yayıncılık / İstanbul2001Gezi Yazısı
0 Şehir Senin Bu Şehir BenimLiteratür Yayıncılık / İstanbul2002Gezi Yazısı
DuleviBulut Yayınları / İstanbul2003Hikâye
KutupBulut Yayınları / İstanbul2003Roman
Benim Dedem Bir TaneBilgi Yayınevi / Ankara2003Roman
Dünya DüzdürBulut Yayınları / İstanbul2003Deneme
SümbülteberDünya Yayıncılık / İstanbul2004Hikâye
Atım Kaçtı Ben VuruldumAlkım Yayınları / İstanbul2004Deneme
Güzel Uykular Alaraİş Bankası Yayınları / İstanbul2005Masal
Kaş Kaş Üstüne Taş Taş Üstüne: Kent Kültürü Üzerine DenemelerCumhuriyet Kitapları / İstanbul2008Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Dilek Karagülled. 13 Ekim 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Zeynel Besim Sund. 1892 - ö. 18 Ocak 1959Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Arif Bilgid. 1903 - ö. 1955Doğum YeriGörüntüle
4DERTLİ KAZIM, Kazım Altınkaynakd. 1931 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MEŞÎ PAŞAYÎ, Fethullah Paşayîd. 1931 - ö. 31.08.2016Doğum YılıGörüntüle
6Cengiz Tuncerd. 1931 - ö. 8 Temmuz 1981Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Miskioğlud. 9 Kasım 1924 - ö. 25 Ağustos 2015Ölüm YılıGörüntüle
8Abdullah Öztemiz Hacıtahiroğlud. 1929 - ö. 16 Aralık 2015Ölüm YılıGörüntüle
9Abiş Kekilbayevd. 6 Aralık 1939 - ö. 10 Aralık 2015Ölüm YılıGörüntüle
10Kaya Sancard. 09 Eylül 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Yılmaz Erdoğand. 28 Haziran 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Nigar Refibeylid. 29 Haziran 1913 - ö. 9 Ekim 1981MeslekGörüntüle
13Efnan Dervişoğlud. 1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Münir Hayri Egelid. 1899 - ö. 25 Ekim 1970Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Erdal Balcıd. 15 Ocak 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ABDULLÂH, Dursun Efendi-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1653-54Madde AdıGörüntüle
17Yusuf Dursund. 01 Ocak 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hakkı Tarık Usd. 1889 - ö. 21 Ekim 1956Madde AdıGörüntüle