TAŞDEMİR, Ahılkelekli

(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı bilinmeyen âşık, tespit edilen tek şiirinde Taşdemir mahlasını kullanmıştır: “Çektiğin zulümler arşa dayandı/Yaradana müşkül halin ayandı/ Taşdemir eriyip odlara yandı/ Sen idin ellere han Ahılkelek /Çıktın elden gittin şan Ahılkelek”. Taşdemir’in hayatı hakkında bilgi yoktur. Ahılkelek köylerindeki Cavak-Terekeme boyundandır. 1830’da Edirne Anlaşması uyarınca Rus orduları Erzurum ve Kars’tan çekilince tespit edilen yeni devlet sınırlarına göre Rus bölgesinde kalan Ahılkelek için söylediği ağıt en fazla tanınmış eseridir (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 1998: 280). 1828 Türk Rus Savaşı’nı anlatan bu ağıt, Poskof ile Ardahan ve Çıldır’da bulunan cönk ve mecmualardan derlenmiştir. Bu ağıt, tarihî bir vesika değerinde olup o dönemde yaşanılanları yansıtması bakımından önemlidir.

Kaynakça

http://www.tbmm.gov.tr/kultursanat/yayinlar/yayin073/073_00_011.pdf [erişim tarihi 18.10.2014].

Kırzıoğlu, M. Fahreddin (1966). “Ahıskalı 14 Şairimizden Birer Parça” Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Türk Kültürü Dergisi. Yıl IV. Eylül. 47: 1015-1016.

“Taşdemir, Ahılkelekli” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 280.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 03.12.2014
Güncelleme Tarihi: 20.12.2021

Eserlerinden Örnekler

Ahılkelek Ağıtı

Kanlı yaş dökerek söyleyim hâlin 
Nic'oldu ulus'un haniya élin 
Bozulmuş gülşenin néttin bülbülün 
Bundan böyle oda yan Ahılkelek, 
Geçiptir çırağın sön Ahılkelek... 
 
Yardan ayırmışlar kalıp şivan'a 
 Gülü solmuş bülbül düşüp hicrana 
 Viranında baykuş kuruyor bina 
 Şimdi oldun tam viran Ahılkelek, 
 Ne zaman olursun şen Ahılkelek... 
 
Çektiğin zulümler arşa dayandı 
 Yaradan'a müşkül hâlin ayandı(r) 
 TAŞDEMİR eriyip odlara yandı 
 Sen idin ellere han Ahılkelek, 
 Çıktın elden gittin can Ahılkelek (Kırzıoğlu 1966: 1015-1016)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Doğum YeriGörüntüle
2SANDRO KAVRELİŞVİLİd. 1880 - ö. 1971Doğum YeriGörüntüle
3KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Doğum YılıGörüntüle
5SANDRO KAVRELİŞVİLİd. 1880 - ö. 1971Doğum YılıGörüntüle
6KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Ölüm YılıGörüntüle
8SANDRO KAVRELİŞVİLİd. 1880 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
9KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SANDRO KAVRELİŞVİLİd. 1880 - ö. 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Madde AdıGörüntüle
14SANDRO KAVRELİŞVİLİd. 1880 - ö. 1971Madde AdıGörüntüle
15KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle