SANDRO KAVRELİŞVİLİ

(d. 1880 / ö. 1971)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Sandro Kavrelişvili, 1880 yılında Gürcistan'ın Ahalkelek (Akhalkalaki) ili, Koteliye köyünde, orta halli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Doğup büyüdüğü Koteliya köyü âşık meclislerinin en fazla düzenlendiği ve çok sayıda saz ve söz ustasının olduğu bir köydür. Bu muhit içerisinde geleneksel eğitim içerisinde yetişmiştir. Okur yazarlığı vardır ancak örgün eğitim almamıştır. Ömrünün son yıllarını Tiflis ve Rustavi şehirlerinde geçirmiş ve 1971'de vefat etmiştir.

Âşık Sandro, kendisine üstat olarak çağdaşı ve hemşerisi Sefil Lado'yu seçmiştir. Genç yaşlarda şiirler yazmaya ve âşık meclislerinde, sohbetlerde saz çalıp türkü söylemeye başladığı bilinmektedir (Hacılar 2007: 34). Ancak Bolşevik ihtilalinden öncesine ait şiirlerine rastlanılamamıştır. Asıl şöhretini 1936 yılında düzenlenen folklor festivalinde okuduğu "olsun" redifli şiiriyle kazanmıştır. Şiirlerinde "Bolşevizm, parti ideolojisi, halkların manevi birliği, dostluk, kardeşlik" gibi konuları işlemiştir. Bununla birlikte güzelleme türünde aşk konulu şiirleri de vardır. Türkçe, Gürcüce, Ermenice ve Rusça şiirler yazdığı bilinmektedir. Bazen bu dört dili bir şiir içinde kullanmıştır. Şota Rustaveli'ye karşı büyük bir hayranlık beslediği ""İki dilinen söz yazdım/ Üçüncü Türkçe yazaram/ Men unutmam Rustaveli/ Ne geder ki sağ gezerem" dörtlüğüyle de sabittir. Bölgede bilinen âşık makam/ havalarını başarıyla icra ettiği, Âşık Şenlik'in kurduğu meclislere katıldığı ve hatta Âşık Şenlik'ten icazet aldığı rivayet edilmektedir. Şiirlerinde Azerbaycan Türkçesi veya Terekeme Türkçesi ağız özellikleri bulunmaktadır. Akrabası olan Roin Kavrelişvili'nin dediğine göre kendisinden pek fazla şiir kalmamıştır. Zira, şiirlerini topladığı defter ve münferit sayfalar gelini tarafından, bir işe yaramaz düşüncesiyle yakılmıştır (Altınkaynak 2014).

Kaynakça

Hacılar, Valeh (2007). Türk Dilli Gürcü, Yunan ve Aysoru Aşıq - Şairleri. Bakü: Azerbaycan Millî İlimler Akademiyası Folklor Enstitüsü.

Roin Kavrelişvili, 1971 doğumlu, akademisyen, [Erdoğan Altınkaynak tarafından yapılan 17 Temmuz 2014 tarihli görüşme].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
Yayın Tarihi: 20.11.2018
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SADAHLI/MEHEMMED SADAHLI/MEHEMMED, Mehemmed Tanrıverdioğlu Memmedovd. 1930 - ö. 26.03.2016Doğum YeriGörüntüle
2SAYAD MEHRALI OĞLU ALİYEVd. 1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3EHED ADIGÖZELOVd. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4VELİ BOZALGANLId. 1880 - ö. 1933Doğum YılıGörüntüle
5NAĞI YEHYA OĞLUd. 1880? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İbrahim Hilmi Çığıraçand. 1880 - ö. 12 Haziran 1963Doğum YılıGörüntüle
7Müfide Ferit Tekd. 29 Nisan 1892 - ö. 24 Mart 1971Ölüm YılıGörüntüle
8AFACAN, Sakine Şahind. 1907 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
9Celal Esat Arsevend. 1875 - ö. 13 Kasım 1971Ölüm YılıGörüntüle
10MECİT TEKEd. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ÖKSÜZd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12ŞEMSÎ, Şemseddin Karamand. 1927 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ALİ KAZAKLId. 1893 - ö. 1957Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MUSTAFA GÖKKAYAd. 1910 - ö. 18.03.1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NARGİLE MEHTİYEVAd. 03.06.1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NEJDET KUYUMCUd. 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17TOKTOGUL IRÇId. ? - ö. 1380-1390?Madde AdıGörüntüle
18NEDİMÎ, Mahmut Danişmendoğlud. 1904 - ö. 20.01.1982Madde AdıGörüntüle