SANDRO KAVRELİŞVİLİ

(d. 1880 / ö. 1971)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Sandro Kavrelişvili, 1880 yılında Gürcistan'ın Ahalkelek (Akhalkalaki) ili, Koteliye köyünde, orta halli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Doğup büyüdüğü Koteliya köyü âşık meclislerinin en fazla düzenlendiği ve çok sayıda saz ve söz ustasının olduğu bir köydür. Bu muhit içerisinde geleneksel eğitim içerisinde yetişmiştir. Okur yazarlığı vardır ancak örgün eğitim almamıştır. Ömrünün son yıllarını Tiflis ve Rustavi şehirlerinde geçirmiş ve 1971'de vefat etmiştir.

Âşık Sandro, kendisine üstat olarak çağdaşı ve hemşerisi Sefil Lado'yu seçmiştir. Genç yaşlarda şiirler yazmaya ve âşık meclislerinde, sohbetlerde saz çalıp türkü söylemeye başladığı bilinmektedir (Hacılar 2007: 34). Ancak Bolşevik ihtilalinden öncesine ait şiirlerine rastlanılamamıştır. Asıl şöhretini 1936 yılında düzenlenen folklor festivalinde okuduğu "olsun" redifli şiiriyle kazanmıştır. Şiirlerinde "Bolşevizm, parti ideolojisi, halkların manevi birliği, dostluk, kardeşlik" gibi konuları işlemiştir. Bununla birlikte güzelleme türünde aşk konulu şiirleri de vardır. Türkçe, Gürcüce, Ermenice ve Rusça şiirler yazdığı bilinmektedir. Bazen bu dört dili bir şiir içinde kullanmıştır. Şota Rustaveli'ye karşı büyük bir hayranlık beslediği ""İki dilinen söz yazdım/ Üçüncü Türkçe yazaram/ Men unutmam Rustaveli/ Ne geder ki sağ gezerem" dörtlüğüyle de sabittir. Bölgede bilinen âşık makam/ havalarını başarıyla icra ettiği, Âşık Şenlik'in kurduğu meclislere katıldığı ve hatta Âşık Şenlik'ten icazet aldığı rivayet edilmektedir. Şiirlerinde Azerbaycan Türkçesi veya Terekeme Türkçesi ağız özellikleri bulunmaktadır. Akrabası olan Roin Kavrelişvili'nin dediğine göre kendisinden pek fazla şiir kalmamıştır. Zira, şiirlerini topladığı defter ve münferit sayfalar gelini tarafından, bir işe yaramaz düşüncesiyle yakılmıştır (Altınkaynak 2014).

Kaynakça

Hacılar, Valeh (2007). Türk Dilli Gürcü, Yunan ve Aysoru Aşıq - Şairleri. Bakü: Azerbaycan Millî İlimler Akademiyası Folklor Enstitüsü.

Roin Kavrelişvili, 1971 doğumlu, akademisyen, [Erdoğan Altınkaynak tarafından yapılan 17 Temmuz 2014 tarihli görüşme].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
Yayın Tarihi: 20.11.2018
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1LELEOĞLU/MİSKİNOĞLU, Allahverdi Miskin Oğlud. 1850\\\'ler - ö. 1960Doğum YeriGörüntüle
2ALİ KAZAKLId. 1893 - ö. 1957Doğum YeriGörüntüle
3KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yaşar Nezihed. 1880 - ö. 5 Kasım 1971Doğum YılıGörüntüle
5Ebülbehzatd. 1880-1890 arası - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ABDÜLBÂKİ EFENDİd. 1880 - ö. 1951Doğum YılıGörüntüle
7Cevat Fehmi Başkutd. 1905 - ö. 15 Mart 1971Ölüm YılıGörüntüle
8NALBANT İSHAK/İSHAK KEMALÎ, İshak Kemali Nalbantd. 1912 - ö. 01.04.1971Ölüm YılıGörüntüle
9MEMMED SULTANOVd. 1897 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
10PASLI, Bahaddin Paslıd. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
11KORKULUK, Ömer Bald. 1916 - ö. 1966MeslekGörüntüle
12ŞİRANİ, Eyüp Seyrani Güneşd. 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ZİYYEDİN HÜSEYN OĞLU İSMAYILOVd. 1927 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MUSTAFA GÖKKAYAd. 1910 - ö. 18.03.1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZELİMHAN YAKUP, Selimhand. 21.01.1950 - ö. 10.01.2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SABRİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17EZBERÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocakd. 1847 - ö. 1942Madde AdıGörüntüle