TEMİROĞLU, Ali Teker Temiroğlu

(d. 1934 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Teker Temiroğlu, 1934 yılında Muş'un Varto ilçesine bağlı Güzelkent köyünde doğmuştur. Eğitimine Doğanca köyünde başlamış, üçüncü sınıfa kadar burada okumuştur. Daha sonra Varto'nun Çaylar bölgesinde eğitimine devam etmiş ve ilkokulu bitirmiştir. Babasının ölümü üzerine ailenin sorumluluğunu üstlenen Temiroğlu'nun çocukluk ve gençlik yılları yokluk ve zorluklarla geçmiştir. 1946 yılında yaşanan Varto depremi hayatında en çok etkilendiği olay olarak bilinmektedir. Evli ve on üç çocuk babasıdır. 1970 yılında Almanya'ya çalışmaya gitmiştir. Çalışma hayatının sıkıntılarıyla, ailesine ve memleketine duyduğu özlemle zor zamanlar geçirmiştir (Lök 2011: 112).

Ali Teker Temiroğlu soyadını mahlas olarak kullanmıştır. Rüyasında Ali Haydar mahlasını almasına rağmen kullanmamıştır. 1970 yılında çalışmaya gittiği Almanya'da ailesine ve memleketine duyduğu özlemle bir gün uyuduğunda Hz. Hızır'ı rüyasında görmüş, elinden bade içmiştir. Bu rüyayla birlikte şiirler söylemeye başlamıştır. İrticalen şiirler söyleyen âşığın ustası yoktur, çırak da yetiştirmemiştir. Âşık Veysel, Pir Sultan Abdal, Karacaoğlan, Hacı Bektaş Veli gibi âşıkları ustası olarak görür. Saz çalamayan âşık aşk, tasavvuf, vatan sevgisi ve dinî konularda şiirler yazmıştır (Lök 2011: 112). Araştırmacı kimliğiyle de bilinen Temiroğlu'nun kitap, dergi ve gazetelerde şiirleri ve yazıları yayımlanmıştır. Âşığın başlıca eserleri Güzel Türkiyem Ozan Ali Temiroğlu Deyişleri, Sevinç ve Hüzün Kardeştir, Varto'daki Harezm Hormekleri ve Pircanların Tarihi Gerçekleri, Gelenek, Görenek ve Anlatmalar, Türkiye Güzel Vatanım: Türk Halk Kültüründen Bir Demet Deyişler ve Bingöl Dağ'ı Güzel Köyüm 'dür (Lök 2011: 113).

Temiroğlu'nun Varto'daki Harezm -Hormekleri ve Pircanların Tarihi Gerçekleri adlı eserinde döneminde yaşanmış olaylar ve Osmanlı tarihinin yanı sıra kendisinin ve diğer âşıkların şiirlerine de yer vermiştir. Sevinç ve Hüzün Kardeştir “Nesillere Selam Olsun” adlı eserlerinde ise din, toplum, millet, vatan, doğruluk ve iyilik gibi konular üzerine yazılmış üç yüz seksen şiir vardır.

Gelenek-Görenek ve Anlatmalar adlı eseri ise iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Varto ve civarının Alevilik gelenek ve görenekleriyle ilgili bilgiler bulunurken ikinci bölümde ise kendisinin derlediği iki halk hikâyesi yer alır (Deniz 2004: 227-228).

Ali Teker Temiroğlu birçok etkinliğe katılmış ve Halk Ozanları Kültür Vakfı ve Mamak Kaymakamlığından teşekkür ve onur belgeleri almıştır (Lök 2011: 112- 113).

Kaynakça

Deniz, Kemalettin (2004). "Ali Teker Temiroğlu ve Üç Kitabı". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi.  29: 227-228.

Lök, Serpil (2011). "Ali Teker Temiroğlu". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri. C. 6. Ankara: Gazi Kitabevi. 112-124.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: GÜLAY YILDIZDAĞ
Yayın Tarihi: 07.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gelenek, Görenek ve AnlatmalarDoğuş Matbaası / Ankara2004Araştırma
Sevinç ve Hüzün Kardeştir "Nesillere Selam Olsun"? / Ankara2003Şiir
Güzel Türkiyem - Deyişler_İnanç Yayınları / İstanbul1998Şiir
Vartodaki Harzem Hormekleri ve Pircanların Tarihi Gerçekleri? / Ankara2002Araştırma
Bingöl Dağı Güzel Köyümİnanç Yayınları / İstanbul1992Şiir
Türkiye Güzel Vatanım? / Ankara2001Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MANSUR, Mansur Ekmekçid. 01.03.1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Safiye Gölbaşıd. 30 Ekim 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hamdi Özyurtd. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sadık Özend. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Erdoğan Tokmakçıoğlud. 19 Nisan 1934 - ö. 04 Eylül 2017Doğum YılıGörüntüle
6Aysel Alpsald. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7YENER/OKATAN, Yener Okatand. 01.10.1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
8NURETTİN KURBANOVd. 1940 - ö. ?MeslekGörüntüle
9SEHER ABDÂLd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
10MAKSADÎ/OZAN MAKSADÎ, Hamza Kırılmazd. 01.02.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HAFİZE FİDANd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12UMUR, Osman Önderd. 1899 - ö. 09.05.1976Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13YETKİNER, Turgut Yılmazd. 25.04.1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14TURAN, Turan Vişned. 05.02.1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MAHMUT TUNARd. 1917 - ö. 1993Madde AdıGörüntüle