Madde Detay
TEMİROĞLU, Ali Teker Temiroğlu
(d. 1934 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Teker Temiroğlu, 1934 yılında Muş'un Varto ilçesine bağlı Güzelkent köyünde doğmuştur. Eğitimine Doğanca köyünde başlamış, üçüncü sınıfa kadar burada okumuştur. Daha sonra Varto'nun Çaylar bölgesinde eğitimine devam etmiş ve ilkokulu bitirmiştir. Babasının ölümü üzerine ailenin sorumluluğunu üstlenen Temiroğlu'nun çocukluk ve gençlik yılları yokluk ve zorluklarla geçmiştir. 1946 yılında yaşanan Varto depremi hayatında en çok etkilendiği olay olarak bilinmektedir. Evli ve on üç çocuk babasıdır. 1970 yılında Almanya'ya çalışmaya gitmiştir. Çalışma hayatının sıkıntılarıyla, ailesine ve memleketine duyduğu özlemle zor zamanlar geçirmiştir (Lök 2011: 112).
Ali Teker Temiroğlu soyadını mahlas olarak kullanmıştır. Rüyasında Ali Haydar mahlasını almasına rağmen kullanmamıştır. 1970 yılında çalışmaya gittiği Almanya'da ailesine ve memleketine duyduğu özlemle bir gün uyuduğunda Hz. Hızır'ı rüyasında görmüş, elinden bade içmiştir. Bu rüyayla birlikte şiirler söylemeye başlamıştır. İrticalen şiirler söyleyen âşığın ustası yoktur, çırak da yetiştirmemiştir. Âşık Veysel, Pir Sultan Abdal, Karacaoğlan, Hacı Bektaş Veli gibi âşıkları ustası olarak görür. Saz çalamayan âşık aşk, tasavvuf, vatan sevgisi ve dinî konularda şiirler yazmıştır (Lök 2011: 112). Araştırmacı kimliğiyle de bilinen Temiroğlu'nun kitap, dergi ve gazetelerde şiirleri ve yazıları yayımlanmıştır. Âşığın başlıca eserleri Güzel Türkiyem Ozan Ali Temiroğlu Deyişleri, Sevinç ve Hüzün Kardeştir, Varto'daki Harezm Hormekleri ve Pircanların Tarihi Gerçekleri, Gelenek, Görenek ve Anlatmalar, Türkiye Güzel Vatanım: Türk Halk Kültüründen Bir Demet Deyişler ve Bingöl Dağ'ı Güzel Köyüm 'dür (Lök 2011: 113).
Temiroğlu'nun Varto'daki Harezm -Hormekleri ve Pircanların Tarihi Gerçekleri adlı eserinde döneminde yaşanmış olaylar ve Osmanlı tarihinin yanı sıra kendisinin ve diğer âşıkların şiirlerine de yer vermiştir. Sevinç ve Hüzün Kardeştir “Nesillere Selam Olsun” adlı eserlerinde ise din, toplum, millet, vatan, doğruluk ve iyilik gibi konular üzerine yazılmış üç yüz seksen şiir vardır.
Gelenek-Görenek ve Anlatmalar adlı eseri ise iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Varto ve civarının Alevilik gelenek ve görenekleriyle ilgili bilgiler bulunurken ikinci bölümde ise kendisinin derlediği iki halk hikâyesi yer alır (Deniz 2004: 227-228).
Ali Teker Temiroğlu birçok etkinliğe katılmış ve Halk Ozanları Kültür Vakfı ve Mamak Kaymakamlığından teşekkür ve onur belgeleri almıştır (Lök 2011: 112- 113).
Kaynakça
Deniz, Kemalettin (2004). "Ali Teker Temiroğlu ve Üç Kitabı". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. 29: 227-228.
Lök, Serpil (2011). "Ali Teker Temiroğlu". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri. C. 6. Ankara: Gazi Kitabevi. 112-124.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: GÜLAY YILDIZDAĞYayın Tarihi: 07.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
Yayın Tarihi: 07.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Gelenek, Görenek ve Anlatmalar | Doğuş Matbaası / Ankara | 2004 | Araştırma |
Sevinç ve Hüzün Kardeştir "Nesillere Selam Olsun" | ? / Ankara | 2003 | Şiir |
Güzel Türkiyem - Deyişler_ | İnanç Yayınları / İstanbul | 1998 | Şiir |
Vartodaki Harzem Hormekleri ve Pircanların Tarihi Gerçekleri | ? / Ankara | 2002 | Araştırma |
Bingöl Dağı Güzel Köyüm | İnanç Yayınları / İstanbul | 1992 | Şiir |
Türkiye Güzel Vatanım | ? / Ankara | 2001 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MANSUR, Mansur Ekmekçi | d. 01.03.1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Safiye Gölbaşı | d. 30 Ekim 1982 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Hamdi Özyurt | d. 1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Sadık Özen | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Erdoğan Tokmakçıoğlu | d. 19 Nisan 1934 - ö. 04 Eylül 2017 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Aysel Alpsal | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | YENER/OKATAN, Yener Okatan | d. 01.10.1938 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | NURETTİN KURBANOV | d. 1940 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | SEHER ABDÂL | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | MAKSADÎ/OZAN MAKSADÎ, Hamza Kırılmaz | d. 01.02.1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | HAFİZE FİDAN | d. 1943 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | UMUR, Osman Önder | d. 1899 - ö. 09.05.1976 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | YETKİNER, Turgut Yılmaz | d. 25.04.1954 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | TURAN, Turan Vişne | d. 05.02.1973 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | MAHMUT TUNAR | d. 1917 - ö. 1993 | Madde Adı | Görüntüle |