Madde Detay
VAHYÎ
(d. ?/? - ö. 926 civarı ?/1519-20 civarı ?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İznik’te doğdu. Kaynaklarda diğer mahlasdaşlarından ayırmak için Vahyî-i Evvel olarak geçer. Mutat medrese eğitimini tamamladıktan sonra kadı oldu. Gençliğinde gittiği Diyarbakır ve İran taraflarında uzun müddet kaldı. Âşık Çelebi, o yöre şive ve terimlerinin şiirlerinde de görüldüğünü bildirmektedir. Latîfî vefatı tarihini Sultân Selîm devri sonu olarak verdiğine göre 926/1519-20 yılında veya ona yakın bir tarihte ölmüş olmalıdır. Nasûhî’nin takvimine de kaynaklık eden mensur bir Takvîm’i vardır. Tezkiresine onun Takvîm’inden örnekler aktaran Âşık Çelebi, Nasûhî Takvîmi’nin daha kısa ama Vahyî’ninkinden daha güzel olduğu görüşündedir. Latîfî, “faziletli ve maarif sahibi bir kimse” olarak nitelediği Vahyî’nin muhayyel şiirlerinin beğenildiğini kaydeder. Eğridirli Hâcı Kemâl’in Câmi’u’n-Nezâ’ir’inde bir, Pervâne Bey Mecmû’ası’nda iki, Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde üç şiiri yer almaktadır.
Kaynakça
Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.
Eğridirli Hâcı Kemâl. Câmi’u’n-Nezâ’ir. Bayezıd Kütüphanesi. Nr. 5782. vr. 368a.
Köksal, M. Fatih (2007). “Vahyî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: AKM Yay. 49.
Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20. 04. 2013].
Meredith-Owens, G. M. (hzl) (1971). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-şu’arâ (Meşâ’irü’ş-şu’arâ or Tezkire of Âşık Çelebi), London: Brydone Printers Ltd. vr. 77a.
Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi. Bağdat. Nr. 406. vr. 54b, 399b.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî . C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1998). “Vahyî-i Evvel”. C. 8.İstanbul: Dergâh Yay. 500.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 05.09.2013Güncelleme Tarihi: 08.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Tîr-i âhum göklere çıksa yiridür her zamân
Ki_oldı pehlûmda benüm her üstühânum bir kemân
Zer-feşân evrâka yazmaga utârid vasfunı
Safha-i eflâke çekdi hûb cedvel kehkeşân
Âteş-i âhum dururken başuma Mecnûn gibi
Ey saçı Leylâ yapar mı bûm-ı nekbet âşiyân
Pehlevân-ı gamze-i hûn-rîzi uşşâkı sıyup
Hüsn meydânında asmışdur iki müşkîn kemân
Ruhları tâbında görinse dehânı tan mıdur
Vahyiyâ çün zerre olur nûr-ı şems ile ayân
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20. 04. 2013]. 1872.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.09.2013Güncelleme Tarihi: 08.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Tîr-i âhum göklere çıksa yiridür her zamân
Ki_oldı pehlûmda benüm her üstühânum bir kemân
Zer-feşân evrâka yazmaga utârid vasfunı
Safha-i eflâke çekdi hûb cedvel kehkeşân
Âteş-i âhum dururken başuma Mecnûn gibi
Ey saçı Leylâ yapar mı bûm-ı nekbet âşiyân
Pehlevân-ı gamze-i hûn-rîzi uşşâkı sıyup
Hüsn meydânında asmışdur iki müşkîn kemân
Ruhları tâbında görinse dehânı tan mıdur
Vahyiyâ çün zerre olur nûr-ı şems ile ayân
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20. 04. 2013]. 1872.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Tîr-i âhum göklere çıksa yiridür her zamân
Ki_oldı pehlûmda benüm her üstühânum bir kemân
Zer-feşân evrâka yazmaga utârid vasfunı
Safha-i eflâke çekdi hûb cedvel kehkeşân
Âteş-i âhum dururken başuma Mecnûn gibi
Ey saçı Leylâ yapar mı bûm-ı nekbet âşiyân
Pehlevân-ı gamze-i hûn-rîzi uşşâkı sıyup
Hüsn meydânında asmışdur iki müşkîn kemân
Ruhları tâbında görinse dehânı tan mıdur
Vahyiyâ çün zerre olur nûr-ı şems ile ayân
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20. 04. 2013]. 1872.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Tîr-i âhum göklere çıksa yiridür her zamân
Ki_oldı pehlûmda benüm her üstühânum bir kemân
Zer-feşân evrâka yazmaga utârid vasfunı
Safha-i eflâke çekdi hûb cedvel kehkeşân
Âteş-i âhum dururken başuma Mecnûn gibi
Ey saçı Leylâ yapar mı bûm-ı nekbet âşiyân
Pehlevân-ı gamze-i hûn-rîzi uşşâkı sıyup
Hüsn meydânında asmışdur iki müşkîn kemân
Ruhları tâbında görinse dehânı tan mıdur
Vahyiyâ çün zerre olur nûr-ı şems ile ayân
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20. 04. 2013]. 1872.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | TIRSÎ, Abdurrahim | d. ? - ö. 1519-1527? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendi | d. ? - ö. 1520/21 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | VEZNÎ, Veznî Çelebi | d. ? - ö. 1578 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | TIRSÎ, Abdurrahim | d. ? - ö. 1519-1527? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendi | d. ? - ö. 1520/21 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | VEZNÎ, Veznî Çelebi | d. ? - ö. 1578 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | TIRSÎ, Abdurrahim | d. ? - ö. 1519-1527? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendi | d. ? - ö. 1520/21 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | VEZNÎ, Veznî Çelebi | d. ? - ö. 1578 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | TIRSÎ, Abdurrahim | d. ? - ö. 1519-1527? | Meslek | Görüntüle |
11 | KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendi | d. ? - ö. 1520/21 | Meslek | Görüntüle |
12 | VEZNÎ, Veznî Çelebi | d. ? - ö. 1578 | Meslek | Görüntüle |
13 | TIRSÎ, Abdurrahim | d. ? - ö. 1519-1527? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendi | d. ? - ö. 1520/21 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | VEZNÎ, Veznî Çelebi | d. ? - ö. 1578 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | TIRSÎ, Abdurrahim | d. ? - ö. 1519-1527? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | KUTBÎ/PAŞA ÇELEBİ, Gıyaseddin Efendi | d. ? - ö. 1520/21 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | VEZNÎ, Veznî Çelebi | d. ? - ö. 1578 | Madde Adı | Görüntüle |