VAHYÎ, Açuk Kadıoğlu Mustafâ Vahyî Efendi

(d. ?/? - ö. 958/1542)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa olup Açuk Kadıoğlu lakabıyla tanındı. Manastır'da doğdu. Hasân Çelebi ve Beyânî, şairin, Hâverî İlmî Efendi’nin yeğeni olduğunu söylemesine karşın, diğer kaynaklar kardeşi olduğu konusunda birleşirler. Öğrenimini tamamladıktan sonra Kesriyye kadısı oldu. Âşık Çelebi’ye göre, önceleri iyi ahlakıyla tanınmasına rağmen, kadı olduğunda bu makamdan ötürü bencilleşip kibir sahibi olmuş, anlaşmazlık yaşadığı arkadaşlarına karşı öfke ve nefretle hareket etmiştir. Aldığı bu âhlardan olsa gerek evinde çıkan bir yangında şiirleri yok olmuştur. Yangının üzüntüsüne dayanamamış 958/1542 tarihinde kadılık yaptığı Kesriyye'de vefat etmiştir.

Çağdaşı şairler arasında yeteneği ile ön plana çıkmıştır. Tezkire yazarları şiirlerinin çoğunu güzel bulsalar da inşası çok başarılı değildir.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ.Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 09.09.2013]

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Tenkitli Metin). Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html[erişim tarihi: 09.09.2013]

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 

Kurnaz, Cemal-Mustafa Tatcı (hzl.). (2001). Tuhfe-i Nâilî, Mehmet Nail Tuman. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. TUNCAY BÜLBÜL
Yayın Tarihi: 15.09.2013
Güncelleme Tarihi: 28.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Eyledi rûz-ı şitâda bezmi gülşen çerçeve

Gül gül oldı aks-i tâb-ı câm-ı mülden çerçeve

Hâne hâne oldı kim seyr ide diyü şâh anı

Nat’-ı şatranca müşâbih yapdı revzen çerçeve

Bâd-ı âh-ı serd-i düşmenden şitâlar kopdı kim

Revzen-i çeşm-i sepîde eyledüm ben çerçeve

Niçe yirden şekl-i hışt-ı kasr-ı dil-ber arz ider

Câm-ı mihr ü mehden olsa n’ola rûşen çerçeve

Câm-ı çeşmün revzen-i cisme münâsib düşdi kim

Cân u dil uryân ister hâne-i ten çerçeve

Penbe urma dâg-ı cisme bî-huzûr olur gönül

Eylemez çün revzenine ehl-i külhen çerçeve

Oldı taksîmât-ı reyhâna müşâbih şimdiden

Vahyiyâ vakt-i şitâda itdi gülşen çerçeve 

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 557.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZUHÛRÎ, Tülbend-zâde Zuhûrî Mehmed Efendid. ? - ö. 1595\\\\\\\'ten önceDoğum YeriGörüntüle
2SÂFÎ, Murtazâ Sâfî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MU'ÎN, Manastırlı Mu'în Efendid. ? - ö. 1821Doğum YeriGörüntüle
4ZUHÛRÎ, Tülbend-zâde Zuhûrî Mehmed Efendid. ? - ö. 1595\\\\\\\'ten önceDoğum YılıGörüntüle
5SÂFÎ, Murtazâ Sâfî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MU'ÎN, Manastırlı Mu'în Efendid. ? - ö. 1821Doğum YılıGörüntüle
7ZUHÛRÎ, Tülbend-zâde Zuhûrî Mehmed Efendid. ? - ö. 1595\\\\\\\'ten önceÖlüm YılıGörüntüle
8SÂFÎ, Murtazâ Sâfî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9MU'ÎN, Manastırlı Mu'în Efendid. ? - ö. 1821Ölüm YılıGörüntüle
10ZUHÛRÎ, Tülbend-zâde Zuhûrî Mehmed Efendid. ? - ö. 1595\\\\\\\'ten önceMeslekGörüntüle
11SÂFÎ, Murtazâ Sâfî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12MU'ÎN, Manastırlı Mu'în Efendid. ? - ö. 1821MeslekGörüntüle
13ZUHÛRÎ, Tülbend-zâde Zuhûrî Mehmed Efendid. ? - ö. 1595\\\\\\\'ten önceAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SÂFÎ, Murtazâ Sâfî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MU'ÎN, Manastırlı Mu'în Efendid. ? - ö. 1821Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZUHÛRÎ, Tülbend-zâde Zuhûrî Mehmed Efendid. ? - ö. 1595\\\\\\\'ten önceMadde AdıGörüntüle
17SÂFÎ, Murtazâ Sâfî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18MU'ÎN, Manastırlı Mu'în Efendid. ? - ö. 1821Madde AdıGörüntüle