Madde Detay
ZEYNELÂBİDÎN
(d. 1279/1862-63 - ö. 1332?/1913-14?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1279/1862-63 yılında Kerkük’te doğdu. Ünlü şair Muhittîn Kâbil'in oğludur. İbtidaî ve Rüşdî mekteplerinde sarf, nahiv, hendese, matematik ve coğrafya öğrenimi gördü. Arapça ve Farsça öğrendi. Müstantiklikte (sorgu yargıçlığı) üstün hizmet görerek Adliye Nezareti mümeyyiz heyetince kendisine birinci derece şahadetnamesi verildi. 1877'de Kerkük Sancağı temyiz meclisi kalemine tayin oldu. 1879'da Salâhiye (Kifri) kazası bidayet mahkemesi ikinci kâtipliğine, 1880'de Kerkük Sancağı zabıt kâtipliği kitabetine nakledildi. 1300/1883 yılında görevinden istifa etti. Bir yıl sonra tekrar görevine döndü. Daha sonra çeşitli kademelerde görevler yaptı. 7 Zilhicce 1310/22 Haziran 1893’te cinayet, gasp ve adam öldürme isnadıyla görevinden azledildi. Birkaç ay sonra yargılandı, suçu sabit görülmeyerek aklandı. Bunun üzerine Mardin Sancağı Bidayet mahkemesi müstantikliğine atandı. 11 Cemaziyelevvel 1315/8 Ekim 1897’de Diyarbakır vilayeti bidayet mahkemesi birinci müstantikliğine terfi etti. Daha sonra tekrar Mardin'deki görevine döndü. Oradan Midyat kazası bidayet mahkemesi ceza riyasetine ve 1327/1909 yılında da önce Cebel Garbi bidayet mahkemesi savcı yardımcılığına, sonra Kerbelâ bidayet mahkemesine nakledildi. 1332/1913-14 yılında ise Divaniye'ye atandı. Nerede ve hangi tarihte öldüğü hakkında kesin bilgiler yoktur. Ata Terzibaşı'na göre Birinci Dünya Savaşı sırasında Süleymaniye Sancağı'na mutasarrıf tayin edildi ve görevine giderken yolda öldü (Erdoğan Taşralı 2007: 142). Molla Sabir ise şairin 1331/1913 yılında İstanbul'da öldüğünü yazmıştır (Molla Sabir 1965’ten aktaran Saatçi yty.).
Bazı şiirleri ve hikmetli sözleri Havadis gazetesi ile Maarif dergisinde yayımlanan Zeynelâbidîn'in Dîvân sahibi olup olmadığı bilinmemektedir. Şiirleri, şiir mecmualarında dağınık bir şekildedir. Kendine özgü üslubu ve şiir dili ile, Irak Türkmen edebiyatına hem yenilik hem de renk katmıştır (Saatçi yty.).
Kaynakça
Erdoğan Taşralı, Ayşe (2007). Atâ Terzibaşı, Kerkük Şairleri: 1. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
Molla Sabir (1965). "Kerkük Şuarası". Kardaşlık. 28.
Saatçi, Suphi (yty.). “Zeynelâbidin”. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi Irak (Kerkük) Türk Edebiyatı. C. 6. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/11238,zeynelabidinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 14.11.2014]
Ünver, Niyazi (2007). “Kudsî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: AKM Yay. 724.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Kıt‘a
Şahsımın nef‘ ü zarar âmâli gelmez yâdıma
Şahsımın ikbâl u istikbâli gelmez yâdıma
Ben umûmi bir sa‘âdet âlemi azmindeyim
Gülşen-i dehrin safâsı hâli gelmez yâdıma
(Erdoğan Taşralı, Ayşe (2007). Atâ Terzibaşı, Kerkük Şairleri: 1. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi. 142-143.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Kıt‘a
Şahsımın nef‘ ü zarar âmâli gelmez yâdıma
Şahsımın ikbâl u istikbâli gelmez yâdıma
Ben umûmi bir sa‘âdet âlemi azmindeyim
Gülşen-i dehrin safâsı hâli gelmez yâdıma
(Erdoğan Taşralı, Ayşe (2007). Atâ Terzibaşı, Kerkük Şairleri: 1. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi. 142-143.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Kıt‘a
Şahsımın nef‘ ü zarar âmâli gelmez yâdıma
Şahsımın ikbâl u istikbâli gelmez yâdıma
Ben umûmi bir sa‘âdet âlemi azmindeyim
Gülşen-i dehrin safâsı hâli gelmez yâdıma
(Erdoğan Taşralı, Ayşe (2007). Atâ Terzibaşı, Kerkük Şairleri: 1. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi. 142-143.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Kıt‘a
Şahsımın nef‘ ü zarar âmâli gelmez yâdıma
Şahsımın ikbâl u istikbâli gelmez yâdıma
Ben umûmi bir sa‘âdet âlemi azmindeyim
Gülşen-i dehrin safâsı hâli gelmez yâdıma
(Erdoğan Taşralı, Ayşe (2007). Atâ Terzibaşı, Kerkük Şairleri: 1. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi. 142-143.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HÂKÎ, Ömer Efendi | d. 1758-59 - ö. 1813-14 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | TIFLÎ, Mahmud Efendi | d. 1767-68 - ö. 1778-79 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HÂKÎ, Ömer Efendi | d. 1758-59 - ö. 1813-14 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | TIFLÎ, Mahmud Efendi | d. 1767-68 - ö. 1778-79 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HÂKÎ, Ömer Efendi | d. 1758-59 - ö. 1813-14 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | TIFLÎ, Mahmud Efendi | d. 1767-68 - ö. 1778-79 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | HÂKÎ, Ömer Efendi | d. 1758-59 - ö. 1813-14 | Meslek | Görüntüle |
11 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | TIFLÎ, Mahmud Efendi | d. 1767-68 - ö. 1778-79 | Meslek | Görüntüle |
13 | HÂKÎ, Ömer Efendi | d. 1758-59 - ö. 1813-14 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | TIFLÎ, Mahmud Efendi | d. 1767-68 - ö. 1778-79 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | HÂKÎ, Ömer Efendi | d. 1758-59 - ö. 1813-14 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | TIFLÎ, Mahmud Efendi | d. 1767-68 - ö. 1778-79 | Madde Adı | Görüntüle |