Madde Detay

İstanbul'da doğdu. 1971'de İstanbul Maçka İlkokulu’undan, 1976’da İngiliz Kız Ortakokulu’ndan, 1979'da Robert Lisesi’nden mezun oldu. Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümünü 1983'te tamamladı.

Bir süre Hindistan, Japonya ve Amerika’da yaşadıktan sonra yurda döndü, reklam yazarlığı yaptı. Mağden, TRT 2'de Okudukça programını hazırladı. Bir süre Kanal 6’da çalıştı. 1997'de Radikal gazetesinde köşe yazarlığına başladı ve aralıklarla 2009'a kadar bu gazetede yazdı. 2005-2007 arasında Yeni Aktüel ve Red dergilerinde de yazdı. 2006’da Yeni Aktüel’de yazdığı “Vicdani Red Bir İnsan Hakkıdır’’ başlıklı yazısından dolayı “basın yoluyla halkı askerlikten soğutma” gerekçesiyle üç yıla kadar hapis istemiyle yargılandıktan sonra beraat etti. 2011'de Taraf gazetesinde ve 2015'te Nokta dergisinde yazıları çıktı.

PEN Yazarlar Derneği ve Edebiyatçılar Derneği üyesidir. 2008'de Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü'ne layık görülmüştür.

Halen İstanbul’da yaşayan yazar bir kız çocuğu annesidir.

Perihan Mağden’in edebi hayatı şiirle başlamıştır. İlk şiiri ‘’Zenciyse Yürek’’ 1979'da Felsefe Dergisi’nde, sonrakiler Papirüs, Somut, Beyaz, Sonbahar, Oluşum dergilerinde yayımlanmıştır. İlk şiir kitabı Mutfak Kazaları (1995), Emre Koyuncuoğlu tarafından oyunlaştırılıp İzmit ve İstanbul’da sahnelenmiştir.

Mağden daha çok romancı kimliğiyle tanınır. Romanlarında ele aldığı konular ve kullandığı dil dikkat çekicidir. Kendi çocukluğunun, yaşadığı toplumun günlük hayatını belirleyen siyasi, toplumsal vb. pekçok konunun kaynaklık ettiği romanlarında ön plana çıkan konular daha çok şiddet, kadın, çocuklar, anne-kız ilişkileri, trajik yaşamlar vb.dir. Perihan Mağden hemen her romancıya konu olabilecek bu konuları sıradışı ve kuraldışı dil kullanımlarıyla, argo ile okura sunmayı tercih etmiştir. Mağden'in yaşamı ve yaşam tercihi onun anlatılarının özelliklerini belirlemiştir. Annesi tarafından kuşatılan çocukluğu eserlerinin temasını, bu çocukluğun yarattığı aykırı, cesur, eleştirel tavır seçtiği mekânları, kişileri, nesneleri ve dilini etkilemiştir. Gecekondu-malikâne gibi birbirine zıt mekânları, toplumla çatışan kişi ve durumları işlemesi; katillere, ahlaksızlara, cinayetlere yer vermesi, nesnelerle yarattığı sinematografik yapıyla gerçeği somutlaştırması ve tüm bunları dil kaygısına düşmeden aktarmaması, argo ve küfre yer vermesi, konuşma dilini rahatlıkla kullanması, bilinçli olarak dili bozması Perihan Mağden'in üslup nitelikleridir. Mağden, her ne kadar köşe yazıları ve deneme kitaplarında ele aldığı popüler ve siyasi konular nedeniyle eleştirilere hedef olsa da eleştirel ve iğneleyici üslubundan denemelerinde de romanlarında da vazgeçmemiştir. Mağden, Yahya Kemal'den alıntılayarak söylediği "Adı üstünde; anamın ak sütü kadar helal anadilim!"(https://www.insanokur.org/anadilimi-egip-bukmenin-hesabini-verecek-degilim-perihan-magdenle-soylesi-elif-sahin/) cümlesini dili özgürce kullanma hakkı olarak yorumlamış ve üslubuna bu kabul doğrultusunda yön vermiştir. "Dili eğdim büktüm. Taklalar attırdım. Birtakım yeni kelimeler ?yaratıklandırdım?."(https://www.insanokur.org/anadilimi-egip-bukmenin-hesabini-verecek-degilim-perihan-magdenle-soylesi-elif-sahin/) diyen Mağden'in eserlerinde kelimeleri bitiştirekek yazdığı, kuraldışı yeni kelimeler türettiği, yazım kurallarına uymadığı, bazen sadece büyük harflarle yazdığı vb. görülmektedir. Pekçok eleştirmen Mağden'in dili bu şekilde kullanmasının eserlerinde teknik zayıflığa neden olduğu görüşündedir.

İlk romanı Haberci Çocuk Cinayetleri (1991), Rusça ve Felemenkçe’ye çevrilmiştir. Eserin konusunu suç oranı düşük bir şehirde birbiri ardına gelen çocuk cinayetleri oluşturmaktadır. Olay akışında tesadüflerin etkili olduğu eser özellikle kişi kadrosuyla fantastik türe örnektir.

Perihan Mağden’in ikinci romanı Refakatçi’dir (1994). Eser, babası ölmüş, annesi bunalımda olan on iki yaşındaki üstün yetenekli bir ressam kız çocuğu ile gemi yolculuğu boyunca kendisinin bakımını üstelenen refakatçisi arasındaki ilişki üzerine kuruludur. Ana kahraman refakatçi için bu ilişki bilinçaltındakilerle yüzleşme nedenidir. Perihan Mağden’in eserlerinde ana tema olan anne-kız ilişkisinin bu romanda refakatçi-kız ilişki zemininde olumsuzluklarla okurun karşısında çıktığı görülür. Jale Parla’nın eserle ilgili arka kapakta yer alan yorumu şöyledir: “Bir anti-bildung, yani büyümeme-büyüyememe romanıdır Refakatçi. Büyüyememenin de bir tarihçesi vardır elbet: Narin, kırılgan, soluk benizli, tüy gibi hafif çocukların, birinin kucağında ya da kollarında taşındıkları vakit ağırlıkları bile olmayan, roman boyunca da cüsseleri giderek küçülen çocukların kâh büyüklerin dünyasına isyanının, kâh o dünya tarafından ezildiklerinin tarihçesidir bu. Bu çocuklara refakat eden cüceler de vardır romanlarda, sanki bu şeffaf çocukların gölgeleri bile yoktur da onlara birer gölge gibi cüceler refakat eder” (Mağden 2014:Arka kapak).

Yazarın romanlarında ana karakterler daha çok kadınlardır. Eserlerinde anne-kız ilişkisini çokça işleyen Mağden’in bu tercihi çocukluk döneminin bir yansıması olabilir. Çünkü Perihan Mağden’in çocukluğu, odasında kitaplarıyla, yalnız geçmiş ve yazarın bu dönemde annesiyle toplumdan yalıtılmış olarak sürdürdüğü iki kişilik hayatı eserlerinde anne-kız ilişkisine dayanan kurgunun varlığına neden olmuştur. (bkz. https://www.youtube.com/watch?v=PDWOWEocuvc)

Mağden’in 2007 yılında çıkan Biz Kimden Kaçıyorduk Anne? isimli romanı, kızına ona zarar verecek derecede tutkuyla bağlı anne ile kızının hikâyesini konu alır. Kendi annesinin onu yetiştirirken yaptığı hataları yapmak istemeyen anne kızını kötülüklerden korumak için oradan oraya götürür. Annesini seven kız bunun nedenini merak etse de soramaz. “Annesini üzmekten o kadar korkar ki geçmişine dair sorular sormaz yaşıtlarıyla arkadaşlık etmez, ‘takma ruhlarla’ konuşmaz, okula gitmez, oyuncaklarına bağlanamaz- çünkü onların birbirlerine olan bağlılığı yeterlidir- hatta “kötü hiçbir anın ruhuna yapışmaması için, açma kapama düğmeleriyle, ‘Unut bunu Bambim’ sözleriyle annesinin istemediği hiçbir şeyi hatırlamaz (Cangöz: 2012, 28)

Perihan Mağden eserlerinde argoya ve İngilizce kelimelere yer vermiştir. Birbirini bütünleyen otuz beş hikâyeden oluşan Biz Kimden Kaçıyorduk Anne? isimli romanında özellikle konuşma diline yaklaşan dil, argo ve İngilizce kelimeler dikkat çekmektedir.

Mağden’in eserlerinde şiddet ana temalardan biridir. Biz Kimden Kaçıyorduk Anne? romanındaki anne, İki Genç Kızın Romanı'ndaki Behiye, Ali ile Ramazan'daki Ramazan şiddete eğilimli karakterlerdir.Yıldız Yaralanması isimli romanda da kurgunun temel parçası olmasa da şiddet vardır. Eserin ana kahramanı Yıldız popüler bir şarkıcıdır. İyi para kazanan, etrafındaki insanlarla herkesin imrendiği bir yaşam süren Yıldız aslında hastalıklı bir ruhtur. Ona hizmet edenleri sık sık değiştirmesi, aşk hayatını iki erkek arasında sürdürmesi ve evine gelen genç hayranı Sun’a oyuncak muamelesi yapması, onunla kılık kıyafeti, saçları, aksesuarları ile ona zarar verecek şekilde oynaması Yıldız’ın sağlıklı bir yaşam sürmediğinin kanıtıdır. Eserin diğer bir özelliği de Perihan Mağden anlatılarında kurgunun iskeletini oluşturn anne-kız ilişkisinin bu romanda da işlenmesidir. Yazar bir taraftan varoşların yaşamı ile zenginlerin yaşamını karşılaştırırken bir tarafta da toplumun hayran olduğu ünlü kişilerin mutsuz hayatlarını eleştirmektedir. Romanda geçen şarkı sözleri, Perihan Mağden’in popüler kültüre yönelik eleştirel tavrının göstergesidir.

Yazar, Hürriyet gazetesine verdiği bir ropörtajda romana ilham olan gerçek kişi ve yaşamları şöyle açıklamıştır: “Kitaptaki ev Sezen’in Ulus’taki eski havuzlu evi. Kalabalık, giren çıkan bir sürü insan var. ‘Yıldız’ karakterinde Ajda’yla ilgili de çok şey var. Örneğin karakterin, gece çorap giyen erkeklerle uymaması, Ajda Pekkan’dan alındı. Asıl kumaşsa Marilyn Monroe. Onun üstüne biraz Sezen, bol bol Ajda, biraz da Türkan kattım. Yıldızlar karması yaptım.” (http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/entelektuel-fasistim-22397777)

Perihan Mağden deneme ve eleştiri yazıları da kaleme almıştır. Gazete ve dergilerde, internet gazetelerinde edebiyattan siyasete, siyasetçiden sanatçıya, magazinden politikaya pek çok konu hakkında görüşlerini açıkça dile getiren Mağden bu yüzden birçok kişi ile de mahkemelik olmuştur. Siyasi politikalar, Türk ve yabancı siyasetçiler, Türkiye'nin güncel problemleri, Tv dizileri, yarışma programları, magazine konu olan yaşamlar, medya ve problemleri vb. yazarın ele aldığı konulardan bazılarıdır. Perihan Mağden'in bu konuları yazıya dökerken eleştirel tavrından, argo kelimler kullanmaktan, küfürlü hitaplardan kaçınmadığı görülmektedir. Mağden'in bu yazılarına https://www.timeturk.com/tr/makale/perihan-magden, http://t24.com.tr/yazarlar/perihan-magden adreslerinden ulaşmak mümkündür.