Madde Detay
İffet Halim Oruz
Oruz
(d. 1904 / ö. 20 Ağustos 1993)
Yazar, Şair, Bürokrat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Yazı ve şiirlerinde "Oruz" imzasını da kullandı. 1904 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, maliye nezareti memurluklarında bulunmuş olan Bursalı Fincanizade Nizamettin Bey, büyükbabası şair Hilmi Efendi, annesi Moralı Rifat Efendi'nin kızı ve kıymetli şairlerimizden Faruk Nafiz Çamlıbel'in halası Saide Hanım'dır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi (1940). Ticaret Bakanlığı'nda ve İstanbul Belediyesi'nde Fiyat Murakabe Bürosu şefliği, İthalatçılar Birliği Fiyat Kontrolü Bürosu müdürlüğü görevlerinde bulundu (1941-45). General Halim Oruz'la evlendi. Bir çocuk annesidir.
On dört yaşından itibaren vezinli ve kafiyeli şiirler yazmaya başladı (Yazar 1941: 14). İlk yazılarını 1927'de Diyarbakır'da Halk Sesi adlı gazetede yayımladı. İlk şiir kitabı Füsun'u 1928 yılında çıkardı. 19 şiirden oluşan bu ilk kitapta hece vezniyle yazdığı ve Diyarbakır, İstanbul ve kadın temalarına yoğunlaşan şiirlerini bir araya getirdi. Şair, 1931 yılında ikinci şiir kitabı Tul Daireleri'ni, Cumhuriyet'in onuncu yılı münasebetiyle Burla (1933) adlı üç perdelik piyesi yayımladı. Güçlü bir hatip olan İffet Halim, 1927'den 1935'e kadar çeşitli mekân ve toplantılarda yaptığı konuşmalardan bir seçkiyi 1936 yılında Arkadaşlar adıyla neşretti. İkinci Dünya Savaşı esnasında devleti dolandıran organizasyonlar ve karaborsayı konu edinen İstifçi adlı romanını Kadın gazetesinde tefrika etti. Oruz, 1965 yılında üçüncü şiir kitabı Kışın Bahar'ı yayımladı. Türklük, kahramanlık ve vatan sevgisi gibi temaları didaktik bir üslupla işlediği şiirleriyle tanınan İffet Halim Oruz'un özellikle Türkiye'de kadın hareketleri üzerine inceleme kitapları da vardır.
Kaynakça
Köse, Erdal (2006). İffet Halim Oruz`un Hayatı, Sanatı, Eserleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. C. II. s. 785-786.
Yazar, Mehmet Behçet (24.3.1941). "İffet Halim Oruz". Yedigün. C. 17. S. 420. s. 14.
Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 16.08.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 16.08.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Füsun | ? / İstanbul | 1928 | Şiir |
| Tul Daireleri | Hakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara | 1931 | Şiir |
| Burla: Manzum Oyun | Maarif Vekaleti Yay. / Ankara | 1933 | Tiyatro |
| Yeni Türkiye'de Kadın | Hakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara | 1933 | İnceleme |
| Arkadaşlar! | Selâmet Basımevi / İstanbul | 1936 | Sohbet |
| Türkiye'de Fiyat Murakabesi: Mevzuat ve Tatbikat | ? / İstanbul | 1944 | Diğer |
| Kışın Bahar | Çolakoğlu Matbaası / İstanbul | 1965 | Şiir |
| Atatürk Döneminde Türkiye'de Kadın Devrimi | Gül Matbaası / İstanbul | 1986 | İnceleme |
| Türkiye'de Kadın Devrimi | Gül Matbaası / İstanbul | 1986 | İnceleme |
| İstifçi | Salkımsöğüt Yay. / Erzurum | 2012 | Roman |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendi | d. 1678-79 - ö. 1734 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Muzaffer Gökman | d. 28 Ocak 1915 - ö. 12 Aralık 1996 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Mim Kaf Agayef | d. 07 Şubat 1939 - ö. 20 Ekim 1999 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | HESEN MÜLKÜLÜ | d. 1904 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Emin Türksoy | d. 1904 - ö. 1979 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | GULAMÎ | d. 1904 - ö. 1963 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Rıfat Ilgaz | d. 7 Mayıs 1911 - ö. 7 Temmuz 1993 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | ŞEMANÎ, Şeref Gürbüz | d. 1921 - ö. 01.01.1993 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | ZİHNİ, Zihni Cansız | d. 1904 - ö. 19.04.1993 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Nuri Pakdil | d. 1934 - ö. 18 Ekim 2019 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Saadet Ulçugür | d. 01 Ocak 1926 - ö. 07 Ekim 1985 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Meryem Canan Ceylan | d. 1955 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Seyfettin Başcıllar | d. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Kerim Yund | d. 1912 - ö. 01 Mayıs 1997 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Altan Deliorman | d. 25 Haziran 1935 - ö. 22 Ağustos 2012 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | GÜL BABA HALİM | d. 1855/1856 - ö. 1908/1910 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | MİHRÎ, Enderunlu Mihrî Halîm Bey | d. ? - ö. 19. yy. | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | NÂFİ', Abdünnâfi' İffet Efendi | d. 1823 - ö. 1891 | Madde Adı | Görüntüle |