HALİL AYTEKİN

(d. 1913 / ö. 1973)
Öğretmen, Memur, Öykü yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Nevşehir Hacıbektaş’ta doğdu. Öğretmen okulunu bitirdikten sonra köy öğretmenliği, gezici başöğretmenlik ve Millî Kütüphane’de memurluk yaptı (TDEA, 1997, s. 251).

 “Köy ve Kültür Dergisi” jeneriğiyle 1 Temmuz 1948’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Yağmur ve Toprak dergisinin sahibi ve yazı işleri müdürüdür (Garan Gökşen; Gökşen, 2016: 208).  Aynı zamanda Yeni Adam, Söz, Yeryüzü, Sosyal Adalet, Yön, Eylem, Toplum, Yeni Gün gibi dergi ve gazetelerde yazı ve öyküleri çıktı (Kurdakul, 1999: 111). Mesleğini yaptığı dönemdeki tanıklıklarının da etkisiyle yazı ve öykülerinde köy gerçeklerini, toplumsal sorunları ele aldı (Yalçın, 2010: 163).

Harman Yangını adını taşıyan ilk öykü kitabını 1945’te yayımladı. Bu öykü kitabının girişinde öykü yazma gerekçesini ve edebiyata bakışını anlattı:

Hikâyelerimi, hayatımı hayatlarına, mücadelemi mücadelelerine kattığım, için için çırpınan yaralı insanların, hınç ve azaplarını dile getirmek için yarıyorum.

Ben bu kitabı, bu öldürücü ve kahredici hayat içerisinde ömrünü gurbet yıllarında, kara sabanın arkasında, tarlada, ormanda toprağın altını ve üstünü deşerek bir lokma ekmek için tüketenlerin sefaletlerini ve ıztıraplarını duyurmak için yazıyorum.

Varsın sanatı, şu dert ve mihnet dolu dünyada cennetin gözalıcı nefis yemişleri gibi kolaycacık çiğnenip, yutulan bir Tanrı nimeti olarak tatlandıran kullar bulunsun!

Ben sadece cennetten yeryüzüne sürülen çileli Adem oğlunu yazıyorum. Onlar, hikâyelerimin kahramanları, benim de kardeşlerim ve dostlarımdır (Aytekin, 1945: 3).

Halil Aytekin, Doğuda Kıtlık Vardı’nın iç kapağına kitapta yer alan yazıların “Harmandalıoğlu” müstearıyla 1960-1965 yılları arasında Forum ve Sosyal Adalet dergilerinde yayımladığını belirtti (1965: 3). Toplumu önceleyen bir kaygıyla yazmış olduğu yazılarında gerçekçi bir tavırla ön plana çıktı.

Kaynakça

Aytekin, Halil (1965). Doğuda Kıtlık Vardı, Ankara: Toplum Yayınevi, s. 3.

Aytekin, Halil (1945). Harman Yangını, Ankara: Ant Yayınları.

Garan Gökşen, Bahanur; Gökşen, Erol (2016). “1923’ten 1960’a Kadar Ankara’da Çıkan Edebiyat, Kültür ve Sanat Dergileri Üzerine Tanıtıcı Bir Kaynakça Denemesi.” Kültürel Mirasın İzinde. Haz. Gonca Gökalp Alpaslan, Pelin Şahin Tekinalp, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, s. 121-218.

Kurdakul, Şükran (1998). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Yayınları.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). Halil Aytekin maddesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 1, s. 251.

Yalçın, Murat (Ed.) (2010).  Halil Aytekin maddesi, Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, C. 1, s. 163.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: Dr. Erol Gökşen
Yayın Tarihi:
Güncelleme Tarihi: 25.12.2023

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Harman YangınıAnt Yayınları / Ankara1945Öykü
Hayvan MasallarıEmek Basım-Yayınevi / Ankara1958Derleme
Doğuda Kıtlık VardıToplum Yayınları / Ankara1965Gezi

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Abidin Dinod. 23 Mart 1913 - ö. 7 Aralık 1993Doğum YılıGörüntüle
2AĞA, İbrahim Erend. 1913 - ö. 07.07.1998Doğum YılıGörüntüle
3MEHERREM/MEHERREM HACIYEV/AĞBULAKLI MEHERREM, Meherrem Mehemmedoğlu Hacıyevd. 22.03.1913 - ö. 2002Doğum YılıGörüntüle
4HACI HABİB KARAASLANd. 1921 - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
5Kurutluoğlu, Kudretd. 1897-1899 (?) - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
6Tahir Alangud. 24 Aralık 1915 - ö. 19 Haziran 1973Ölüm YılıGörüntüle
7Bahaeddin Özkişid. 19 Haziran 1928 - ö. 9 Kasım 1975MeslekGörüntüle
8Ahmet Durald. 1933 - ö. ?MeslekGörüntüle
9BURGAZÎ, Yahya bin Halil bin Çoban el-Burgazîd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
10Mustafa Nejat Sefercioğlud. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Şükran Belend. 21 Kasım 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Sezer Ateş Ayvazd. 11 Ağustos 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MUHLİS, Koca Halil Beyzâde Halil Muhlis Beyd. ? - ö. 1756-57Madde AdıGörüntüle
14ZÂHİRÎ, Halil Halıcıd. 1905 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HALİL, Halil İbrahim Bacakd. 1924 - ö. 20.08.2008Madde AdıGörüntüle