AYŞE

(d. 1860 / ö. 1910)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ayşe olan âşık 1860 yılında doğmuştur. Doğum yeri tam olarak bilinmez. Toroslarda hayvancılıkla geçinen göçerlerdendir (Cunbur 2011: 304). Küçük yaşlarda def, kaval çalıp türkü söylemeye başlamıştır (Cunbur 2011: 304, 305; Ay 1934: 57). 15 yaşında evlenir. Gelin olduktan sonra yüzünü kimseye göstermediği, hatta kayınbabası ve kaynanasına yüzünü açmadığı için halk arasında Nazlı Gelin diye tanınır. Genç yaşında iki çocukla dul kalır. Orduya katılan oğullarından biri şehit olur, diğeri Yemen'de kaybolur. Müjgan Cunbur, Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri adlı kitabında âşığın 1910 yılında vefat ettiğini söylemektedir (2011: 304).

Müjgan Cunbur, âşığın pek çok deyişinin olduğunu, bir kısmının hafızalarda yaşadığını söyler (Cunbur 2011: 305; Turan vd. 2014: 63). Daha çok destan ve ağıtları ile tanınmıştır. Mahlas kullanmamıştır. “Evlâdına ciğer veren anadır/ O da bugün öksüz ağlar dağlarda” dizelerinin bulunduğu Oğul Destanı muhtemelen Yemen’de kaybolmuş olan oğlu içindir. Elimizde destanın sadece üç dörtlüğü bulunmaktadır. Destan 11'li hece ölçüsü ile söylenmiştir. Âşık hakkında müstakil bir araştırma yapılmamıştır.

Kaynakça

Ay, Taha (1934). Türk Kadın Şairleri. İstanbul: Universum Matbaası.

Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: TÜRKAD Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay. 

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mehmed Fahri Paşad. 1860 - ö. 1932Doğum YılıGörüntüle
2HIFZÎ, Mehmetd. 1860 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
3PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968Doğum YılıGörüntüle
4LÜTFÎ, Çelebi-zâde Agop Lütfîd. ? - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
5SEYYİDd. 1839-1840 - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
6MUHTÂR, Ahmed Muhtâr Efendid. 1847 - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
7FAHRANÎ, Fahrettin Dolgund. 15.02.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8HACI MEHMET, Hacı Mehmet Ünald. 05.01.1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9HAŞİM BABA, Haşim Karababad. 1938 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10GÜRSEL, Gürsel Şahinoğlud. 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11AŞİRÎ, Aşir Kayabaşıd. 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12HEYRAN AĞAMALIYEVAd. 1983 - ö. ?Madde AdıGörüntüle