Madde Detay

Karaman'ın Ermenek ilçesinde doğdu. Annesi Emine Hanım, babası gezici sağlık memuru Osman Çınarlı'dır. Şair, 1937’de Ermenek Merkez İlkokulu'nu bitirdikten sonra Ermenek’te ortaokul olmadığından 1940’da Konya Lisesi'nin orta kısmına yazıldı. Devlet Parasız Yatılı sınavını kazanarak girdiği Antalya Lisesi'ni 1943’de tamamladı. Üniversite eğitimi için gittiği Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden 1948’de mezun oldu.

Çınarlı, ilk görevine 1948’de Maliye Bakanlığı'nda devlet memuru olarak başladı. 1960'ta Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdür Yardımcılığı görevinde bulundu. 1961’de çeşitli çalışmalar yapması nedeniyle Amerika'ya gönderilen Çınarlı, orada 8 ay kaldı. Yurda döndükten sonra 1964’te Maliye Tetkik Kurulu Üyeliği'ne getirildi. 1967’de TBMM tarafından Sayıştay Üyeliği'ne seçilen şair on dört yıl bu görevde bulundu. 1981’de Anayasa Mahkemesi Üyeliği yaptı. Anayasa’da belirtilen yaş sınırına ulaştığından Çınarlı, 1 Temmuz 1990’da emekli oldu.

Çınarlı, 1955’te İngilizce öğretmeni Nuran İşeri ile evlendi ve bu evliliğinden Oya ve Bahar adlı iki kızı oldu. 1984’te eşinden ayrılan şair, üç yıl sonra 1987’de emekli bir albayın kızı Gönül Kayra ile hayatını birleştirdi.

19 Ağustos 1999’da Ankara’da vefat etti.

Mehmet Çınarlı’nın edebî hayatında çocukluğunda yaşadığı çevrenin etkisi büyük önem taşımaktadır. O çocukluğunda tabiatla iç içe yaşamış, bu durum da şiirlerine yansımıştır. Küçük yaşlardan itibaren edebiyatla ilgilenen Çınarlı, daha Konya Ortaokulu'nda iken kendisini edebiyat alanında geliştirmeye çalışmıştır. O yıllarda yılda iki kez Konya Ortaokulu'na yaptığı yolculuklardan dolayı Faruk Nafiz Çamlıbel’in şiirlerini okumaya başlamıştır. Çınarlı, şiire olan ilgisini ortaokul sıralarında bir heves olarak bırakmayarak tüm hayatı boyunca sürdürmüştür.

Çınarlı'nın yayımlanan ilk şiiri “Antalya'da Kış” adıyla 1937’de Antalya Gazetesi'nde çıkmıştır. “İlk şiirlerini lise yıllarında Antalya Gazetesi, Yedigün, Yarımay gibi magazinlerde yayınlayan Mehmet Çınarlı sanat ve edebiyat ortamına ciddi manada Çınaraltı dergisinde yayımlanan şiirleri ile girer.” (Emiroğlu 2000: 28) Bu süreli yayınların dışında Çınarlı’nın şiirleri; Doğu, Hisar, Edebiyat Âlemi, Türk Yurdu, Evrim, Çağrı, Ilgaz, Milli Kültür, Türk Edebiyatı, Türk Dili gibi dergilerde yayımlanmıştır.

Şair 16 Mart 1950'de çıkmaya başlayan Hisar dergisinin de kurucularındandır. “Türk edebiyatında Mehmet Çınarlı adı Hisar dergisiyle anılır. Hatta ona "Mehmet Hisarlı" diye hitap edenler bile olmuş. Hisar’a da ‘Çınar’ dergisi diyenler varmış.” (Emiroğlu 2000: 28) Hisar dergisinin ilk sayısından son sayısına kadar şairin şiirleri, yazıları dergide yer almıştır. Çınarlı, devlet dairelerindeki işlerinin yanında Hisar dergisinin kuruculuğunu derginin yayımlandığı her iki dönemde de sürdürmüş ve yazılarıyla her zaman destek vermiştir.

Çınarlı, geleneğe bağlılık çevresinde kendi şiir dünyasını kurmuştur. Şair daima millî şiirden yana olmuş ve millî kaynaklardan beslenmiştir. Şiirlerinin konusu; özlem, aşk, aile, tabiat, vatan sevgisi ve sosyal meselelerden oluşur. Halkın konuştuğu dilden yana olan şair şiirlerinde yaşayan Türkçeyi kullanmayı yeğlemiştir. Aruz veznini ustalıkla kullanmış olan şair hece vezni ile de şiirler kaleme almıştır. Ahmet Kabaklı, “Çınarlı’nın çoğunca kısa ve işlek vezinleri kullanan aruzunda, hayran olduğu Yahya Kemal’in kaçınılmaz havası, yer yer belirmektedir.” (2006: 306) demiştir.