KASABALI NURİ, Dölekzade Mehmet Nuri

(d. 1868 / ö. 1916)
âşık
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Dölekzade Mehmet Nuri, Akseki'nin Emiraşıklar köyünde doğmuştur. Küçük yaşlarda babasıyla beraber kasabaya yani Turgutlu’ya yerleşmiştir. Erken yaşlarda istidatlı bir çocuk olduğu fark edilmiş ve redif taburu subayı tarafından eğitilmiştir. Ardından babası tarafından tutulan bir özel öğretmenden dersler almış ancak ilkokul tahsilinin ilerisine geçememiştir. Daha çok kendi kendini yetiştiren Mehmet Nuri, özellikle ömrünün sonlarında kendini tam anlamıyla okumaya vermiştir. Altı sene kadar aşar memurluğu, bir sene Reji kolcubaşılığı görevlerinde bulunmuş, Aydın’da seyyar satıcılık yapmıştır. Ömrünün son yıllarında psikolojik bir rahatsızlık geçirmiş ve son iki yılını bir tür akıl hastası olarak tamamlamış, 1916 yılında vefat etmiştir.

Kasabalı Nuri ile ilgili İzmir gazete ve dergilerinde pek bir bilgiye rastlanılmamaktadır. Birçok mecmuada şiirlerine rastlanmakla birlikte müstakil bir eseri ele geçmemiştir. Şairin yazıları 1897’den itibaren “Kasabalı Hancı Mustafa Efendizade rif’atlû Nuri Efendi” imzasıyla çıkmaya başlamıştır. Yazıları 1908’den itibaren Gencine-i Edep’te tekrar görülür. Şair Eşref’in başyazarlığını yaptığı Edep Yahu’da da şiirleri çıkmıştır. Şair Eşref’ten etkilenmiştir. Şair Eşref’e nazire olarak yazılmış şiirleri vardır. İstibdat Dönemi’nin sıkıntılarının yanında özgürlüğün güzelliğini anlatan şiirleri bulunmaktadır. Onun sanatının en kuvvetli tarafı dinî-tasavvufî konularda yazdığı destan ve mersiyelerde görülür. Ayrıca sade ve akıcı bir dille yazdığı aşk ve sevda konulu lirik şiirleri de bulunmaktadır. Ancak bu eserlerin Tokatlı Nuri’nin eserlerinden ayrılması gerekmektedir.

Sağlam bir eğitim almamasına rağmen aruz ölçüsünü rahat bir şekilde kullanmıştır. Divan tarzında yazdığı şiirlerde daha ağır bir dil kullanırken halk edebiyatı tarzında yazdığı şiirlerde daha sade ve anlaşılır bir dil kullanmıştır. Halk edebiyatı tarzında yazdığı şiirlerde yerel söyleyişlere de yer vermiştir.

Kaynakça

Erdoğan, Kenan,  Mehmet Sait Çalka (2011). "Kasabalı Dülekzade Mehmed Nuri Efendi ve Bazı Şiirleri". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 9. 1: 141-164.

Erdoğan, Kenan, Mehmet Sait Çalka (2018). Kasabalı Nuri Hayatı Sanatı ve Şiirleri. İstanbul: Kriter Yay.

Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: AHMET AYDEMİR
Yayın Tarihi: 01.01.2020
Güncelleme Tarihi: 24.08.2021

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YARELİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SÜNBÜLE KADIN, Rukiyed. 1863 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MUSTAFA ERDOĞANd. 1929 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HALİLd. 1868 - ö. 1929Doğum YılıGörüntüle
5VEFÂ, Ahmed Vefâd. 1868 - ö. 1900Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Avni Konukd. 1868 (h. 1287) - ö. 14 Mart 1938Doğum YılıGörüntüle
7HARÂBÎ, Ahmed Edîbd. 1853 - ö. 1916Ölüm YılıGörüntüle
8HATİCE MİHRAP, Fatmad. 1899 - ö. 1916Ölüm YılıGörüntüle
9MERYEM BACId. 1836 - ö. 1916Ölüm YılıGörüntüle
10KAYHANÎ, Nizamettin Kayhand. 1957 - ö. 1999MeslekGörüntüle
11SAYAD MEHRALI OĞLU ALİYEVd. 1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KUL AHMET, Ahmet Kartalkanatd. 1932 - ö. 16.07.1996MeslekGörüntüle
13İSMAİL FAİKd. ? - ö. 1913Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÇINARÎ, Mehmedd. ? - ö. 1901?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NAZİFÎ, İsmaild. 1820 - ö. 1889-1890Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İSKENDER PAŞA-ZÂDE, Derviş Bey b. İskender Paşad. 1529 - ö. 1590Madde AdıGörüntüle
17ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendid. ? - ö. 1703-04Madde AdıGörüntüle
18FEVZÎ, Ahmed Efendid. ? - ö. 1785-86Madde AdıGörüntüle