Madde Detay

Kars'ın Susuz ilçesine bağlı Çamçavuş Köyü'nde doğdu. 1965'te Kars Susuz Kâzım Karabekir İlköğretmen Okulu'nu bitirdi. İlk görev yeri Yozgat'ın Sorgun ilçesine bağlı Kulhöyük İlkokulu olan Feyzioğlu, 1971'e kadar Türkiye'de öğretmenlik yaptı.

1972'de Almanya'ya gitti. Goethe Ensitütüsü'nde dil öğrenimi gördü ve ardından Andersson Yazarlık Akademisi'ni bitirdi. 1979'da Türk öğrenciler için Türkçe ders kitabı hazırlıklarına katıldı. Almanya'da 1985'e kadar Almanya Eğitim Bakanlığına bağlı olarak öğretmenlik görevini sürdürdü.

1974-77 yılları arasında Türkiye Barış ve Özgürlük Komitesi (TBÖK) Genel Sekreterliği'ni yaptı. Hâlen Kıbrıs-Balkanlar-Avrasya Türk Edebiyatçıları Vakfı (KIBATEK) Almanya Temsilciliği'ni yürütmektedir ve Alman Yazarlar Birliği üyesidir.

1979’da Uğultu adlı eseri ile Sanat Emeği Roman Ödülü, 1986-87 Gençlik çalışmasıyla Yunus Nadi Röportaj Yarışması ikincilik ödülü, 1992’de Kırmızıfare Öykü Ödülü, 1997’de Ömer Seyfettin Öykü Özel Ödülü, 2001'de “Göçün 40. Yılı” konulu yarışmada “Anadili Gerekli mi?” denemesiyle Cumhuriyet gazetesi birincilik ödülü, 2003’te TRT İNT’in açtığı “AB/Türkiye ilişkileri” konulu yarışmada “Danışman” adlı öyküsü ile birincilik ödülü, TÜRKSAV tarafından 2011 yılı Türk Dünyasına Hizmet Ödülü, Elginkan Vakfı tarafından 2011 yılı Türk Kültürünü Araştırma Ödülü ve 2012'de de Halk Kültürü Araştırma Vakfı Ödülü’nü kazandı. Eserleri, 1987 Gladbeck Gülmece Ödülü seçkisine girdi. 2002'de Sihirli Limon adlı kitabı NRW Eğitim ve Bilim Bakanlığının yirmi kitaplık seçkisine alındı.

Üç çocuk babasıdır, Köln'de yaşamaktadır.

Yücel Feyzioğlu Hürriyet Gösteri, Adam Sanat, Bilim ve Ütopya isimli dergilerde ve Cumhuriyet gazetesinde çeşitli yazılar yazdı. Yazar daha çok çocuklar için kaleme aldığı masallarıyla "masalcı dede" olarak tanındı. Yazarın masalı diğer edebî türlerden önde tutması ve bu türde yetkin örnekler üretmesi, yaşantısı ile yakından ilgilidir. Yazar, masalın hayatındaki başlangıç noktasını, masalsı bir üslupla şu cümlelerle açıklar: “Masalla ilgilenmeme gelince: Evimizin kapısı, gelip geçen misafirlere açık olur, yemekler birlikte yenirdi. Kars’ın o karlı, uzun kış gecelerinde babam halk hikâyeleri ve masallar anlatırdı. Arkadaşlarına romanlar okuduğunu anımsıyorum. Daha radyo yaygınlaşmamıştı, televizyon yoktu. Toy-düğün günlerce sürer, kız erkek ayırmadan gençler birlikte halay tutar, diz kırıp oynardık. Yaz aylarında ise yaylaya göçerdik, lacivert gökyüzünün yıldızlı gecelerinde, su kenarında yaktığımız ocak başında nağıl (masal) ninelerin, nağıl dedelerin anlattığı masalları dinlerdik. Kurtlar koyun sürümüze dalar, hırsızlar öküzleri çalar, kartallar tavuk ve kazlarımızı kaçırırlardı. Ata biner kurtları kovalar, hırsızların peşine düşer, kanat takıp uçmak isterdik. İşte böyle oluştu belleğimde masal sahneleri. Bir de Kars öyle bir coğrafya ki, huninin daralan ağzı gibi. Orta Asya’dan, Kafkasya’dan akıp gelenler bu huninin ağzından süzülüp Anadolu’ya yayılmış. Geri dönenlerde buradan geçmiş. Her gelen ve her geçen hikâyesini, masalını, düşündüğünü, hayallerini, rüyalarını burada bırakmış... Müthiş bir renklilik yaratmış. İşte o renkliliğin içine doğmuş olmak bir şans.” (Karaman 2018: 34).

Çocukluğunu zengin bir masal ortamı içinde geçiren Yücel Feyzioğlu, Almanya'da yaşadığı yıllarda hem aldığı eğitimle hem de masalın önemli bir yere sahip olduğu Alman toplumuna dair gözlemleriyle çocuklar için eserler kaleme almaya başladı. Çocukların ruhsal açıdan sağlıklı bir birey olmaları, kendi kültürlerini tanımaları ve millî şuura sahip olmaları için masal yazmayı tercih eden yazar, masalı "her konuda çocuğa kültürel kimlik ve kişilik kazandıran en eski sanat dallarından biri" (Karaman 2018: 36) olarak tanımlar. Kendi çocukluğunda etkilendiği ve hayatı boyunca ilgi duyduğu Keloğlan ve Cırttan gibi masal kahramanlarının serüvenlerini çocuklara anlatmak üzere çok sayıda eser yazdı.

Almanya'da bulunduğu yıllarda ilk olarak Keloğlan masallarını hem Almanca hem de Türkçe yayımladı. Feyzioğlu'nun masalları içinde ilk grubu Keloğlan'ın başkahraman olduğu masallar; ikinci grubu ise uzun yıllar tüm Türk dünyasından derlediği masallar oluşturdu. Azerbaycan, Dağıstan, Kırgızistan, Türkmenistan, Kazakistan, Altay, Tuva, Hakas, Karay, Yakustistan, Çuvaşistan, Özbekistan, İran, Kerkük, Makedonya, Romanya, Kosova gibi coğrafyalardan derlenen masallar aynı zamanda tüm Türk dünyasının ortak değerlerinin de bir dökümü olarak okunabilir. Feyzioğlu, özellikle kendisinin de doğrudan gözlem yapma imkânı bulduğu, yurt dışında yaşayan Türk çocuklarına Batı kültürünün yanında kuvvetli bir Doğu kültürünün de var olduğu gerçeğini aşılama amacını güder. Yazarın masallarının içindeki üçüncü grupta ise Mezopotamya masalları vardır. Feyzioğlu, özellikle yurt dışında yaşayan Türk çocuklarına kendi kültürlerini tanıtmak amacıyla yazdığı masallara Türk dünyasının kültürel değerlerinin yanında evrensel değerleri de yerleştirmiştir.

Masal kitaplarında, çocukların sağlıklı bir birey olmaları için, çocuklara iletilmek istenen mesajlar arasında çalışkan, sabırlı, fedakar, cesur, iyi niyetli, yardımsever, gayretli, alçakgönüllü ve sorumluluk sahibi olmak yer almaktadır. Masallarda bir diğer yandan vatanseverlik, misafirperverlik ve aile sevgisi gibi sosyal mesajlar da önemli bir yer tutmaktadır. Çocuklara kazandırılmak istenen düzenli olmak, yerinde ve zamanında konuşmak, yaşanan bir olaydan ders almak, anlayışlı, sevgi ve saygı dolu olmak gibi davranışlar da masallara ustalıkla yerleştirilmiştir. (Toprak 2016). Masallar, deyimler ve atasözleri ile örülü zengin bir anlatıma sahiptir. Yazar, masallarını arı bir Türkçe ile yazmıştır. “Masal kitapları genel olarak okur kitlesinin ilgi ve kavrama düzeyine göre kısa ve masalı anlatan resimlerle yayımlanmıştır. Masala henüz başlamadan resimler çocuğun ilgisini çekmekte ve okumaya başladıktan sonra ise ilgilisini sürekli hale getirmektedir. Masallarda kullanılan resimler de olaylar gibi okuru düşünmeye sevk etmektedir. Masal kitapları harf büyüklüğü, sayfa düzeni olarak okur kitlesinin düzeyine uygundur. Masal kitaplarının başında yaşamına dair anılar paylaşan yazar aralarda masalların derlendiği Türk yurtları hakkında bilgi vererek çocukların merakını sürekli tutar.” (Karaman 2019: 59). Yazarın kaleminin önemli bir özelliği olan zengin anlatım sadece masallarını değil roman, tiyatro ve öykülerini de kapsamaktadır.

Eserlerinin içinde çoğunluğu oluşturan masallardan başka öykü, roman ve tiyatro eseri de yazan Feyzioğlu, Anarbay ve Uğultu adlı romanlarında, El Malı ile Nasıl? adlı öykü kitabının içindeki öykülerinde ve Almanya'ya Nasıl Geldik?/Mozart Karşılaması adlı tiyatro eserinde yurt dışında yaşayan Türkleri anlattı. Birinci ve ikinci kuşak Türklerin yaşadığı dil ve eğitim sorunlarının işlendiği eserler, yazarın doğrudan gözlemlerine dayanmaktadır.