Madde Detay

İbrahim Sever, 1908'de Kayseri'nin Argıncık köyünde (şimdi mahalle) doğmuştur. Bazı şiirlerinde adını mahlas olarak kullanır, bazılarında ise mahlas kullanmaz. Babası İlyas Efendi, annesi Rabia Hanım'dır. Üç çocuklu bir ailenin ilk çocuğu olarak dünyaya gelir. Bir kız kardeşi, bir de erkek kardeşi vardır. “Beş yaşında anadan öksüz kaldım arkadaş” (Yozgat 2006: 331) dizesinde belirttiği gibi, henüz beş yaşında iken, annesini kaybederek öksüz kalır. Annesinin vefatı üzerine, babası iki kez evlenir. Annesinin vefatı üzerine kendisi gibi öksüz kalan kardeşlerinden şöyle söz eder: “Bir bacım, bir kardeşim vardı daha geride / Analığın elini kirletmedi biri de” (Yozgat 2006: 331). Babasının iki kez evlenmesini, “Babam iki evlendi doğurmazdı analık” (Yozgat 2006: 331) dizesiyle anlatır. Okumayı, yazmayı çok sevdiği hâlde imkânsızlık sebebiyle, düzenli bir eğitim alamaz. Çocuk denecek yaşta, henüz on dört yaşındayken evlenir. Üçü erkek, dördü kız olmak üzere yedi çocuğu dünyaya gelir. Çiftçilik yaparak geçimini temin etmeye çalışır. 1930'da askere gider, İstanbul ve İzmir'de askerlik görevini yerine getirir. Askerlik yaptığı yıllardan ve askerlikten sonra geçim derdiyle çalışmasından şöyle söz eder: “İzmir’de iki yıl askerlik yaptım/ Dağlarda, talimde çok silah çattım/ Askerden gelince sanma boş yattım/ Soktu geçim için gayrete beni” (Yozgat 2006: 163). Çiftçilik yapışını, arazi alışını, ev yaptırışını, çocuklarını büyütüşünü şu dörtlüklerle dile getirir: “Otuz sene çiftçilikle çalıştım/ Emsaline gece, gündüz yarıştım/ Hele şükür umduğuma kavuştum/ Kondurdu yüce Hak devlete beni// Tarla aldım, ev yaptırdım üç tane/ Üç oğlan, dört kız geldi meydana/ Kazandım, harcadım üç, beş her yana/ Son gününde gömdü servete beni” (Yozgat 2006: 164). Politikayla da ilgilenir. Argıncık köy iken, altı yıl kadar bir süre köyün muhtarlığını yapar. Özgeçmişini anlattığı bir manzumenin şu dörtlüğünden anlaşıldığına göre hacca gider: “Sayısız şükürler olsun Allah’a/ Nasip etse, gitsem Hacca bir daha/ Bunun için düştüm her gün ah, vaha/ Kabul etsin Tanrım hizmete beni” (Yozgat 2006: 164). Küçük yaşta annesini kaybetmesi, yokluk ve yoksulluk çekmesi gibi sebeplerle, çok küçük yaştan itibaren âşık tarzı şiirler söylemeye/ yazmaya yönelir. Yunus Emre, Hacı Bayram Veli, Erzurumlu İbrahim Hakkı gibi mutasavvıfların; Gevheri, Âşık Ömer, Erzurumlu Emrah, Erkiletli Âşık Hasan, Develili Seyranî gibi âşıkların şiirlerini okur. Plakları, ses bantları çıkan âşıkları, mahallî sanatçıları dinler. Âşıklarla ilgili radyo, televizyon programlarını kaçırmaz. Tarih kitaplarını, dinî ve tasavvufî eserleri, halk hikâyelerini, dinî- destani anlatıları okur. İrticalen söyleyebilme özelliğine rağmen, genellikle şiirlerini irticalen daktilo ile kâğıda yazarak okur. Zaman zaman elini kulağına atarak usta malı türküler söylediği de olur. Saz çalmaz. Atışma yapmaz. Üç binden fazla ve üç büyük cilt tutarında olduğu söylenen şiirlerinden bir kısmı Güz Gülleri (1971) adlı kitapta yayımlanır. 1974'te vefat eder (Durbilmez 1999: 143).

Beyit ve dörtlük nazım birimleriyle yazdığı şiirleri vardır. Şiirleri hece ölçüsünün değişik kalıplarıyla meydana getirilmiştir. “Kayserili İbrahim Sever- Şiirlerinden Örnekler” adlı bir mezuniyet tezinde yer alan 295 metinden iki yüzü on bir heceli, elli altısı on dört heceli, yirmi biri sekiz heceli, yedisi yedi heceli, yedisi on iki heceli, üçü on altı heceli, biri on heceli dizelerden oluşmaktadır. Durak, kafiye ve ayak yapısı bakımlarından görülen kusurlu kısımlar, âşığın doğmaca (irticalen) yazmasından kaynaklanmaktadır. Koşma, semai, destan gibi sözlü edebiyat kaynaklı nazım şekilleriyle ve mesnevi, gazel, kalenderi gibi yazılı edebiyat kaynaklı nazım biçimleriyle yazdığı şiirleri vardır. Mani biçiminde kafiye örgüsüne sahip dörtlük katarlarından oluşan şiirlerine de rastlanır. Güzelleme, taşlama, yiğitleme/ koçaklama, ağıtlama, methiye, hoşlama/ karşılama, sitemleme/ yakınma, yakarış/ dualama, ilâhî, münacat, istiğfarname, şefaatname, medetname gibi türlerde yazılmış şiirleri vardır. Çok sayıda şiir yazmış olmasına rağmen, lirik şiirlerin sayısı fazla değildir. Âşık tarzı şiirlerinde Gevheri, Âşık Ömer, Erzurumlu Emrah, Sivaslı Ruhsatî, Âşık Veysel Şatıroğlu, Erkiletli Âşık Hasan, Develili Seyranî gibi âşıkların; dinî- tasavvufî şiirlerinde Yunus Emre, Hacı Bayram Veli, Erzurumlu İbrahim Hakkı gibi mutasavvıfların etkisini görmek mümkündür. Hemen her konuda şiir yazmıştır. Öyle ki ABD’nin 35. başkanı John F. Kennedy’nin ölümünü konu edinen şiiri bile vardır. 12 Kasım 1963’te yapılan suikast sonucu öldürülen Kennedy hakkında yazdığı şiir “Düşmanın soysuzmuş aslan Kenedi/ Düşürdü siyaset avına seni/ Gençliği var, yazık olur demedi/ Getirdi Teksas’ta tavına seni” (Yozgat 2006: 171) dörtlüğüyle başlayan bir destandır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, eski başbakanlardan Adnan Menderes’i, eski başbakanlardan/ cumhurbaşkanlarından Süleyman Demirel’i anlatan methiye türünde şiirleri de vardır. Millî konularda yazdığı şiirlerinde Türklük ve Türkçülük fikri öne çıkar. Bu fikirlerinde Ziya Gökalp ve Mehmet Akif Ersoy’un etkisi belirgindir. Türklerin çağlar boyunca medenî bir millet olduğunu anlatan bir şiirinde; “Kâğıdı basmayı Türkler çıkardı/ Her merkez şehrinden bilgi akardı/ Evlerden misk ile amber kokardı/ Her devir medenî yaşadı Türkler!” (Yozgat 2006: 167) dizelerine yer verir. Şiirlerinde Kıbrıs konusu özel bir yer tutar (Durbilmez 1999: 77- 83). "Ey İbrahim kendine ver öğüdü/ Odun için diker herkes söğüdü/ Meyveli yetiştir sen her yiğidi/ Bilirsen konuşma hain korkakla!" dörtlüğünde olduğu gibi, şiirlerinde genellikle günlük konuşma dilini kullanır. Mahallî söyleyişlerde Kayseri ve yöresi Türkmen ağızlarının özellikleriyle karşılaşılmaktadır. Söz sanatlarından, anlamla ilgili sanatlardan, atasözü ve deyimlerden, dualardan ve beddualardan, ayet ve hadislerden, vecizelerden yararlandığı görülür.

Bayram Durbilmez arşivinde bulunan binlerce şiirden seçilen 295 metin üzerine Kayserili İbrahim Sever- Şiirlerinden Örnekler adlı bir mezuniyet tezi, Özge Yozgat tarafından hazırlanır (2006).