Nur Tahsin Salor

Hatice Nur Melâhat
(d. 14 Ağustos 1908 / ö. 27 Kasım 1996)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı kimliğinde "Hatice Nur Melâhat" şeklinde geçen Nur Tahsin, İstanbul’da doğmuştur. Annesi Hocazadelerden Emine Münire Hanım, babası istinaf ceza reisi olarak görev yapmış olan Hasan Tahsin Bey’dir. Üç çocuklu ailenin üçüncü çocuğu ve tek kızı olan Nur Tahsin, on iki yaşındayken babasını kaybetmiş, Osman Nahit Pekcan ve Hamit Pekcan adlı iki ağabeyinin desteği ve yoğun ilgisiyle büyümüştür.

İlkokulu Bezmiâlem Lisesi’nin başlangıç sınıflarında, ortaokulu Çamlıca Kız Ortamektebi’nde, liseyi Erenköy Kız Lisesi’nde okumuştur. Eğitimine bundan sonra devam edemeyen Nur Tahsin’in öğrenim hayatının özellikle Erenköy Kız Lisesi’nde geçen yılları, hem kurduğu derin dostluklar, hem edebiyatının desteklenmesi ve gelişmesi, hem de Erenköy Kız Lisesini Bitirenler Derneği’nde yürüteceği çalışmalara temel oluşturması açısından önemlidir. Herhangi bir üniversiteye kaydolmayan Nur Tahsin’in eğitim hayatı, liseden mezun olmasıyla noktalanmıştır.

Nur Tahsin, 1 Temmuz 1932 tarihinde Beyoğlu Belediye Hastanesi’nde Dâhiliye Hekimi olarak görev yapan Hüseyin İbrahim Salor ile evlenmiştir. Çiftin evliliğinden iki yıl sonra 3 Temmuz 1934’te Günsunan adlı kızları dünyaya gelmiştir.

Nur Tahsin Salor’un “belli bir ücret karşılığında emek ortaya koymak” anlamında çalışma hayatı olmamıştır. Mezun olduğu Erenköy Kız Lisesi’nin 12 Mayıs 1945’te kurulan derneğinde 1962-63 yıllarından itibaren aktif biçimde yer alan Nur Hanım’ın buradaki ilk görevi “yazı işlerini yönetmek”tir. Yıllar boyunca hazırladığı bültenlerle derneğin çalışma raporlarını yazıya dökmüş, yürütülen faaliyetlerin Erenköylülerle paylaşılmasını sağlamış ve ilgililere planlanan etkinlikler hakkında bilgi vermiştir. Görevi yalnız yazı işleriyle sınırlı kalmayan Salor, 1966 yılında merkez yönetim kuruluna “ikinci başkan” seçilmiştir. Kuruluş amacı Erenköy Kız Liseli gençlerin eğitimine destek sağlamak olan dernekte, ömrünün son yıllarına kadar yer aldığı, üye kayıt defterindeki aidat ödeme tarihlerinden anlaşılmaktadır.

1965’te annesini, 1967’de ise eşini kaybeden Nur Tahsin, bu yılların ardından ağabeyi Hamit Pekcan ile yaşamaya başlamıştır. Çok iyi anlaşan iki kardeşin bundan sonraki ortak yası, ağabeyleri Osman Nahit Pekcan’ın 1972 tarihli vefatıdır. Yaşamının bu döneminde acılardan başını kaldıramamış Nur Hanım’ın, birlikte yaşadığı ağabeyi ile beraberliği de uzun sürmemiştir. Hamit Pekcan, 1973 yılı sonunda vefat etmiştir. Ağabeyinin vefatından sonra yalnız yaşamaya başlayan Nur Tahsin, yardımsever yönünün ağır basmasıyla evini üniversiteli bir gence açmış, mezun olacağı vakte kadar onunla birlikte yaşamıştır. Genç kızın mezuniyetinden sonra yerini başka bir üniversite öğrencisi almış ve bu düzeni 1982’ye kadar devam ettirmiştir. Bu yıldan vefatına dek aylıklı yardımcılar tutarak yaşamını sürdürmüştür. 88 yaşında felç geçirmiş ve hastanede kaldığı 1 ay sonunda, 27 Kasım 1996’da vefat etmiştir. Kabri, Zincirlikuyu Mezarlığı’nda bulunmaktadır.

Cumhuriyet devri yazarlarından Nur Tahsin Salor, “Avize” adlı hikâyesini 1929 yılında Uyanış dergisinde yayımlayarak edebiyat dünyasına girmiş, 1931’de basılan Gözlerin Sırrı romanıyla dikkatleri üzerine çekmiştir. Devrinin önemli isimlerince değerlendiren romanının ardından çeşitli gazete ve dergilerde “Bebek”, “Mimi”, “On Sekiz Yaş”, “Heykel”, “Maskeli Balo”, “Zehra’nın Talihi”, “Garip Bir Tesadüf”, “Nazar” ve “Ayrılık” başlıklı hikâyeleri yayımlamıştır. Kitaplaştırılmayan bu hikâyeler ile romanın en temel ortak özelliği, psikolojik tahlilin öne çıkarılmış olmasıdır. Yarattığı başkarakterlerin ruhsal durumlarını ortaya koyan yazarın, tüm metinlerinde özellikle dikkat ettiği nokta budur. Yazarın sade dil kullanması da yine metinlerinin tümünde kendini gösteren özelliklerden biridir. Anlam kapalılığı yahut kelime oyununa yer verilmeksizin yazılan roman ve hikâyeler yoğun diyaloglarla örülmüş, rahatlıkla okunabilen, akıcı metinlerdir.

Tematik açıdan aşk, evlilik, ayrılık, özlem, yoksulluk gibi pek çok farklı bireysel ve toplumsal meseleyi işleyen yazarın hikâyeciliğini nitelik bakımından 1957 yılından önce ve sonra diye ikiye ayırmak mümkündür. 1957’de yayımlanan dört hikâye, öncekilere nazaran ruh tahlilini aktarma yönünden olgunluk taşımaktadır.

Salor, İbrahim Minnetoğlu’nun Şair ve Yazarlarımız Nasıl Yazıyorlar adlı çalışmasında bulunan “Nur Tahsin” başlıklı kısımda yazma serüveninden bahsetmiştir. “Nasıl yazıyorsunuz?” sorusuna cevabı kısaca, çoğunlukla kendini huzurlu hissettiğinde, günün herhangi bir saatinde, konuları çevresinden yahut belleğinden çağrışım yoluyla seçerek “düzgün yontulmuş kurşun kalem veya tükenmezle çizgisiz kâğıda” yazdığı şeklindedir. Ayrıca burada, ailesi ve dostlarından edebiyatı konusunda daima teşvik ve destek aldığını, ancak kendini onlarla ilgilenmeye kaptırdığından yazmaya istediği kadar vakit ayıramadığını, bunun tedirginliğiyle metinleri arasına uzun süreler girdiğini belirtmiştir.

Kaynakça

Ağaoğlu, N. ve Z. Saral (2013). Edebiyatımızda Kadın Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Phoenix Yayınevi.

Banarlı, N. S. (1971). Resimli Türk Edebiyatı Tarihi. C. II.

Köklügiller, A. ve İ. Minnetoğlu (t.y.). Şair ve Yazarlarımız Nasıl Yazıyorlar. İstanbul: Minnetoğlu Yayınları.

Sungur E. ve H. Aytekin (2017). Genç Fidanlar Bahçesi. İstanbul: Erenköy, Kız Liseliler Derneği.

Tağızade-Karaca, N. (2006). Edebiyatımızın Kadın Kalemleri. Ankara: Vadi Yayınları.

Tahsin Salor, N. (1931). Gözlerin Sırrı. İstanbul: Muallim Ahmet Halit Kitaphanesi.

Tekin, A. (2012). Edebiyatımızda İsimler (5. Baskı). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.

Yardım, M. N. (2007). Yazar Olacak Çocuklar (2. Baskı). İstanbul: Selis Kitaplar.

Yazar, M. B. (1937). Genç Romancılarımız ve Eserleri. İstanbul: Ahmet Sait Basımevi.

Yazar, M. B. (1938). Edebiyatçılarımız ve Türk Edebiyatı. İstanbul: Kanaat Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MERYEM ÇAKIR
Yayın Tarihi: 24.10.2019
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
AvizeUyanış Servet-i Fünûn Mecmuası / İstanbul1929Hikâye
Gözlerin SırrıMuallim Ahmet Halit Kitaphanesi / İstanbul1931Roman
BebekSon Saat Gazetesi / İstanbul1936Hikâye
MimiSon Saat Gazetesi / İstanbul1936Hikâye
Yaş On SekizSon Saat Gazetesi / İstanbul1938Hikâye
HeykelSon Saat Gazetesi / İstanbul1938Hikâye
Maskeli BaloResimli Hikâyeler Mecmuası / İstanbul1952Hikâye
Zehra'nın TalihiYirminci Asır Mecmuası / İstanbul1957Hikâye
Garip Bir TesadüfYirminci Asır Mecmuası / İstanbul1957Hikâye
NazarYirminci Asır Mecmuası / İstanbul1957Hikâye
AyrılıkYirminci Asır Mecmuası / İstanbul1957Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÛRÎ, Şeyh Seyyid Hasan Nurî Efendid. Ocak/Şubat 1620 - ö. 15 Kasım 1688Doğum YeriGörüntüle
2Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3VÂSIF, Seyyid İsmail Vâsıf Çelebid. ? - ö. 1684-85Doğum YeriGörüntüle
4MEHMET ALİd. 1908 - ö. 13.05.1993Doğum YılıGörüntüle
5Rahmi Dumand. 1908 - ö. 20 Eylül 1985Doğum YılıGörüntüle
6Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988Doğum YılıGörüntüle
7Bulut, Şevketd. 31 Temmuz 1936 - ö. 16 Eylül 1996Ölüm YılıGörüntüle
8Müstecib Ülküsald. 1899 - ö. 10 Ocak 1996Ölüm YılıGörüntüle
9MUHARREM SELMANİd. ? - ö. 1996Ölüm YılıGörüntüle
10M. Şakir Ülkütaşırd. 14 Mart 1894 - ö. 30 Mayıs 1981MeslekGörüntüle
11Ceyda Günalpd. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Seda Cebecid. 31 Temmuz 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Betül Dünderd. 12 Ağustos 1975 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Halime Torosd. 17 Temmuz 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ömer Ayhand. 2 Nisan 1967 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Muazzez Tahsin Berkandd. 1899 - ö. 4 Ekim 1984Madde AdıGörüntüle
17Emine Şenlikoğlud. 27 Mayıs 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Melahat Engüllüd. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle