Madde Detay
Nurettin İğci
(d. 07 Ağustos 1959 / ö. -)
Gazeteci, yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul'da doğdu. Samsunlu bir aileye mensup olan yazar ilk ve ortaokulu İstanbul'da okudu. İstanbul Yedikule Lisesi'nden 1976'da, İstanbul Üniversitesi Gazetecilik ve Halka İlişkiler Yüksekokulu'ndan ise 1980'de mezun oldu. İlk yazısı üniversitede okurken efsanevi mizah dergisi Gırgır’da yayımlandı. Senaristliğe ilk adım attığı çalışması da TRT İstanbul Radyosu’nda yayımlandı. Gazeteciliğe 1981'de Dünya’da başladı. 1982'den itibaren Milliyet gazetesi yurt haberleri servisinde çalıştı. 1993'ten sonra idari işler sorumlusu olarak görev yaptı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin yayın organı olan Bizim Gazete'de köşe yazıları yazdı. Milliyet ve Hürriyet'in de aralarında bulunduğu çeşitli kurumlarda görev yaptıktan sonra, 2002’de emekli oldu ve sayısı 58'i bulan kitaplarına ağırlık verdi. Radyo ve televizyonlar için çok sayıda skeç ve senaryo yazdı.
Çalışmaları, Millî Eğitim ve Kültür Bakanlıklarınca da basılan yazar; “Çocuklar okusun, dünya mutlu dönsün.” düşüncesinden hareketle, okul ve fuarlardaki imza-söyleşi günlerine katılmaktadır. Bu buluşmaları 'bayramlaşma' olarak nitelendiren İğci, 1988 yılında En Büyük AIDS Başka Büyük Yok başlıklı öyküyle Akşehir Belediyesi Nasrettin Hoca Gülmece Öyküsü Yarışması’nda birincilik kazandı. 1997’de ise Barış Selçuk Basın Teşvik Ödülleri Yarışması’nda, güncel yazı dalında ödüllendirildi. 2006’da, Türkiye Jokey Kulübü’nce düzenlenen Basın Ödülleri Yarışması’nda, röportaj dalında birinciliğe layık görüldü. Aynı yıl, Umut Güvener Öykü Yarışması’ndaki derecesi ise üçüncülük oldu. Kaleme aldıklarından Bay Buş/Beyaz Saray’da Kara Sakallı isimli eseri de 2007’de Dünya Kitap tarafından, mizah dalında son beş yılın en iyileri listesine konuldu.
Evli ve bir kız çocuğu babası olan yazar, İstanbul'da yaşamını sürdürmektedir.
Yazarlığını büyük ölçüde, lisedeki öğretmeni Ayla Gökmen'e borçlu olduğunu belirten Nurettin İğci sevgi, saygı, hoşgörü, duyarlılık, şiddete karşı olma, iyilik, yardımlaşma, empati gibi konularda; fıkra, karikatür, bilmece, bulmaca, şiir, gezi yazısı, roman, öykü gibi türlerde geniş bir yelpazede eserler kaleme aldı. Dünyada bizden başka insanların ve diğer canlıların olduğuna dikkat çekmek, yazarın hemen bütün eserlerinde vurguladığı temel ileti oldu. Eserlerinde çocukları eğlendirirken eğitmeyi de amaçlayan yazar, çoğunlukla mizahi bir üslup tercih etti. Yazar, bu gayesini şu sözlerle ifade etmektedir: "İstiyorum ki mizahi unsurlarla harmanladığım kitaplarımın sayfalarında, çocuklar keyifli yolculuklar yapsın; hem öğrensin hem eğlensin. En büyük hayalim ise sayelerinde kıta kıta gezebileceğim bulutlardan aşağıya, bu koca gezegendeki her çocuk için birer kitap bırakabilmek."
Yazar, Ders Arası Kikiri adı altındaki kitap serisiyle olumsuzluklar karşısında sessiz kalmayan, dünyanın daha yaşanılır olması için çabalayan ve olaylara gülmece penceresinden bakarak yorumlayan Bıcırık'ın maceralarını dile getirdi. Yazar, Bıcırık dizisinde yer alan kitaplarıyla okul öncesi dönem çocuklarına hitap ederek onları eğlendirirken bilgilendirmeyi amaç edindi. Bu serideki kitaplarda Bıcırık kimi zaman hayvanlar âleminde, kimi zaman Anıtkabir'de, kimi zaman İstanbul turunda, kimi zaman bilmece çözerek, kimi zaman da resimler çizerek maceradan maceraya koştu.
Bıcırık Barış Güvercini Mektuplar (2018), 17 Ağustos 1999'da yaşanan deprem felaketinden sonra tanışan Bıcırık ile Yunan Yanis'in dostluklarını anlatır. Türkiye ile Yunanistan arası mesafe, iki çocuğun birbirine yazdığı samimi mektuplarla aşılır. Böylece kitapta bir yandan giderek unutulmakta olan mektuplaşmanın önemi dile getirilirken bir yandan da sevgi, barış, dostluk gibi değerler vurgulanır.
Yazarın 2013 yılında yayımladığı ve beş kitaptan oluşan Mor Eşek isimli serisi de okul öncesi dönem çocuklarına hitap eden ve Semra Can tarafından resimlenen masal kitaplardır. Yazar, bu eserlerde yine Bıcırık serisinde olduğu gibi mizah ögelerini kullanarak çocukları bilgilendirmeyi amaçlamıştır. Bunun yanı sıra yazarın okul öncesi dönem çocuklarına hitap eden Masalımsı Dünya (2000) adlı eseri de Yıldız Cibiroğlu tarafından resimlenen, eğitici ve eğlendirici bir masal kitabıdır. Yazarın masal türündeki diğer bir eseri olan Yıldız Yağmuru'nda (2008) ise, dünyada yaşanan olumsuz olayları gökyüzünden görerek insanlar daha mutlu olsun diye yeryüzüne inip dünyannın dört bir yanına dağılan yıldızların öyküsü anlatılmaktadır. Beş öyküden oluşan kitapta sevgi, barış, hoşgörü ve yardımlaşma değerlerine de vurgu yapılmaktadır. Raşit Yakalı'nın resimlediği Şirin Hayvanlar (2005) adlı eser ise, okul öncesi döneme yönelik, eğlendirirken birlgilendirmeyi amaçlayan resimli bir kitaptır. Eşeğinden Nasrettin Hoca Fıkraları (2005) adlı eserde de Nasrettin Hoca'nın meşhur fıkraları eşeği Karakaçan'ın gözünden yeniden dile getirilmiştir.
Yazarın 1990 yılında yayımlanan Hastir Lan Köyü adlı eserinde 10'dan fazla çocuk öyküsü bulunmaktadır. Yazar, bu kitap içerisinde yer alan "En Büyük AIDS Başka Büyük Yok" başlıklı öyküsüyle Akşehir Belediyesi Nasrettin Hoca Gülmece Öyküsü Yarışması’nda birincilik kazandı.
Mizah yazarı Nurettin İğci'nin Ozan'ın Düşü (1998) adlı eseri Kültür Bakanlığı tarafından yayımlandı. Çevresinde ve ülkesinde olup bitenlere duyarlı, 10 yaşındaki Ozan'ın yaşamından kesitlerin yer aldığı kitap, bir radyo oyunu metni olma özelliği göstermektedir. Zor Günler (1999), Güzeldi O Günler (2000) ve İstanbul Kazan Ozan Kepçe (2001) adlı kitapları da yazarın Kültür Bakanlığı yayınlarından çıkan diğer eserlerdir.
Yazarın 2004 yılında yayımlanan Dile Gelen İstanbul-Dile Gelen Anadolu adlı eserinde kitap kahramanı Ozan, 10-15 yaşlarındaki yaşıtları gibi Türkiye'yi gezerek tarihî mekânları, mimari yapıtları ve doğal güzellikleri tanıtmaktadır. Soru-cevap şeklinde diyalog yöntemiyle basit ve keyifli bir sohbet olarak kaleme alınan eser, bilgilendirici yönü ağır basan bir gezi rehberi niteliği taşımaktadır. Fotoğraflarla da desteklenen kitap, okurlara gezilen kentin veya söz konusu anıtın en iyi hangi zamanda ziyaret edilebileceğini de belirtilerek zengin bir içerik sunmaktadır.
Nurettin İğci, kimi eserlerinde Türkçenin yanlış kullanımına vurgu yaparak çocuklarda bir dil bilinci oluşturmaya çalıştı. Yazar, Ah Dilim (2008) adlı kitabında Türkçeyi yanlış kullananları mizahi bir üslupla eleştirdi. Yeni başlayanlar için dil yanlışlarını örneklerle gösteren kitap, bu anlamda öğretici ve eğlendirici bir üslupla kaleme alındı. Yazar, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları'ndan çıkan Dilin Kemiği (2003) adlı eserinde de medya yanlışlarını ele alarak hatalı Türkçe kullanımını eleştirdi. Ayrıca yazarın 2005 yılında Bulut Yayınları'ndan çıkan Kulağıma Takılanlar ve Gözüme Takılanlar isimli eserleri de görsel ve işitsel medyada yapılan hataları eleştirel ve mizahi bir üslupla ele aldı.
Kanatsız Kuşlar (2008), 17. yüzyılda kendi geliştirdiği takma kanatlarla Galata Köprüsü’nden havalanıp Üsküdar’a konmayı başaran Türk bilgini Hezarfen Ahmet Çelebi gibi uçabilmek için denemeler yapan ve bir köyde yaşamakta olan Macit'in renkli ve heyecan dolu maceralarını dile getirdi. Kara gözlü eşeği Candost ile birlikte sık sık uçan Macit'in öyküsünün anlatıldığı kitap, okuyuculara renkli ve fantastik bir dünyanın kapılarını da açan öğretici ve eğlendirirci bir eserdir.
Nurettin İğci, esas mesleği olan gazeteciliğin getirdiği bir alışkanlıkla kimi zaman haber türü eserler de kaleme aldı. kendisi de bir Karadenizli olan ve Karadenizlilerin kendileriyle dalga geçmeyi sevdiğini belirten yazar, Uyy! Fıkra Gibi Daa! (2005) isimli eserinde fıkra tadındaki Karadeniz haberlerini mizahî bir üslupla aktardı. Medyatik Temel (2002) adlı eserinde de yine Karadeniz'den fıkra ötesi gerçek haberler derleyerek mizahi olayları yine mizahi bir üslupla okuyucuya sundu. Kör Gözüne Parmağım (1996) adlı eserinde de benzer şekilde garip ama gerçek olayları anlattı.
Yazar, eserlerinde bazen siyasi olaylara da değinerek yine mizahı ön plana aldı. ABD Başkanı George Bush'u kahraman olarak seçtiği Bay Buş/Beyaz Saray'da Kara Sakallı (2006), isimli mizah kitabında İğci, güldürücü ögelerle birlikte bazı olumsuzlukları da gözler önüne serdi.
Gülümseten Aşk Şiirleri (2006) ve Kalbimdeki Yara Bandı (2013) adlı eserler, yazarın çocuklara yönelik şiir türündeki kitaplarıdır.
Nurettin İğci, eserlerinde kimi zaman da hayatın acı gerçeklerini öğretici bir üslupla ele aldı. Kosova Cehennemindeki Çiçek (2000), katliamların yaşandığı Kosova'da dökülen kan ve gözyaşlarını anlatan dram türünde bir tiyatro eseridir. Eserde, anne ve babasını savaşta kaybeden Barış'ı yalnız ve korumasız bir vaziyette savaşın ortasında bulup Türkiye'ye getiren bir gazetecinin acıklı öyküsü anlatılmaktadır. Ümit Zoru Yener (2008), adlı kitapta ise karda kaymanın zevkini yaşarken, sis ve tipi nedeniyle yolunu yitiren bir grup çocuğun (Emre, Esra, Gül, Barış ve Çağla) hayatta kalmak için direnişi anlatılmaktadır. Bilgili ve umutlu olmanın, birliğin ve dayanışmanın da önemine vurgu yapan kitap, bu anlamda önemli bir eserdir.
Kitaplarında mizahı vazgeçilmez bir öge olarak kullan İğci, mizah anlayışını şöyle açıklamaktadır: "Herkes olayları kendine göre yorumluyor. 'Benim mizah anlayışım güldürmektir' diyen var. Bazısı da güldürürken olayları düşündürmek istiyor. Ben de güldürürken bazı olumsuzlukları da vermek istiyorum." (İğci, 2006). Okul öncesi ve ilköğretim çağı çocuklarına hitap ederek onları hem eğlendirmeyi hem de eğitmeyi amaçladı. Daha yaşanılır bir dünya arzusunda olan yazar kitaplarında iyilik, doğruluk, dayanışma, yardımlaşma, duyarlılık, empati, sevgi, saygı, barış, dostluk gibi değerleri ön plana çıkardı. Çocuklar için yazmayı şöyle tanımlamaktadır: "Büyük insan artık belli bir yola girmiş dedim, ağaç yaşken eğilir, olumlu fikirlere katkıda bulunmak için çocuklara da yazmaya başladım. O kadar çok olumsuz olay var ki, insan olarak beni rahatsız ediyor. Ben de çocukları güldürürken birtakım olayları vererek yalnızlıktan kurtulmaya çalışıyorum..." (İğci, 2006).
Kaynakça
İğci, Nurettin (2006). "Beyaz Saray'da Bir Kara Sakallı Var." http://arsiv.sabah.com.tr/2006/05/17/gny/gny180-20060517-200.html [erişim tarihi: 16.08.2019].
Kongar, Emre (2019). "Dilin Kemiği." https://www.kongar.org/medyanotu/289_Dilin_Kemigi.php [erişim tarihi: 16.08.2019].
Örnek, Aslı (2002). "Medyatik Temel." http://www.radikal.com.tr/kitap/yeni-cikanlar-854399/ [erişim tarihi: 14.08.2019].
Pulur, Hasan (2005). "Göze Kulağa Takılanlar." http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/hasan-pulur/goze-kulaga-takilanlar-130912 [erişim tarihi: 15.08.2019].
Pulur, Hasan (1998). "Ünlü Sözler, Deyimler ve Bıcırıklar..." http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/hasan-pulur/unlu-sozler-deyimler-ve-biciriklar-5360182 [erişim tarihi: 15.08.2019].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. ELİF AKTAŞYayın Tarihi: 01.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 01.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Hastir Lan Köyü | Kendim Yayınları / İstanbul | 1990 | Hikâye |
Töyle Batalım Alidan | Kendim Yayınları / İstanbul | 1992 | Mizah |
Entellere Dantel | Gür Yayınları / İstanbul | 1992 | Hikâye |
Fincanı Taştan Oyarlar-Taşlamalar | - / - | 1995 | Diğer |
Kör Gözüne Parmağım | Ad Yayıncılık / İstanbul | 1996 | Diğer |
Ders Arası Kikiri Fıkralar-1 | Bu Yayınları / İstanbul | 1998 | Fıkra |
Ders Arası Kikiri 2/Bıcırık İle Makara Kukara | Bu Yayınevi / İstanbul | 1998 | Hikâye |
Ozan'ın Düşü | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1998 | Tiyatro |
Laf Ola Beri Gelmeye | Kendim Yayınları / İstanbul | 1998 | Hikâye |
Zor Günler | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1999 | Hikâye |
Güzeldi O Günler | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2000 | Hikâye |
Masalımsı Dünya | Kültür Bakanlığı Yayınevi / Ankara | 2000 | Masal |
Kosova Cehennemi'ndeki Çiçek | Kültür Bakanlığı Yayınevi / Ankara | 2000 | Tiyatro |
Ders Arası Kikiri 5 / Bıcırık Hayvanlar Aleminde | Bu Yayınevi / İstanbul | 2001 | Hikâye |
İstanbul Kazan Ozan Kepçe | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2001 | Gezi Yazısı |
Medyatik Temel | Era Edebiyat / İstanbul | 2002 | Araştırma |
Kahrolası Mir | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2002 | Roman |
Bıcırık'tan Kikirdek Öyküler | Bu Yayınevi / İstanbul | 2002 | Hikâye |
Ders Arası Kikiri 8 / Bıcırık İle Cimcimik Çizgi Dünyasında | Bu Yayınevi / İstanbul | 2003 | Hikâye |
Bıcırık ile Cimcimik Çizgi Dünyasında | Bu Yayınevi / İstanbul | 2003 | Diğer |
Bıcırık ile Cimcimik'in Çizgili Yolculuğu | Bu Yayınevi / İstanbul | 2003 | Diğer |
Bıcırık Haber Avcısı | Bu Yayınevi / İstanbul | 2003 | Diğer |
Dilin Kemiği | Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2003 | İnceleme |
Dile Gelen İstanbul - Dile Gelen Anadolu | Birleşim Yayınları / İstanbul | 2004 | Gezi Yazısı |
Ders Arası Kikiri 3/Bıcırık İle Kikir Kikir | Bu Yayınevi / İstanbul | 2005 | Hikâye |
Şirin Hayvanlar | Bulut Yayınevi / İstanbul | 2005 | Masal |
Eşeğinden Nasrettin Hoca Fıkraları | Bulut Yayınları / İstanbul | 2005 | Fıkra |
Kulağıma Takılanlar | Bulut Yayınları / İstanbul | 2005 | Mizah |
Gözüme Takılanlar | Bulut Yayınları / İstanbul | 2005 | Mizah |
Uyy! Fıkra Gibi Daa! | Bulut Yayınları / İstanbul | 2005 | Mizah |
Bay Buş Beyaz Saray'da Kara Sakallı | Say Yayınları / İstanbul | 2006 | Hikâye |
Gülümseten Aşk Şiirleri | Bulut Yayınevi / İstanbul | 2006 | Şiir |
AB Yolunda Canım Türkiyem | Güncel Yayıncılık / İstanbul | 2007 | İnceleme |
Bıcırık ile Makara Kukara Fıkralar (2) | Bu Yayınevi / İstanbul | 2008 | Mizah |
Kanatsız Kuşlar | Özyürek Yayınları / İstanbul | 2008 | Hikâye |
Ümit Zoru Yener | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2008 | Hikâye |
Yıldız Yağmuru | Anfora Yayıncılık / İstanbul | 2008 | Hikâye |
Ah Dilim | Turkuaz Yayınları / İstanbul | 2008 | Araştırma |
Bıcırık Anıtkabir'de | Bu Yayınevi / İstanbul | 2008 | Hikâye |
Bıcırık Âşık | Bu Yayınevi / İstanbul | 2008 | Hikâye |
Ders Arası Kikiri 4/Bıcırık Depreme Hazır | Bu Yayınevi / İstanbul | 2010 | Hikâye |
Bıcırık Başbakan | Bu Yayınevi / İstanbul | 2010 | Hikâye |
Bıcırık Hayvanlar Aleminde 1 | Bu Yayınevi / İstanbul | 2011 | Şiir |
Bıcırık Hayvanlar Aleminde 2 | Bu Yayınevi / İstanbul | 2011 | Şiir |
Müzedeki Hanımefendi Sindi | Bu Yayınevi / İstanbul | 2011 | Hatıra |
Bıcırık'tan Bulmacalar | Bu Yayınevi / İstanbul | 2012 | Diğer |
Bıcırık ile İstanbul Turu 1 | Bu Yayınevi / İstanbul | 2012 | Gezi Yazısı |
Bıcırık ile Cimcimik'ten Bilmece Öğrenmece-1 | Bu Yayınevi / İstanbul | 2012 | Diğer |
Bıcırık ile Cimcimik'ten Bilmece Öğrenmece-2 | Bu Yayınevi / İstanbul | 2012 | Diğer |
Bıcırık ile İstanbul Turu 2 | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Gezi Yazısı |
Kalbimdeki Yara Bandı | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Şiir |
Mor Eşek Gökyüzünde | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Masal |
Mor Eşek Parkta | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Masal |
Mor Eşek ve Barış Manço | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Masal |
Mor Eşek Hayvanat Bahçesinde | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Masal |
Mor Eşek ve Kardan Adam | Bu Yayınevi / İstanbul | 2013 | Masal |
Yaşamın İçinden Öyküler | Kültür Kitabevi / İstanbul | 2014 | Hikâye |
Bıcırık Hayvanları Anlatıyor | Salıncak Yayınevi / İstanbul | 2017 | Makale |
Bıcırık Barış Güvercini Mektuplar | Salıncak Yayınevi / İstanbul | 2018 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | CEMÂLÎ, Defterdâr-zâde Ahmed Cemâlî Çelebi | d. ? - ö. 1583 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Suat Derviş | d. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MİHRÎ, İsmâil Mihrî Efendi | d. ? - ö. 1751-52 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Galina Sirkeli | d. 21 Ekim 1959 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HIDIR/GARİP HIDIR/DERTLİ HIDIR, Hıdır Culha | d. 26.02.1959 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Mehmet Hameş | d. 13 Nisan 1959 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Kenan Erzurum | d. 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Hayati Ateş | d. 1964 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Dilek Karagülle | d. 13 Ekim 1966 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Selin Tunç | d. 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Levent Gönül | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Nurettin Rüştü Büngül | d. 1882 - ö. 1951 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Nurettin Topçu | d. 20 Kasım 1909 - ö. 10 Temmuz 1975 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | TATARÎ, Nurettin Tatar | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |