Necati Zekeriya

(d. 11 Kasım 1928 / ö. 10 Haziran 1988)
şair, hikâyeci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Makedonya’nın başkenti Üsküp'te doğdu (11.11.1928). Çocukluğu ve ilk gençliği bölgenin karışık ortamı içinde düzenli bir öğretim alamadan geçti. Daha sonra katıldığı öğretmenlik kurslarını tamamlayıp öğretmenliğe başladı.Eski Yugoslavya’da azınlıklara tanınan birtakım haklar sonucu,ortaya çıkan yazar boşluğunu doldurmak üzere bu işten anlayan bir grup, gazete ve radyolarda görevlendirilmiş, bunun neticesinde yeni bir yazar kuşağı ortaya çıkmıştır. Bu kuşağa mensup Şükrü Ramo, Enver Tuzcu, Necati Zekeriya, Fahri Kaya, İlhami Emin gibi şairlerin eserleriyle, Makedonya’da yeni dönemTürk şiirinin ilk ürünleri görülmeye başlar. Bu isimlerin en dikkate değer örneklerinden birisi Necati Zekeriya’dır. Burada isimleri anılan şair ve yazarlar kuşkusuz toplumun bu alandaki öncü isimleri olmakla birlikte bir kısmı şartların oluşturduğu, özellikle de partili adların öne çıktığı kişilerdir. Necati Zekeriya’yı bu anlamda farklı tutmak ve diğer isimlerden daha yetenekli ve gayretli bir yazar/şair olarak değerlendirmek gerekir.Kısa süren öğretmenlik görevinden sonra öncePiyoner, sonra da bunun devamı sayılanSevinçve ona ilave olarak yayına başlayanTomurcukçocuk dergilerinin yayın yönetmeni oldu. 1969 yılındaBirlikgazetesinin baş ve sorumlu yazarlığına getirildi. Gazete bünyesinde Birlik yayınlarını kurdu. Daha sonra siyasi sebeplerle bu görevinden alındı. Bir süre sonra Priştine'de yayınlananTangazetesine geçti. Tan yayınlarınca çıkarılanKuşdergisini yönetti. Ufuk açıcı sanatkar kimliği ile pek çok projenin öncüsü olduğu gibi kendilerinden sonra gelecek şair/yazar kadrosunun yetiştirilmesinde de önemli roller üstlendi. Novi Sad'da öldü.

Eski Yugoslavya'da yetişen Türk şair ve yazarlarının en dikkate değerlerinden biri olan Necati Zekeriya, hemen hemen her türde eserler kaleme aldı, çeviriler yaptı. Bu eserlerinin büyük bölümü ülkedeki komşu dillere çevrildi. Şiir ve hikayelerinin çoğunu çocuklar için yazdı. Bunda öğretmen kökenli olması yanında, eski Yugoslavya’da okullarda okutulan lektür kitaplarına duyulan ihtiyaç da rol oynadı. 

Necati Zekeriya şiir ve öykü dışında, deneme, eleştiri, inceleme yazıları da kaleme aldı. Edebi çalışmalarına paralel olarak yaşadığı ülkenin dillerinden Türkçe'ye çeviriler yaptı, bu dil ve kültürlerin Türkiye'de tanınmasına aracılık etti.Bu çalışmaları neticesinde pek çok ödüle layık görüldü.

Kaynakça

İsen, Mustafa-Reyhan (1983). Yugoslavya Türk Çocuk Şiirlerinden Seçmeler. Ankara. 23.

İsen, Mustafa ve Tûbâ Işınsu İsen (2002). Balkanlarda Türk Çocuk Hikayeleri Antolojisi. Ankara: Grafiker Yay. 75.

İsen, Mustafa, R. İsen, A. E. Kireççi (2008). Balkanlar'da Türk Çocuk Şiiri. İstanbul: Varlık Yay. 64.

Kaya, Fahri (1990). Yugoslavya Türk Hikayesi Antolojisi. Üsküp. 35.

Kaya, Fahri (1992). Yugoslavya'da Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi. İstanbul. 45.

Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. 1997. C. 7. Ankara. 178.

Yusuf, Süreyya (1976). Yugoslavya Türk Şiiri. Priştine. 41.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MUSTAFA İSEN & DOÇ. DR. TUBA IŞINSU İSEN DURMUŞ
Yayın Tarihi: 13.02.2018
Güncelleme Tarihi: 17.11.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Şiirler- / Üsküp1950Şiir
Okul Çanı- / Üsküp1952Şiir
Silahşör Tavşan- / Üsküp1953Şiir
Nerde Olsam- / Üsküp1953Şiir
Gelincik- / Üsküp1954Şiir
Kırmızı Küpeler- / Üsküp1958Şiir
Bizim Sokağın Çocukları- / Üsküp1961Hikâye
Ninniler- / Üsküp1964Şiir
Sevgi- / Üsküp1965Şiir
Damlalar- / Üsküp1967Şiir
Eski Sokağın Çocukları- / Üsküp1967Hikâye
Yeni Sokağın Çocukları- / Üsküp1967Hikâye
Güzel Nedir Çirkin Nedir - / Üsküp1968Hikâye
Yeşil Nerde- / Üsküp1975Şiir
Lorko Soyutlaması- / Priştine1977Şiir
Bizim Sokağın Romeo ve Jülyeti- / Priştine1978Hikâye
Eskiler Alırım Yeniler Satarım- / Priştine1985Hikâye
Ağaçlar Dile Gelse- / Priştine1985Şiir
Harfler Ne Yer- / Üsküp1988Şiir
Çayhane Şiirleri- / Priştine1989Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HULÛSÎ, Hulûsî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666Doğum YeriGörüntüle
3EMÎNÎ, Alaybeyi-zâde Mekkî Mehmed Emîn Efendid. 1611-12 - ö. Haziran-Temmuz 1680Doğum YeriGörüntüle
4İSMAİL/AZERİ, İsmail Cengizd. 1928 - ö. 2017Doğum YılıGörüntüle
5Ali Yüced. 1928 - ö. 29 Nisan 2015Doğum YılıGörüntüle
6İBRAHİM ELİYEVd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Şevket Bohçad. 1920 - ö. 26 Şubat 1988Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMET ÇAKIRTAŞd. 1920 - ö. 01.11.1988Ölüm YılıGörüntüle
9BEHÇET MAHİRd. 1919 - ö. 22.06.1988Ölüm YılıGörüntüle
10Fikret Hakand. 23 Nisan 1934 - ö. 11 Temmuz 2017MeslekGörüntüle
11Ahmed Fahreddin Önald. 1901 - ö. 24 Kasım 1978MeslekGörüntüle
12Mehtap Altand. 20 Nisan 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Cəfər Cabbarlıd. 22 Mart 1899 - ö. 31 Aralık 1934Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İslam Beytullah Erdid. 25 Nisan 1940 - ö. 6 Ocak 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ata Govşudovd. 1903 - ö. 1953Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Necati Albayrakd. 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Necati Tosunerd. 18 Haziran 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle