Bedri Noyan

Dedebaba, Hallac
(d. 1912 / ö. 7 Kasım 1997)
Doktor, Yazar, Şair, Müzisyen, Hattat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Serez’de doğdu. Doğum tarihi gün ve ay olarak bilinmemektedir. Piyade subaylarından Samsunlu İsmail Hakkı Bey’in oğludur. Noyan’ın doğumundan sonra babasının Anadolu’ya tayininin çıkması sebebiyle ilkokulu memleketin çeşitli yerlerinde okudu. Babası emekli olunca memleketine döndü, ortaokul ve liseyi Samsun’da okudu. 1931'de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girdi. Buradan 1937'de mezun oldu. Ankara Nümune Hastanesi Kulak-Boğaz-Burun servisinde asistan oldu. 1942'de ihtisasını tamamladı. Diyarbakır Nümune Hastanesi’nde ve Gaziantep Memleket Hastanesi’nde servis şefliği yaptı. Diyarbakır’dayken halkevi başkanlığı yaptı. 1946'da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde sınava girdi ve doçent unvanını aldı. 1951’den itibaren, kendisi gibi doktor olan eşi Semiha Hanım ile birlikte yerleştiği Aydın’da serbest hekimlik yapmaya başladı. Tasavvuf konusunda bilgisini derinleştirdi ve Bektaşilik tarikatına girdi. Bu tarikatın ileri gelenlerinden biri oldu. 1970’te Strasbourg Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Enstitüsü’nde Şamanizm-Bektaşilik ve Masonluk konusunda bir bildiri sundu. İstanbul’da vefat etti (Işık 2006: 999-1000; Alsırt 2006: 646; Kurdoğlu 1967: 482; Everdi 2002: 79).

İngilizce, Fransızca, Almanca, Farsça, eski ve yeni Yunanca bilmektedir. Aynı zamanda hattattır. Özellikle sülüs ve ta’lik hatlarında başarılıdır. İslam’ın ilk dönemlerinde kullanılan ma’kili yazı stilini Latin harflerine uyarlamıştır. Ebru ve tezhip sanatları üzerinde çalışmış; musiki ile de meşgul olmuştur. Ney, bağlama ve keman çalmaktadır. "Özleyiş" adlı tangonun güfte yazarıdır. Tasavvuf bilgisi de derin olup çeşitli cemiyetlerde tasavvufi konuşmalar yapmıştır. Şiir ve edebiyata merakı ortaokul sıralarındayken başlamıştır. İlk şiirleri Samsun’da yayımlanan gazetelerde neşredilmiştir. Tıp öğrencisiyken ilk şiir kitabını yayımlamıştır. Dergi ve gazetelerde yayımlanan bazı şiirleri bestelenmiştir. Diyarbakır’dayken Karacadağ, Aydın’dayken Cıvıltı Çocuk isimli çocuk dergilerini çıkarmıştır. Önceleri lirik tarzda şiirler yazan Noyan, sonraları tasavvufi şiire yönelmiştir. Bu şiirlerinde Bektaşilik felsefesini derin bir şekilde işlemiştir. Dokuz yıl çalışarak Kur’an-ı Kerim’i, şiir şeklinde, 7+7 hece vezni ile Türkçeye çevirmiştir (Işık 2006: 999-1000; Alsırt 2006: 646; Kurdoğlu 1967: 482).

Kaynakça

Alsırt, T. (2006). "Noyan, Bedri". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Ankara : AYK Atatürk Kültür Merkezi. C. VI. s. 646.

Everdi, Ezel; Kutlu, Mustafa; Kara, İsmail (2002). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul: Dergâh Yayınları. C. 7. s. 79.

Işık, İhsan (2006). "Dedebaba, Bedri Noyan". Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları. C. III. s. 999-1000.

Kurdoğlu, Veli Behçet (1967). Şair Tabipler. İstanbul: Baha Matbaası. s. 482.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 19.12.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Pınar YoluBiriktirme Sandığı Neşriyatı / İzmir1934Şiir
Ene'l-AşkGayret Basımevi / İzmir1955Şiir
Aşk RisalesiYeni Aydın Matbaası / Aydın1959İnceleme
Hacı Bektaş’ta Pirevi ve Diğer Ziyaret YerleriTicaret Matbaacılık / İzmir1964Araştırma
Demir Baba VelayetnamesiCan Yayınları / İstanbul1976İnceleme
Bektaşilik Alevilik Nedir?Doğuş Matbaası / Ankara1985Araştırma
Hacı Bektaş-ı Veli Manzum VilayetnamesiCan Yayınları / İstanbul1986İnceleme
Mehmed Ali Hilmi Dede Baba DivanıMerdiven Köyü Şahkulu Sultan Külliyesi / İstanbul1986İnceleme
Türk Milli Kültüründe ve Kurtuluş Savaşında BektaşilerKemalist Atılım Birliği / Ankara1990Araştırma
Seyyid Ali Sultan (Kızıldeli Sultân) VilayetnamesiAyyıldız Yayınları / Ankara1991İnceleme
Anadilimizle Manzum Kur’an-ı KerimAyyıldız Yayınları / Ankara1991İnceleme
Velibaba MenakıbnamesiCan Yayınları / İstanbul1995İnceleme
GaribnameArdıç Yayınları / Ankara1998İnceleme
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 1Ardıç Yayınları / Ankara1998Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 2Ardıç Yayınları / Ankara1998Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 3Ardıç Yayınları / Ankara1998Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 4Ardıç Yayınları / Ankara2001Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 5Ardıç Yayınları / Ankara2002Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 6Ardıç Yayınları / Ankara2003Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 7Ardıç Yayınları / Ankara2006Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 8Ardıç Yayınları / Ankara2010Araştırma
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 9Ardıç Yayınları / Ankara2011Araştırma

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HASAN, Mu‘îd Hasan Çelebid. ? - ö. 1615-16Doğum YeriGörüntüle
2NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SÂATÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Emine Memduha Özyürekd. 1 Nisan 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SEFİL ÂŞIK, Mustafa Kazancıd. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Reşat Feyzi Yüzüncüd. 1912 - ö. 28 Ağustos 1956Doğum YılıGörüntüle
7Turhan R. Oğuzbaşd. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997Ölüm YılıGörüntüle
8Kerim Yundd. 1912 - ö. 01 Mayıs 1997Ölüm YılıGörüntüle
9ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997Ölüm YılıGörüntüle
10Mina Kösed. 1933 - ö. 1998MeslekGörüntüle
11Ahmet Tulgard. 26 Nisan 1959 - ö. 26 Ekim 2022MeslekGörüntüle
12Turgay Fişekçid. 1 Ocak 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Yaşar Kapland. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nurullah Kuzud. 22 Mayıs 1983 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Kasım Çetin Köyoğlud. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZÂTÎ, Zâtî-i Hallâcd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BEDRİ YÜCESU, Mehmet Bedri Yücesud. 1901 - ö. 12.11.1998Madde AdıGörüntüle
18HİLMİ (HİLMİ DEDE), Mehmed Ali Hilmi Dedebabad. 1842 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle