Madde Detay
Bedri Noyan
Dedebaba, Hallac
(d. 1912 / ö. 7 Kasım 1997)
Doktor, Yazar, Şair, Müzisyen, Hattat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Serez’de doğdu. Doğum tarihi gün ve ay olarak bilinmemektedir. Piyade subaylarından Samsunlu İsmail Hakkı Bey’in oğludur. Noyan’ın doğumundan sonra babasının Anadolu’ya tayininin çıkması sebebiyle ilkokulu memleketin çeşitli yerlerinde okudu. Babası emekli olunca memleketine döndü, ortaokul ve liseyi Samsun’da okudu. 1931'de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girdi. Buradan 1937'de mezun oldu. Ankara Nümune Hastanesi Kulak-Boğaz-Burun servisinde asistan oldu. 1942'de ihtisasını tamamladı. Diyarbakır Nümune Hastanesi’nde ve Gaziantep Memleket Hastanesi’nde servis şefliği yaptı. Diyarbakır’dayken halkevi başkanlığı yaptı. 1946'da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde sınava girdi ve doçent unvanını aldı. 1951’den itibaren, kendisi gibi doktor olan eşi Semiha Hanım ile birlikte yerleştiği Aydın’da serbest hekimlik yapmaya başladı. Tasavvuf konusunda bilgisini derinleştirdi ve Bektaşilik tarikatına girdi. Bu tarikatın ileri gelenlerinden biri oldu. 1970’te Strasbourg Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Enstitüsü’nde Şamanizm-Bektaşilik ve Masonluk konusunda bir bildiri sundu. İstanbul’da vefat etti (Işık 2006: 999-1000; Alsırt 2006: 646; Kurdoğlu 1967: 482; Everdi 2002: 79).
İngilizce, Fransızca, Almanca, Farsça, eski ve yeni Yunanca bilmektedir. Aynı zamanda hattattır. Özellikle sülüs ve ta’lik hatlarında başarılıdır. İslam’ın ilk dönemlerinde kullanılan ma’kili yazı stilini Latin harflerine uyarlamıştır. Ebru ve tezhip sanatları üzerinde çalışmış; musiki ile de meşgul olmuştur. Ney, bağlama ve keman çalmaktadır. "Özleyiş" adlı tangonun güfte yazarıdır. Tasavvuf bilgisi de derin olup çeşitli cemiyetlerde tasavvufi konuşmalar yapmıştır. Şiir ve edebiyata merakı ortaokul sıralarındayken başlamıştır. İlk şiirleri Samsun’da yayımlanan gazetelerde neşredilmiştir. Tıp öğrencisiyken ilk şiir kitabını yayımlamıştır. Dergi ve gazetelerde yayımlanan bazı şiirleri bestelenmiştir. Diyarbakır’dayken Karacadağ, Aydın’dayken Cıvıltı Çocuk isimli çocuk dergilerini çıkarmıştır. Önceleri lirik tarzda şiirler yazan Noyan, sonraları tasavvufi şiire yönelmiştir. Bu şiirlerinde Bektaşilik felsefesini derin bir şekilde işlemiştir. Dokuz yıl çalışarak Kur’an-ı Kerim’i, şiir şeklinde, 7+7 hece vezni ile Türkçeye çevirmiştir (Işık 2006: 999-1000; Alsırt 2006: 646; Kurdoğlu 1967: 482).
Kaynakça
Alsırt, T. (2006). "Noyan, Bedri". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Ankara : AYK Atatürk Kültür Merkezi. C. VI. s. 646.
Everdi, Ezel; Kutlu, Mustafa; Kara, İsmail (2002). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul: Dergâh Yayınları. C. 7. s. 79.
Işık, İhsan (2006). "Dedebaba, Bedri Noyan". Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları. C. III. s. 999-1000.
Kurdoğlu, Veli Behçet (1967). Şair Tabipler. İstanbul: Baha Matbaası. s. 482.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: BÜNYAMİN TANYayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Pınar Yolu | Biriktirme Sandığı Neşriyatı / İzmir | 1934 | Şiir |
Ene'l-Aşk | Gayret Basımevi / İzmir | 1955 | Şiir |
Aşk Risalesi | Yeni Aydın Matbaası / Aydın | 1959 | İnceleme |
Hacı Bektaş’ta Pirevi ve Diğer Ziyaret Yerleri | Ticaret Matbaacılık / İzmir | 1964 | Araştırma |
Demir Baba Velayetnamesi | Can Yayınları / İstanbul | 1976 | İnceleme |
Bektaşilik Alevilik Nedir? | Doğuş Matbaası / Ankara | 1985 | Araştırma |
Hacı Bektaş-ı Veli Manzum Vilayetnamesi | Can Yayınları / İstanbul | 1986 | İnceleme |
Mehmed Ali Hilmi Dede Baba Divanı | Merdiven Köyü Şahkulu Sultan Külliyesi / İstanbul | 1986 | İnceleme |
Türk Milli Kültüründe ve Kurtuluş Savaşında Bektaşiler | Kemalist Atılım Birliği / Ankara | 1990 | Araştırma |
Seyyid Ali Sultan (Kızıldeli Sultân) Vilayetnamesi | Ayyıldız Yayınları / Ankara | 1991 | İnceleme |
Anadilimizle Manzum Kur’an-ı Kerim | Ayyıldız Yayınları / Ankara | 1991 | İnceleme |
Velibaba Menakıbnamesi | Can Yayınları / İstanbul | 1995 | İnceleme |
Garibname | Ardıç Yayınları / Ankara | 1998 | İnceleme |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 1 | Ardıç Yayınları / Ankara | 1998 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 2 | Ardıç Yayınları / Ankara | 1998 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 3 | Ardıç Yayınları / Ankara | 1998 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 4 | Ardıç Yayınları / Ankara | 2001 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 5 | Ardıç Yayınları / Ankara | 2002 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 6 | Ardıç Yayınları / Ankara | 2003 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 7 | Ardıç Yayınları / Ankara | 2006 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 8 | Ardıç Yayınları / Ankara | 2010 | Araştırma |
Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik Cilt: 9 | Ardıç Yayınları / Ankara | 2011 | Araştırma |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HÜSEYNÎ, Hüseyin Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | EVLİYÂ-ZÂDE, Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1647 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozî | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkaya | d. 1912 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ZEYNEB ELİMERDANLI | d. 1912 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Feridun Fazıl Türlbentçi | d. 1912 - ö. 6 Ağustos 1982 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HÜSEYİN/PÜRYANÎ, Hüseyin Kumcu | d. 1914 - ö. 16.09.1997 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | VEYSEL/ VEYSEL CEHDİ/ VEYSEL KUT KEMTER, Veysel Cehdi Kut | d. 1907 - ö. 1997 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Mükerrem Kamil Su | d. 1 Temmuz 1904 - ö. 23 Temmuz 1997 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Neşe Matay | d. 25 Temmuz 1956 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Seyyid Ahmet Arvasi | d. 15 Şubat 1932 - ö. 31 Aralık 1988 | Meslek | Görüntüle |
12 | Muhittin Arar | d. 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Mustafa Altay Sönmez | d. 05 Mart 1984 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Birgül Oğuz | d. 1981 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hatice Meryem | d. 02 Kasım 1968 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | HÂMİD, Bedrî Hüseyin Hâmid Efendi | d. ? - ö. 1786-87 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Abdülkadir Noyan | d. 1886 - ö. 1977 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | BEDRÎ, Bedreddîn Mahmûd Efendi | d. ? - ö. 1581 | Madde Adı | Görüntüle |