NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EMÎRÎ, Emîr Seyyid Mehmed Bey, Hâşim-zâded. ? - ö. 1580Doğum YeriGörüntüle
2Behçet Necatigild. 14 Nisan 1916 - ö. 13 Aralık 1979Doğum YeriGörüntüle
3HAFÎD, Mehmed Hafîd Bey, İstanbullud. 1850 - ö. 1920Doğum YeriGörüntüle
4TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5AFVÎ, Yakubd. 1678 - ö. 1736-37Doğum YılıGörüntüle
6OPİJAČ, İbrahim el-Mostârîd. 1678 - ö. 1724-25Doğum YılıGörüntüle
7AYN-I EKBER, Şeyh Mehmedd. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
8SEYYİD, Mehmed Emîn Efendid. - - ö. 1718 veya 1721Ölüm YılıGörüntüle
9EDÎB, Rikabdâr Abdullah Ağa-zâde Hazîneli Süleyman Edîb Beyd. ? - ö. 1721-1722Ölüm YılıGörüntüle
10Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebid. ? - ö. 1718MeslekGörüntüle
11CEVRÎ, İbrâhîm Çelebid. 1595(?) - ö. 1654MeslekGörüntüle
12HÂNÎ (TEVFÎK), Mustafa Tevfîk Efendid. 1705-06 - ö. 1761-62MeslekGörüntüle
13DERVİŞ MÛSÂd. ? - ö. 1727-1728Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ÜMMÎ, Şeyh Ahmed Ümmî Efendid. ? - ö. 1725-1726Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752Madde AdıGörüntüle
17KÂŞİF, Üsküdarî Ali Kâşif Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Madde AdıGörüntüle