NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Çağatay Yaşmutd. 23 Kasım 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2EMNÎ, Seyyid Emnî Mehmed Beyd. ? - ö. 1749-50?Doğum YeriGörüntüle
3HAYRÎ, Hayrullah Hayrî Efendid. 1818 - ö. 1866Doğum YeriGörüntüle
4OPİJAČ, İbrahim el-Mostârîd. 1678 - ö. 1724-25Doğum YılıGörüntüle
5İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734Doğum YılıGörüntüle
6TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İLMÎ, Üsküdarî Mehmed Efendid. Mart 1680 - ö. Ekim-Kasım 1721Ölüm YılıGörüntüle
8HALÎLd. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
9NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Ölüm YılıGörüntüle
10İZZET, Ahmed Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11FEYZÎ, İbrahim Feyzî Efendid. ? - ö. 1723-24?MeslekGörüntüle
12Selim Yeniçerid. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
13RIZÂ, Neccâr-zâde Şeyh Rızâd. 1679-80 - ö. 07.02.1746Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CEMÂLÎ, Şeyh Seyyid Mehmed Cemâleddin Efendid. ? - ö. 1750-51Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SIRRÎ, Eşref-zâde Şeyh Abdülkadir Sırrî Efendid. ? - ö. 1766-1767Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÛDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ŞEYDÂd. ? - ö. 1580Madde AdıGörüntüle
18VEHBÎ, Ahmedd. 1793 (?) - ö. 15.10.1851Madde AdıGörüntüle