Madde Detay
Mustafa Özçelik
(d. 1 Kasım 1954 / ö. -)
Araştırmacı, Şair, Yazar, Öğretmen
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Eskişehir/Günyüzü’de dünyaya geldi. İlköğrenimini Günyüzü İlkokulu'nda tamamlayan yazar, Eskişehir İmam Hatip Lisesi'ni 1972’de, Bursa Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü'nü 1975’te bitirdi. Anadolu Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden 1991’de mezun oldu. Nevşehir ve Eskişehir’de 1976-1978 yıllarında Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği, Kütahya’da 1988 ve 1993 yıllarında özel dershane öğretmenliği yaptı. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi'nde 1993 ve 2002 yılları arasında öğretim görevlisi olarak çalıştı. 2002 yılında emekliye ayrıldı.
Mustafa Özçelik’in 24 Temmuz 1977’de Seher Hanım ile olan evliliğinden biri kız (Rumeysa Özçelik) diğeri oğlan (Ferhat Özçelik) iki çocuğu vardır.
Özçelik pek çok alanda ödül almıştır: 1984 Suffe Yayınları Şiir Ödülü, 1997 Gençlik Dergisi Şiir Ödülü, 2004 Çocuk Edebiyatçıları ve Sanatçıları Birliği Çocuk Romanı Ödülü, 2008 Türkiye Yazarlar Birliği Çocuk Edebiyatı Ödülü, 2006 Eskişehir Sanat Derneği Yunus Emre Araştırma Ödülü, 2014 ESKADER (Edebiyat Kültür Sanat Adamları Derneği Monografi Ödülü, 2015 Bursa Edebiyat Günleri Âşık Yunus Şiir Ödülü, 2017 Kazakistan Türkçenin Uluslararası Şiir Şöleni Mağcan Cumabay Şiir Ödülü.
İlk şiiri, 1975 yılında Gelişme dergisinde, ilk yazısı da 1976’da Mavera dergisinde yayımlanır. Şiir, deneme, hikâye ve inceleme yazıları; Mavera, Yönelişler, İlim ve Sanat, Yedi İklim, Dolunay, Dergâh, Kayıtlar, Düşçınarı, Kültür Dünyası, Kırağı, Kardelen, Seviye, Kitap Dergisi, Kalem ve Onur, Güneysu, Kubbealtı Akademi, Bizim Külliye, Yansıma, Bir Nokta, Edebiyat Ortamı, Taşra Edebiyat, Yitik Düşler, Ay Vakti, Türk Dili, Dil ve Edebiyat, Türk Edebiyatı gibi dergilerde yayımlanır. Daha çok şiirleriyle ön plana çıkan Özçelik’in eserleri üzerine pek çok çalışma yapılmıştır. Bunlar Fırat Üniversitesi’nde Mustafa Özçelik’in Şiirlerinin Tematik Bakımından İncelenmesi (Sadıklar 2008), Atatürk Üniversitesi’nde Mustafa Özçelik’in Şiirlerinde Hakim Temalar (Urhan 2013) ve Osmangazi Üniversitesi’nde, Şair ve Yazar Mustafa Özçelik’in Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Şiirlerinin Tematik Bakımdan İncelenmesi (Şirvan 2014) adlı tez çalışmalarıdır. “Mustafa Özçelik’in şiiri sessiz fakat derinden akan bir ırmağın sakin yolculuğu gibidir. İçinde yaşadığımız çağın tüm olumsuzlukları karşısında şair sorumluluğu ile acı içindedir. Afganistan’la ilgili şiir bu acı ile yazılmıştır.” (Kurtulmuş 2013: 9) Özçelik, modernizmin insana ve tabiata açtığı savaşta, unuttuklarımızı yeniden hatırlatarak insanı kendisi olmaya davet eder.
“Mustafa Özçelik, yazar ve şairleri, ‘bizi besleyen bilgi, kültür, sanat ve dil anneleri’ olarak görür. Bu ‘anneler’, topluma olan borçlarını yazarak ödemişlerdir. Büyük bir sorumluluk duygusuna sahip Özçelik de aynı yolu izlemesi gerektiğine inanır. Yazılarını bu bilinçle kaleme alır.” (Akbaş 2013: 26) Nitekim öz Türkçe ile seslendiği eserlerinde ağırlıklı olarak Yunus Emre, Mehmet Akif Ersoy ve Nasreddin Hoca’nın engin felsefesi üzerinde durmuştur.
Kültürel değerlerine karşı sorumluluk sahibi olan Özçelik, bilinçli olarak hazırladığı kitaplarla okuyucusuna ulaşmayı hedeflemiştir. Özçelik, Bizim Yunus adlı çalışmasında Yunus Emre hakkındaki çeşitli belgelerin, menkıbelerin ve eserlerin ışığında kasıtlı yanlışlardan, çarpık yorumlardan arındırılmış bir Yunus Emre’yi tanıtmıştır. Aynı gayreti Nasreddin Hoca için de gösteren Özçelik, Nasreddin Hoca, Anadolu ve Dünya Bilgesi Nasreddin Hoca adlı çalışmalarında doğru anlaşılması gereken bir Nasreddin Hoca için çaba harcamıştır. Böylece Nasreddin Hoca’nın ısrarla bir “komedyen” olarak gösterilmesine, “mensubu olduğu din, kültür ve medeniyet gerçeğinden koparılmak” istenmesine karşı savaşmıştır. (Akbaş 2013: 27) Özçelik’in edebî hayatında en önemli üçüncü kişi Mehmet Akif Ersoy’dur. Mehmet Akif’e olan vefa ve hizmet borcu adına Nun ve Kalem, Şiir İklimi adlı kitaplarında büyük şair Mehmet Akif Ersoy’un dil anlayışı, okuduğu yazarlar ve eserler vb. gibi konular üzerinde durmuştur. Özçelik’in edebî hayatında derin izler bırakan diğer şairler şunlardır: Necip Fazıl, Ahmet Hamdi Tanpınar, Sezai Karakoç, Erdem Bayazıt, Bahattin Karakoç, Mehmet Kaplan, M. Akif İnan, Cahit Zarifoğlu, Ahmet Yakupoğlu, M. Önal Mengüşoğlu, Mevlana, vb. “Mustafa Özçelik, ıstırabı olan, derdi ve davası olan bir yazardır." (Ayayadın 2013: 24) Bunu Şiir İklimi adıyla bir araya getirdiği denemelerinde görmek mümkündür. Eserin belli başlı yazıları “Şiir ve Şehir”, “Şiir Nerede Duruyor?”, “Şiirin Ufku”, “Şiirin Vakti”, “Hayatın Şiiri”, “Şiir ve Ahlâk”tır.
Özçelik, çocuklar ve gençler için edebî eserler de hazırlamıştır. Çocuk dünyasına ulaşarak onları eğitebilmenin en iyi yolunun masallardan geçtiğini bilen yazar, Balıkçıl Kuşu ile Yengeç, Keloğlan Masalları, Papağan Hikâyeleri, Zengin Dilenci, Denizdeki Hazine, Kırmızı Uçurtma vb. gibi masal ve hikâye kitapları yayımlamıştır. Ayrıca gençler için yazdığı Şehitler Tepesi, Benim Adım Çanakkale, Asım-Özlenen Gençlik adlı romanları bulunmaktadır.
Şiir, masal, hikâye, roman, deneme ve araştırma yazılarıyla edebiyatımıza katkıda bulunan Özçelik, düşünce ufkunun genişliğiyle pek çok konuya el atarak bilinçli bireyler yetiştirmeyi amaçlamış, edebiyatımızın önemli kültür taşıyıcılarındandır.
Kaynakça
Akbaş, A. Vahap (2013). “Mustafa Özçelik’in Yazar ve Şairleri”. İstanbul Bir Nokta Mustafa Özçelik Özel Sayısı. 134: 26-28.
Ayaydın, Kibar (2013). “Mustafa Özçelik’in Denemeciliği”. İstanbul Bir Nokta Mustafa Özçelik Özel Sayısı. 133: 22-27.
Işık, İhsan (2006). Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi . Cilt: 7. Ankara: Elvan Yayınları.
Kurtulmuş, Şakir (2013). “Dağın Önünde Yunus’la Buluşmayı Bekleyen Şair”. İstanbul Bir Nokta Mustafa Özçelik Özel Sayısı. 133. 8-10.
Sadıklar, Cansu (2008). Mustafa Özçelik’in Şiirlerinin Tematik Bakımdan İncelenmesi. Yayımlanmamış Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Şirvan, Uğur (2014). Şair ve Yazar Mustafa Özçelik’in Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Şiirlerinin Tematik Bakımdan İncelenmesi. Yayımlanmamış Lisans Tezi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
Urhan, Melike (2013). Mustafa Özçelik’in Şiirlerinde Hakim Temalar. Yayımlanmamış Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. EBRU ŞENOCAKYayın Tarihi: 26.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 26.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Yunus Emre | Beyan Yayınları / İstanbul | 1984 | Biyografi |
İfşa | Akabe Yayınları / İstanbul | 1985 | Şiir |
Balıkçıl Kuşu ile Yengeç | Beyan Yayınları / İstanbul | 1990 | Masal |
Kelile ve Dimne | Beyan Yayınları / İstanbul | 1990 | Masal |
Güle Yağmura ve Bahara Selam | MEB Yayınları / Ankara | 1992 | Şiir |
Şehitler Tepesi | MEB Yayınları / Ankara | 1992 | Roman |
Papağanın Anlattığı Hikayeleri | Nehir Yayınları / İstanbul | 1993 | Masal |
Serenat | Esra Sanat Yayınları / Konya | 1995 | Şiir |
Gülün Sırrı | MEB Yayınları / Ankara | 1995 | Masal |
Dünyanın Tenhasında | Esra Sanat Yayınları / Konya | 1996 | Şiir |
Güneş ve Ayna | Beyan Yayınları / İstanbul | 1997 | Şiir |
Diriliş Türküsü | Yaşayan Kitaplar Yayınları / İstanbul | 1997 | Şiir |
Şiir İklimi | Esra Sanat Yayınları / Konya | 1998 | Deneme |
Son Günün Sevinci | MEB Yayınları / Ankara | 1999 | Hikâye |
Gül ve Hançer | İstanbul Yayınları / İstanbul | 2002 | Şiir |
Şairin Duası - Dua Şiirleri Antolojisi | Selis Yayınları / İstanbul | 2002 | Antoloji |
Mehmet Âkif ve İstiklâl Marşı | Eminönü Belediyesi Yayınları / İstanbul | 2003 | İnceleme |
Denizdeki Hazine | Nar Yayınları / İstanbul | 2003 | Masal |
Bir Testi Su | Nar Yayınları / İstanbul | 2004 | Masal |
Gece Işıltısı | Nar Yayınları / İstanbul | 2005 | Deneme |
Yedi Güzel Adamdan Biri: M. Akif İnan | Eğitim Bir Sen Yayınları / Ankara | 2005 | Biyografi |
Nasreddin Hoca | Odunpazarı Belediyesi Yayınları / Eskişehir | 2005 | Biyografi |
Sufi Şiirler | Lamure Yayınları / İstanbul | 2005 | Antoloji |
Aşk ve Niyaz | Nüve Yayınları / Konya | 2006 | Şiir |
Nun ve Kalem | Nar Yayınları / İstanbul | 2006 | Deneme |
Aybüke’nin Çiçekleri | Nar Yayınları / İstanbul | 2006 | Hikâye |
Dünyanın Bütün Çiçekleri-Öğretmen Şiirleri Antolojisi | Odunpazarı Belediyesi Yayınları / Eskişehir | 2006 | Antoloji |
Gül’e Salavat-Hz. Peygamber Şiirleri | Mavi Yayınları / İstanbul | 2006 | Antoloji |
Zengin Dilenci | Nar Yayınları / İstanbul | 2006 | Masal |
Keloğlan Masalları | Beyan Yayınları / İstanbul | 2006 | Masal |
Bizim Yunus | Odunpazarı Belediyesi Yayınları / Eskişehir | 2007 | Biyografi |
Eylül Irmakları | Nar Yayınları / İstanbul | 2007 | Deneme |
Seyfi Baba | Nar Yayınları / İstanbul | 2007 | Hikâye |
Ben Öğretmenim Çocuklar –Öğretmen Hikayeleri Antolojisi | Odunpazarı Belediyesi Yayınları / Eskişehir | 2007 | Antoloji |
Kırmızı Uçurtma | Nar Yayınları / İstanbul | 2007 | Hikâye |
Başak Anne | Başak Yayınları / İstanbul | 2007 | Hikâye |
Sakarya’nın Destan Olduğu Yer: Polatlı | Polatlı Belediyesi Yayınları / Polatlı | 2008 | Derleme |
Eğitime Adanmış Hayatlar –Unutulmayan Öğretmenler Antolojisi | Odunpazarı Belediyesi Yayınları / Eskişehir | 2008 | Antoloji |
Mehmet Akif ve Çanakkale | Yarımada Yayınları / İstanbul | 2009 | İnceleme |
Battal Gazi | Eskişehir Valiliği Yayınları / Eskişehir | 2009 | Biyografi |
Mehmet Akif Ersoy/Kronolojik Hayat Hikayesi | Erguvan Yayınları / İstanbul | 2009 | İnceleme |
Gençler İçin Mehmet Akif ve Safahat | Nar Yayınları / İstanbul | 2009 | İnceleme |
Minyatürlerle Menakıb-ı Nasreddin Hoca | Akşehir Belediyesi Yayınları / Akşehir | 2009 | Diğer |
Minyatürlerle Menakıb-ı Yunus Emre | Karaman Yayınları / Karaman | 2009 | Diğer |
Cahit Zarifoğlu-Mektuplar | Beyan Yayınları / İstanbul | 2010 | Derleme |
Bir Irmak Düşü | Bir Nokta Yayınları / İstanbul | 2011 | Şiir |
Anadolu’nun Sönmeyen Işıkları Mevlana ve Yunus Emre | Kitap Dünyası Yayınları / Konya | 2011 | Biyografi |
Ateş Denizi | Ebabil Yayınları / Ankara | 2012 | Şiir |
Risalet’ün Nushiyye-Nasihat Risalesi | Karaman Valiliği Yayınları / Karaman | 2012 | İnceleme |
Dilim Ol Söyle | Çıra Akademi Yayınları / İstanbul | 2012 | Şiir |
Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Mevlana, Mevlevilik ve Mevlevihaneler | Kitap Dünyası Yayınları / Konya | 2012 | İnceleme |
Dilimiz Yunus Söyler-Yunus’a Adanmış Şiirler Antolojisi | Karaman Valiliği Yayınları / Karaman | 2012 | Antoloji |
Bursa’nın Yunus’u Âşık Yunus | Bursa Büyükşehir Belediyesi Yayınları / Bursa | 2013 | Biyografi |
Yunus Emre’nin Dostları | Büyüyen Ay Yayınları / İstanbul | 2014 | Biyografi |
Şairin Şiirle İmtihanı | Okyr kitaplığı Yayınları / İstanbul | 2015 | Deneme |
Yunus Emre Menkıbeleri | Büyüyen Ay Yayınları / İstanbul | 2016 | Biyografi |
Gönül Gözü Gönül Sözü | İncir Yayınları / Kayseri | 2017 | Deneme |
Kitap Kitabı Çağırır | Çıra Yayınları / İstanbul | 2017 | Deneme |
Benim Adım Çanakkale | Nar Yayınları / İstanbul | 2017 | Roman |
Asım-Özlenen Gençlik | Nar Yayınları / İstanbul | 2017 | Roman |
Anadolu’nun Manevi Irmağı Yunus Emre | Edebiyat Ortamı Dergisi Yayınları / Ankara | 2018 | Biyografi |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HÜSEYİN ÇALIŞ | d. 08.04.1957? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HÂDÎ, Ali Rızâ, Eskişehirli | d. ? - ö. 1868 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ahmet İhsan Gevrek | d. 1926 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Zübeyde Seven Turan | d. 19 Kasım 1954 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Şaban Akbaba | d. 10 Ocak 1954 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FAKI, Fakı Edeer | d. 1954 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Sadullah Kutluer | d. 8 Haziran 1921 - ö. 19 Haziran 2006 | Meslek | Görüntüle |
8 | M. Talat Uzunyaylalı | d. 01 Ocak 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Tarık Mümtaz Göztepe | d. 1893 - ö. 24 Ocak 1977 | Meslek | Görüntüle |
10 | Ahmet Efe | d. 1 Eylül 1955 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Levent Gönül | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Zuhâl Peksoy | d. 22 Ocak 1955 - ö. 13 Haziran 2000 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HATMÎ, Mustafa Hatmî Bey | d. ? - ö. 971/1563 yılında sağ | Madde Adı | Görüntüle |
14 | MUSTAFA b. BÂLÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | RESÂ, Mustafâ Maksûd Resâ Efendi | d. 1800-01 - ö. 1852-53 | Madde Adı | Görüntüle |