Selahattin Özpalabıyıklar

Ahmed İrfan, Asım Prizren, Özkan Karpatlıgil
(d. 6 Temmuz 1955 / ö. -)
Editör, çevirmen, yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da (Beykoz,Çubuklu) doğdu. Çubuklu İlkokulu (1962-1967) ve Anadoluhisarı Ortaokulu’nu (1967-1971) bitirdi. Yirmi yıl sonra dışarıdan lise bitirme sınavlarına girerek 50. Yıl Tahran Lisesi’ni bitirdi (1993). Aynı sırada iki yıl üst üste İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü kazandı ama gidemedi.

Evet gazetesinde muhabir ve redaktör olarak çalıştı, gazetenin günlük çapraz bulmacasını ve şiir sayfasını hazırladı (1981). Bilgilik Webster (1987-1988) ve Temel Britannica (1988-1991) ansiklopedilerinde yazar, çevirmen ve redaktör olarak çalıştı. Yapı Kredi Yayınları’nda düzeltmen, editör ve şef editör (1993-2009), Doğan Kitap’ta (2010-2014) ve Sel Yayıncılık’ta editör olarak (2017-2018) çalıştı. Şiir, öykü, deneme seçkileri ve Gaziantep: Dört Yanı Dağlar Bağlar adlı bir şehir monografisi hazırladı. Kitap-lık dergisi yayın kurulunda, Çevirmenin Notu (Ç.N.) dergisi danışma kurulu üyeliğinde bulundu. İki editörlük atölyesi (Editörlük 101: Editörlüğe Giriş ve Editörlük 1001: Derin Editörlük) ve bir çeviri atölyesi (Çevirinin Şusu Busu) düzenliyor (Gökalp Alpaslan, 2020).

Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, yazar, editör Eser Demirkan Özpalabıyıklar'la evlidir, bir kız çocuk babasıdır. İstanbul'da yaşamaktadır.

Yazı hayatına 1979’da sağır-dilsiz bir pandomimciyle yaptığı söyleşiyle başladı. Seyrek yayımladığı denemeler, kitap tanıtma yazıları ve şiir çevirileriyle devam etti. 1989’dan itibaren Sombahar, Yedi İklim, Varlık ve Kitap-lık gibi dergilerde yayımladığı şiir, yazı ve çevirilerle adını duyurdu.

İlk kitabı Jorge Luis Borges’ten çevirdiği şiirlerden bir derlemeydi. Anna Kavan ve William Blake’ten Türkçede ilk kitaplaşmış çevirileri yaptı. Şiir, deneme ve çocuk kitapları çevirdi. Ayrıca pek çok şair ve yazardan yaptığı çevirilerle kitap ve dergilerde yer aldı. Pablo Neruda’dan çevirdiği bir uzun şiir e-kitaplaştı.

Akşam-lık dergisinde 52 hafta (10 Mayıs 2002-2 Mayıs 2003) boyunca yazının-kâğıdın-kitabın her şekline-her evresine ilişkin küçük-büyük/ciddi-komik/önemli-önemsiz/eğlenceli-dokunaklı her şeyden söz etmeye çalıştığı “Küçük Kitap Müzesi” başlıklı bir sayfa hazırladı. Pek çok dergide deneme-değini yazılarıyla göründü, ayrıca İlhan Berk üzerine bir kitapçık yazdı (Gökalp Alpaslan, 2020).

Yayına hazırladığı kitaplar arasında Asaf Hâlet Çelebi Bütün Şiirleri (1998, 2015), Cemal Süreya, Şapkam Dolu Çiçekle ve Şiir Üzerine Yazılar: Toplu Yazılar I (2000, 2006), “Günübirlik”ler: Toplu Yazılar II (2005), Behçet Necatigil Eski Sokak: Seçme Şiirler (2008), Metin Eloğlu Nedircik Yavrusu: Seçme Şiirler (2010), Sabahattin Kudret Aksal, Saatler: Seçme Öyküler (2013) ve Ne Tuhaf: Seçme Şiirler (2014) sayılabilir. Türkiye Şiirleri, İlkgençlik Çağına Dünya Öyküleri, İlk Aşkın On Öyküsü, Emily Dickinson: Umutsuz Bir Aşkın Şairi, John Ashbery: Profil, From Istanbul: İstanbul’dan, The Anatolikon: Anatolikon, Yeni Bulunmuş Hikâyeler, Fernando Pessoa: 20. Yüzyılın Yalnızı, Gergin Ruhlar Antolojisi: Psikolojik Öyküler, Yeni Bir Yüzyıl İçin Gençlere Dünya Edebiyatından Öyküler, Coffeehouse Poems: Kahvehane Şiirleri, Glass: Cam, Fernando Pessoa ve Şürekâsı: Fernando Pessoa & Co. adlı eserlerde çevirmen olarak yer aldı. Arazi Marazî, Geçmişten Günümüze Beyoğlu, İzzet Gündağ Kayaoğlu Hatıra Kitabı, Kahramanlar Kitabı, Bir Fotoğrafın Aynasında İstanbul’un Meşhur Edebiyatçıları, Korkuyu Beklerken Gelenler: Oğuz Atay Öyküleri Üzerine Yazılar adlı eserlerde yazıları yayınlandı (Gökalp Alpaslan, 2020) .

1978-2018 arasında yayımlanmış yazılarını, söyleşi ve soruşturmalara yanıtlarından bir seçmeyi Göndermeler: Yazı, Yanıt, Söyleşi, Anı (2018) adıyla kitaplaştırdı.

Kaynakça

Akcan, Özlem (Söyleşen) (2018) “Bir Editör Notu: Bkz.", K24, 15 Kasım. https://t24.com.tr/k24/yazi/selahattinozpalabiyiklar,2022, Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Altınkaynak, Hikmet (2017) Türk Edebiyatında Yazarlar ve Şairler Sözlüğü, İstanbul, Can Yayınları.

Dereci, Talha (Söyleşen) (2019) “Belki İki Tip Eleştiri Var. Biri İşin Özünü Yakalamaya Çalışan Yazılar Öbürü de Ayrıntılı Monografik Çalışmalar” Pasajlar, 2, Mayıs.

Erez, Emek (2018) “Kitaplarla Bir Ömür: Selahattin Özpalabıyıklar”, Gazete Duvar, 11 Ekim., https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2018/10/11/kitaplarla-bir-omur-selahattin-ozpalabiyiklar/. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Gökalp Alpaslan, Gonca (2020) Selahattin Özpalabıyık'la elektronik mektuplaşma (14.1.2020)

Günay, Aylin (Söyleşen) (2004) “Ben değişik bir adamım!”, Söyleşi: Adı Yok, 29, Yaz 2004.

Gümüş, Semih (Söyleşen) (2008) “Her yeni kitaba başlarken ödüm kopuyor”, Notos Öykü, 8, Şubat-Mart.

Gümüş, Semih (Söyleşen) (2018-2019) “Labirentimi Kendi Ellerimle İnşa Etmek”, Notos, 73, Aralık-Ocak.

Gümüş, Semih (Söyleşen) (2019) “Okur ‘Sanki SÖ Kendine Bir Anıt Dikmiş Bu Kitapla’ Desin İstiyorum”, Oggito, 27 Mayıs. https://oggito.com/icerikler/selahattin-ozpalabiyiklar-okur-sanki-so-kendine-bir-anit-dikmis-bu-kitapla-desin-istiyorum-/64032. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Işık, İhsan (2001) Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi.İstanbul.

Işık, İhsan (2007) Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. https://www.biyografya.com/biyografi/13698

Kırali, Esra (Yapım ve Yönetim) (2011) “Konuk: Selahattin Özpalabıyıklar”, Hayatım Değişti, TRT Okul TV, 7 Kasım. (Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020).

Kutan, M. Fatih (Söyleşen) (2016) “Selahattin Özpalabıyıklar ile Söyleşi”, Post Öykü, 9, Mart-Nisan.

Küçük, Kezban (Söyleşen) (2019) “Editörün Kitap Karşısındaki Endişesi”, Okuma Kültürleri, Medyascope TV, 28 Şubat. https://www.youtube.com/watch?v=LvO3dAXpZvc&t=1561s. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Murat, Ahmet (Söyleşen) (2019) Edebiyat Söyleşileri, TRT 2 TV, 20 Mart., https://www.youtube.com/watch?v=CEB_-857ra0&t=201s. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Özsoy, Anıl Mert (Söyleşen) (2018) “Editör 'Kuşkucu Thomas'tır”, Söyleşi: , Duvar Yazısı, Gazete Duvar, 18 Ekim. https://www.youtube.com/watch?v=BJOC-u5iYG8. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Özdemir, Cengiz ve Ozan Sağsöz (Söyleşen) (2018) “Edebiyat ve Editörlük”, Kültür ve Tarih Sohbetleri, Medyascope TV, 22 Ekim. https://www.youtube.com/watch?v=IawoeLDRtTc&list=PLrWM4_0OQGs6XgPdlN6w5CNYz17KFANH3.Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Semercioğlu, Can (Söyleşen) (2018) “Selahattin Özpalabıyıklar’la Göndermeler Üzerine Sohbet”, Şapka Altı Konuşmaları, Medyapod, Kasım 2018, 1. bölüm. https://www.spreaker.com/user/medyapod/sapka-alti-konusmalari-8-selahattin-ozpalabiyiklar.

Semercioğlu, Can (Söyleşen) (2018) “Selahattin Özpalabıyıklar’la Yayıncılık Dedikoduları”, Şapka Altı Konuşmaları, Medyapod, Kasım 2018, 2. bölüm https://www.spreaker.com/user/medyapod/sapka-alti-konusmalari-9-selahattin-ozpa. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Şahin, Seval (Söyleşen) (2018) “Selahattin Özpalabıyıklar ile Göndermeler Üzerine”, Günün ve Güncelin Edebiyatı, 27 Aralık. http://acikradyo.com.tr/gunun-ve-guncelin-edebiyati/selahattin-ozpalabiyiklar-ile-gondermeler-uzerine. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Şimşek, Munise (2018) “Selahattin Özpalabıyıklar: İyi Bir Editör Kuşkucu Thomas Gibi Olmalıdır”, Dünyabizim, 27 Haziran., https://www.dunyabizim.com/mercek-alti/selahattin-ozpalabiyiklar-iyi-bir-editor-kuskucu-thomas-gibi-olmalidir-h29529.html. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

Yıldıran Genç, Banu (2018) “Bir Hayattan Göndermeler”, Agos Kirk/Kitap, Kasım. (http://www.agos.com.tr/tr/yazi/21720/bir-hayattan-gondermeler. Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

? (2006) “Konuk: Selahattin Özpalabıyıklar”, 2 bölüm, Türkiye’nin Romanı, İdefix, Haziran, https://www.youtube.com/watch?v=hyoz4rCEVHU (1. Bölüm). Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

? (2016) “Selahattin Özpalabıyıklar”, 6 bölüm, Graf, 14 Şubat 2016, https://www.youtube.com/watch?v=3K0mx44I45g&list=PLjQx2UIJvlmeGpx_ZlXzm6hgwzi5v4TQc (1. Bölüm). Son erişim tarihi: 12 Ocak 2020.

? (2001) Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, İstanbul: YKY.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. GONCA GÖKALP ALPASLAN
Yayın Tarihi: 21.01.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Altın ve Gölge, Jorge Luis BorgesSel Yayınları / İstanbul1992Şiir
Buz, Anna Kavan,Yapı Kredi Yayınları / İstanbul1993 (2. basım: 1995)Roman
Şiirler, Emily Dickinsonİyi Şeyler Yayıncılık / İstanbul1994Şiir
Masumiyet Şarkıları, William BlakeAltıkırkbeş Yayınları / İstanbul1995Şiir
Katil Kedinin Günlüğü, Anne FineYapı Kredi Yayınları / İstanbul1999, 2. basım: 2014Diğer
Türk Edebiyatında BeyoğluYapı Kedi Yayınları / İstanbul2000Antoloji
Edebiyat AjandasıYapı Kredi Yayınları / İstanbul2000Diğer
Orson Welles: Bir Amerikan Mitosu, Guillermo Cabrera InfanteSel Yayınları / İstanbul2000Deneme
Hayvanlar Kitabı, Pablo NerudaYitik Ülke Yayınları / İstanbul2003Şiir
A’dan Z’ye İlhan BerkYapı Kredi Yayınları / İstanbul2003Biyografi
Yüz Yıldan DenemelerYapı Kredi Yayınları / İstanbul2006Antoloji
Bütün Yollar Romana Çıkar: YKY Romanlarından 100 +1 BaşlangıçYapı Kredi Yayınları / İstanbul2006Antoloji
Seçme Şiirler, Emily Dickinsonİş Kültür Yayınları / İstanbul2006Şiir
Orman Masalları: Hadi Uyu Küçük Kuş, Küçük Tilki Piknikte, Küçük Baykuş Yüzmeye Gidiyor, Uyan Küçük Tavşan. (Debi Gliori)İş Kültür Yayınları / İstanbul2006Masal
Şrek, Willam Steigİş Kültür Yayınları / İstanbul2006Masal
Asıl Hırsız, Willam Steigİş Kültür Yayınları / İstanbul2006Masal
Dominik, Willam Steigİş Kültür Yayınları / İstanbul2007Diğer
Federico García Lorca: ProfilYapı Kredi Yayınları / İstanbul2007Biyografi
Masumiyet ve Tecrübe Şarkıları, William Blakeİş Kültür Yayınları / İstanbul2008Şiir
Gaziantep: Dört Yanı Dağlar BağlarYapı Kredi Yayınları / İstanbul2008Diğer
Hınzır Kedi Toful’un Günlüğü, Anne Fine, , YKY, İstanbul, 2014, 52 s.)Yapı Kredi Yayınları / İstanbul2014Diğer
Türkçesi: Seçilmiş Çeviri ŞiirlerCro-Magnon / İstanbul2015Şiir
Göndermeler: Yazı, Yanıt, Söyleşi, AnıEverest Yayınları / İstanbul2018Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KÂŞİF, Şâtır-zâde Mehmed Emîn Kâşif Efendid. ? - ö. 1767-68Doğum YeriGörüntüle
2HUSREVÎ, Mevlana Husrevoğlud. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MUHLİSÎ, Ahmed Muhlisî Efendid. ? - ö. 1732Doğum YeriGörüntüle
4ALİ RIZA, Ali Rıza Gökburund. 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Atilla Birkiyed. 29 Mayıs 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Zafer Altınkozaoğlud. 25 Aralık 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Aysel Yenidoğanayd. 20 Eylül 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Necati Mertd. 25 Mart 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Berna Güzeyd. 17 Haziran 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Nurettin Durmand. 15 Aralık 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Zerrin Taşpınard. 19 Nisan 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Emin Gürdamurd. 24 Aralık 1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13AHMED EFENDİ, Bosnalıd. ? - ö. 1883Madde AdıGörüntüle
14MERÂMÎ, Enderunî Ahmed Efendid. ? - ö. 1743Madde AdıGörüntüle
15RESMÎ, Çukadar-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1783-84Madde AdıGörüntüle