PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TALİHSİZ HANEFİ/HANEFİ, Hanefi Ünverd. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2BEKTAŞ, Bektaş Kaymazd. 1919 - ö. 21.07.1978Doğum YeriGörüntüle
3Şükrü Güzeld. 1931 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4AVNİ NURETTİNd. 1866 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İBAD, İBADÎ, İBAD HOCA, Abdullah Çelebid. 01.07.1866 - ö. 25.03.1949Doğum YılıGörüntüle
6RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Doğum YılıGörüntüle
7HACI EMİNE/ŞEM'Î'NİN GÜLÜ/ŞEM'Î'NİN BÜLBÜLÜ, Emined. 1824/1845/1846 ? - ö. 1934/1941?Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSEYN SALHANOVd. 1890 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet Fikrid. 1908 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10GAHİRÎ, Bektaş Bilird. 1922 - ö. 11.05.1987MeslekGörüntüle
11KINCIRÎ, Necdet Kıncırd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
12YETİM SEYİDd. 1895 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SEVDALI, Mehmet Sarıoğlud. 1939 - ö. 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CAFER/CAFER BABA, Cafer Tand. 1891 - ö. 30.10.1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KUL ABBAS/ABBASÎ, Abbas Yurtd. 28.04.1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SEYFİ KILIÇd. 1864 - ö. 1954Madde AdıGörüntüle
17MÜTELLİBOV KEYFEDDİN EMRULLAH OĞLU DALĞINd. 1932 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18MIRIK, Fatmad. 1870 - ö. 1940Madde AdıGörüntüle