Madde Detay
PERVANE, Sinan Pervane
(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).
Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.
Kaynakça
Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVANYayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Nihat Kınıkoğlu | d. 1937 - ö. 09 Ekim 2011 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SEFİL ÂŞIK, Mustafa Kazancı | d. 1912 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ali Taş | d. 1977 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HAYDERÎ, Haydar | d. 1866 - ö. 1923 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | EFGAN/ÇOBAN EFGAN, Efgan Elekber Namazov | d. 1866 - ö. 1924 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | CENNET TAŞPINAR | d. 1866 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZI | d. ? - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HACI EMİNE/ŞEM'Î'NİN GÜLÜ/ŞEM'Î'NİN BÜLBÜLÜ, Emine | d. 1824/1845/1846 ? - ö. 1934/1941? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HÜSEYN BOZALGANLI, Hüseyn Cefergulu Oğlu Guliyev | d. 1863 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | RÜSTEM HELİLOV | d. 1901 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | SEYYAHÎ | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | GÜL BABA HALİM | d. 1855/1856 - ö. 1908/1910 | Meslek | Görüntüle |
13 | SELAMÎ, Selami Erdemir | d. 30.10.1954 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | GÜLİSTANLI, Zafer Çiçek | d. 02.05.1976 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | SİYASİ BABA, Mustafa Nejat Çeven | d. 05.03.1934 - ö. 18.12.1974 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ARİFÎ, Hacı Arif Efendi | d. 1831 - ö. 1912 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ZAMANOĞLU, Alaettin Zaman | d. 1950 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MÜCRİMÎ, Mehmet Özbozok | d. 1882 - ö. 28.03.1970 | Madde Adı | Görüntüle |