PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EKBERÎ, Ali Ekber Gülbaşd. 07.08.1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ergin İnand. 14 Kasım 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ERHAN YILMAZd. 12.02.1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Süleyman Nesipd. 1866 - ö. 28 Eylül 1917Doğum YılıGörüntüle
5HAYDERÎ, Haydard. 1866 - ö. 1923Doğum YılıGörüntüle
6EFKARÎ, Nebid. 1866 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Hadi Maksudid. 1868 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSEYN SALHANOVd. 1890 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9HÜSEYN BOZALGANLI, Hüseyn Cefergulu Oğlu Guliyevd. 1863 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10SENEM KARId. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11ORHAN KURTOĞLUd. 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
12SEFER, Sefer Baysald. 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ENSAR ŞAHBAZOĞLUd. 01.02.1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14REMZİ, Remzi Timard. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BERDARÎ, Ali Doğand. 1928 - ö. 04.08.2007Madde AdıGörüntüle
17CAHANSUZ, Zernişan Hidayet Bey kızı Seyid-zâded. 1898 - ö. 1945Madde AdıGörüntüle
18AĞA, İbrahim Erend. 1913 - ö. 07.07.1998Madde AdıGörüntüle