SAİDÎ, Said

(d. 1229/1810 - ö. 1269/1850)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Said olan Âşık Saidî, Artvin ilinin Yukarı Hod (Yukarı Maden) mahallesinde H. 1229/M. 1810 yılında doğmuştur. Ailesinin kim olduğu hakkında bilgi bulunmayan Saidî, küçük yaşlardan itibaren medrese eğitimi almış, daha sonra camilerde imamlık yapmıştır. Zamanında onu koruyup destekleyen bir hamisi olmamıştır. Hodlu Şamilî ile aynı dönemin âşıklarıdırlar ve aralarında ikisinin de aynı kıza âşık olmalarından kaynaklanan büyük bir husumet yaşanmıştır. Hocalık yapan Saidî, namaz kıldırırken pencereden atılan bir kurşunla öldürülmüştür. Cinayetten aralarında anlaşmazlık bulunan Şamilî sorumlu tutulmuştur. Bu olaydan dolayı Şamilî uzun süre hapiste yatmıştır. Saidî de köyünde toprağa verilmiştir (Koç 1990: 13-24).

Saidî, şiirlerinde genellikle sevgilisini ve ona kavuşamamasını anlatır. Dili son derece sadedir, yöresel deyişleri şiirlerinde bolca kullanır. Şiirlerini kendi devrinde yazıya aktaran olmamıştır; ancak sonradan diğer âşıklardan derleme vb. yöntemlerle şiirlerinin bir kısmı günümüze ulaşabilmiştir. Saidî, âşıklık geleneğinin Artvin’de en canlı şekilde yaşatıldığı ve birçok âşığın çıktığı Yukarı Hod mahallesinde doğmuş olduğu için daha çocukluğundan itibaren bir müzik ve şiir ortamı içerisinde bulunmuş, dinlediği âşıklardan etkilenmiştir. Kendisi de Rufâî’nin dayısıdır ve onun üzerinde tesiri olmuştur (Karadeniz 2002: 477).

Kaynakça

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: Artvin Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yay.

Koç, Mehmet (1990). Hodlu Halk Ozanları ve Kalem Şuaraları. Aydın: Hürtunç Ofset.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TURGAY KABAK
Yayın Tarihi: 08.11.2013
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gel Yârim

Lale sümbül müsün taze gül müsün?

Gılmadan almışın huyun gel yârim

Cennet şule vermiş alevi sormuş

Selvilere dönmüş boyun gel yârim

 

Meleksin semada boyun ziyade

Kavuşmadan ayrı düşürdü Huda

Erelim murada eller duada

Halvet odasında soyun gel yârim

 

Der Said hâlimiz şükür iyice

Hâlimi o yâre değil bellice

Konuşsak halimiz kırk gün kırk gece

Kuralım bir koca toyun gel yârim.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 313.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DİLDÂRÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2FERYADÎ, Fuat Gündüzd. 1933 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞAMİLÎ, Şamild. 1815 - ö. 1860Doğum YeriGörüntüle
4ATÂ, Tayyâr-zâded. 1810 - ö. 1882Doğum YılıGörüntüle
5HÂLİS, Hacı Pîr Efendid. 1810-1811 - ö. 1880-1881Doğum YılıGörüntüle
6TEVFÎK, Ahmed Tevfîk Beyd. 1805-06/1810? - ö. 1860Doğum YılıGörüntüle
7HASBÎ, Mehmed Hasîb, Çokod. ? - ö. 1850Ölüm YılıGörüntüle
8HEYRÂN, Heyrân Hanımd. ? - ö. 1850-1860 arasıÖlüm YılıGörüntüle
9ŞEREF, Halîl Şeref Efendid. 1796 - ö. 1850-51Ölüm YılıGörüntüle
10SÜLEYMÂN, Süleymân Çelebi, Süleymân Fakîh, Süleymân Deded. 1350 ile 1355 arası ? - ö. 1422 ?MeslekGörüntüle
11NÂMÎ, Tavasî Mehmed Nâmî Efendid. ? - ö. 1800MeslekGörüntüle
12ÜMİDÎ, İmam Recep Çelebid. ? - ö. 1610MeslekGörüntüle
13KÖR MUSTAFA, Zevaitlid. ? - ö. 1916Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALİd. 1785 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NİYAZÎ, İsmaild. 1871 - ö. 1911Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FEHMÎ, Zilelid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17KADDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18BULUTOĞLU, Gültekin Bulutd. 10.04.1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle