Madde Detay
TELLİ MEHEMMED, Mehemmed Hesenov
(d. 1894 / ö. 1973)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mehemmed Hesenov, 1894 yılında Kazak bölgesinin Köçesger köyünde doğdu. Kendisi de bir halk şairi olan babası Kehreman’dan, hem okuma yazmayı hem de âşıklık sanatının inceliklerini öğrendi. Beş yaşındayken bir demiryolu işçisi olan babası vefat edince, annesinin himayesinde büyüdü.
Mehemmed Hesenov, 1918 yılında Kazak âşık meclisinde “Gələrmi?” redifli şiirinde Neriman Nerimanov’un (Qoca Şərkin Nərimanı Gələrmi?) adından bahsettiği için hapsedildi. Hapisten çıktıktan sonra Gence'ye göç etti ve ömrünün sonuna kadar orada yaşadı.
Rusların baskıcı siyasetine karşı, 1918 yılında kurulan bağımsız Azerbaycan Halk Cumhuriyeti için Âşık Esed, Âşık Mirze ve Âşık İslam ile birlikte tüm kültürel etkinliklerde saz ve sözü ile aktif bir şekilde çalıştı. 1928 yılında I. Âşıklar Kurultayı’nda Âşık Esed’den sonra ikinci mükâfata layık görüldü. 25 Temmuz 1934 tarihinde Zagafgaziya “Halk İncesenet İşçileri Olimpiada”sında birinci oldu ve para ödülü aldı. II. Âşıklar Kurultayına katıldı. 1930-1950 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti genelinde gerçekleştirilen bütün toplumsal ve kültürel etkinliklerde, kutlama törenlerinde, zafer bayramlarında sazı ve sözü ile iştirak etti. 1960’lı yıllarda usta ifade yeteneği, güzel sesi, hoş şivesi ile âşık severlerin büyük ilgi ve sevgisini kazandı. Mehemmed Hesenov, Gence'de 1973 yılında vefat etti (Namazov 2004: 265-266; Nəbioğlu 2010: 27).
1914 yılından sonra âşıklığa çok büyük bir heves besleyen Mehemmed Hesenov, birkaç yıl halk şairi Nebi’nin öğrencisi oldu. Döneminin usta şairi ve âşığı olan Nebi’den eski âşık havalarını ve halk destanlarını öğrendi. Çok kuvvetli ve güzel sesi olduğundan kısa sürede Kazak, Tovuz, Şemkir ve Gence âşık meclislerinde tanınmaya başladı ve Telli Mehemmed mahlası ile büyük ün kazandı (Namazov 2004: 265-266; Nəbioğlu 2010: 27).
Kaynakça
http://enene.musigi-dunya.az/ash_simalarda.html [Erişim Tarihi: 29.12.2017].
Namazov, Qara (2004). Aşıqlar (Biografik Məlumat Kitabı). C. I. Bakü: Səda Nəşriyyatı.
Nebioğlu, Musa (2010). Ozan-Aşıq Dünyası (Haqqa Qavuşan Aşıqlarımız). Bakü: Nurlan Nəşriyyatı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ESRA YAVUZYayın Tarihi: 13.07.2018Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 13.07.2018Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NUSRET | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÖZCAN/DEMİRÎ, Özcan Özdemir | d. 1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | GARİP/GARİP KAMİL, Kamil Tezerdi | d. 01.06.1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Yahya Saim Ozanoğlu | d. 1894 (1898) - ö. 3 Temmuz 1962 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Belkıs Sami Boyar | d. 1894 - ö. 14 Mayıs 1966 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | CAVADOVA, Nebat Paşa Kızı | d. 1914 - ö. 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Kurutluoğlu, Kudret | d. 1897-1899 (?) - ö. 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Kemal Tahir Demir | d. 13 Mart 1910 - ö. 21 Nisan 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | YUSUF YERGANLI | d. ? - ö. 1977 | Meslek | Görüntüle |
11 | SEYFETTİN ÇOBAN | d. 1940 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | SIDKÎ, Abdurrahman | d. 1841/1842 - ö. 1903 | Meslek | Görüntüle |
13 | İLKAR İMAMVERDİYEV | d. 23.09.1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | YUNİS İBRAHİMOV | d. 1895 - ö. 1974 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | KARA MÖVLAYEV | d. 1897 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | NECDÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | SALİH TEKE | d. 1966 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | FATMA AKKAYA | d. 1894 - ö. 1980 | Madde Adı | Görüntüle |