TERHAN, Terhan İnan

(d. 1963 / ö. 1993)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Terhan İnan, adıyla bilenen âşık mahlas olarak da kendi ismini kullanır. Terhan, Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Koç köyünde 1963'te dünyaya gelmiştir. Lise mezunu olan âşık, evlidir. İlkokul yıllarında türkü söyleyen âşık, ilerleyen yıllarda ise köylerindeki düğünlere gelen âşıklara duyduğu merakla bu sanata başlar. Bu merakı onu, çocukluk yıllarında usul gereği çocukların toplantı meclisinden çıkarıldıkları zamanlarda dışarıda saatlerce beklemek zorunda bırakır. Çoğu zaman beklentisinin karşılığı olarak içeri girip bir köşede oturarak âşıkları dinleme fırsatı bulur. Hatta bu ilgisinden ötürü evde kendisine bir ağaç alıp saz yapar ve aynı ortamı yaşamaya çalışır. Ortaokul yıllarında ise bir saz alarak kendi çabasıyla kısa sürede saz çalmayı öğrenir. Bu yeteneği sayesinde okul piyeslerinde, korolarda ve bazı toplantılarda şiir ve türkü söyler. Kars'taki lise öğrenimi yıllarında âşıklığa ilgisi nedeniyle her fırsatta dönemin âşık kahvehanesi olan Çobanoğlu Kahvesine gider. Burada âşıkları ilgiyle dinleyip öğrendiklerini yazar. Bu ilgisi, usta âşıkların dikkatini çeker ve dönemin usta âşıklarına çırak olma olma fırsatı bulur. Okuluna devam ederken burada dört yıl çıraklık yapar. Daha sonra köy düğünlerinde çalıp söylemeye başlar. İnan geçimini âşıklık geleneğini sürdürür. Aynı zamanda bazı yarışmalara radyo ve televizyon programlarına katılır. Birçok kez derece alan âşık, 1985'te Ankara'da Öğretmen, Okul adlı şiir yarışmasında birincilik ödülü alır (Halıcı 1992: 249). Usta malı hikâyeler bilen âşığın ustaları Murat Çobanoğlu, Günay Yıldız ve Sabri Şimşekoğlu'dur (Özhan 1992: 165). İnan, 1993 yılında geçirdiği bir kaza sonucu vefat etmiştir.

1975'te babasının vefat etmesinin ardından içli türküler söylemeye başlar. Kendine ait birçok şiiri olan Terhan, şiirlerini kitaplaştırmamış ancak mahallî gazetelerde yayımlamıştır (Halıcı 1992: 250). İnan, yazdığı şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış, içerik bakımından ise daha çok didaktik bir üslup kullanmıştır. "Olmalı", "Nasihat", "Divan" adlı şiirleri bu üslupla yazılmış şiirlerindendir. "Gözlerinden Yaş Çıktı" adlı şiirinin içeriğinde ise kendi hayatından yakınmıştır.

Kaynakça

Bolçay, Ezgi (2012). Kars'ta Âşıklık Geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın Hayatı, Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.

Özhan, Mevlüt vd. (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERGİN ALTUNSABAK
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KAHRAMANd. 1863 - ö. 1944Doğum YeriGörüntüle
2Cengiz Hakkı Zariçd. 5 Ocak 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Celalettin Çetind. 27 Mayıs 1928 - ö. 2006Doğum YeriGörüntüle
4Orhan Arasd. 10 Ekim 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Aytuna Tosunoğlud. 23 Mayıs 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Saliha Yadigard. 30 Temmuz 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sâmiha Ayverdid. 25 Kasım 1905 - ö. 22 Mart 1993Ölüm YılıGörüntüle
8Abidin Dinod. 23 Mart 1913 - ö. 7 Aralık 1993Ölüm YılıGörüntüle
9Tevfik Akdağd. 29 Şubat 1932 - ö. 28 Eylül 1993Ölüm YılıGörüntüle
10ZEYNALOV HAKİMd. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MEHEMMED/ÇORLU MEHEMMED, Mehemmed Çorlud. 1825? - ö. 1933/1940\'lar?MeslekGörüntüle
12MAZLUMÎ, Uğur Kayad. 05.06.1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ÖZGÜRÎ, Hasan Önald. 1930 - ö. 2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14TEKİNÎ/DOST TEKİN, Tekin Polatd. 1979 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KARATAŞ, Şükrü Karataşd. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16PİROĞLU, Ali Ayın Piroğlud. 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17GÜLZÂRÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18DEMLÎ/DELİ MOLLA, Hasan Coşkund. 1887 - ö. 20.01.1965Madde AdıGörüntüle