ADLÎ, Gazi Mustafa Paşa-zâde İbrâhim Bey

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, sancak beyi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kanunî Sultan Süleyman’ın beylerbeyi Gazi Mustafa Paşa’nın oğludur. Asıl adı İbrâhim’dir. Adlî’den bahseden tek tezkire Gülşen-i Şu’arâ’dır. İstanbul’da doğdu. Gülşen-i Şu’arâ’da sancak sahibi ve iyi bir yönetici olarak tanıtılan Adlî’nin, sancaklarda adaletle davrandığı; fakirlere ve zayıflara adalet ve merhametle davrandığı için halk arasında, Halîl-i sâni (İkinci İbrâhim) lakabıyla anıldığı söylenir (Solmaz 2009: 75).

Adlî pek çok ilme vakıf, Farsçayı çok iyi bilen, muteber Farsça eserleri sürekli okuyan bir kişiydi. Şiir ve inşada usta, muamma çözmede üstattı. Ali Şir Nevâyî’nin bütün eserlerini okumuş, aruz, kafiye, edvâr, lügaz ve tarih düşürmede oldukça ilerlemişti. Adlî, üslûp sahibi bir şairdir. Akıcı bir anlatım tarzı ve daha önce söylenmemiş hayaller ile yazdığı pek çok gazeli vardır (Solmaz 2009: 76).

Kaynakça

İpekten, Haluk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’ârâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 22.02.2014
Güncelleme Tarihi: 04.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Kemân ebrûlara mâyil olur gördi dil-i hâki

Nişân itdüm müje tîrine ben de cism-i sad-çâki

Sehâb-ı nîlgûn sanma bu çarh-ı nüh-kıbâb içre

Benüm dûd-ı derûnumdur boyadı göge eflâki

Gönül bâgına yol saldı hayâl-i yâr çeşmümden

Su yolından girür bâga gör ol agyâr-ı bî-bâki

Beyit

Gel bahr-ı ışka girme gönül bî-kenârdur

Zülf-i nigârı anma ki anun karasıdur

Gazel

Gamdan âzâd olmadı bir dem dil-i gam-nâkümüz

Sanki mihnetle ezel tahmîr idüpdür hâkümüz

Dâglardur verd-i ahmer şerhalar mevzûn-nihâl

Gûyiyâ gülzâr-ı gamdur sîne-i sad-çâkümüz

Her nihâl-i tâzenün turmaz akar ayagına

Su gibi meyyâl olupdur şimdi kalb-i pâkümüz

Âlem istersen bizi seyr it ki başka âlemüz

Eşkimüz encüm olupdur dûd-ı âh eflâkümüz

Her nazarda Adliyâ bir nice sûret gösterir

Câm-ı Cem’dür sanasın âyîne-i idrâkümüz

 (Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’ârâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 76-77.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hasan Öztoprakd. 17 Aralık 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Doğum YeriGörüntüle
3Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973Doğum YeriGörüntüle
4Hasan Öztoprakd. 17 Aralık 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Doğum YılıGörüntüle
6Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973Doğum YılıGörüntüle
7Hasan Öztoprakd. 17 Aralık 1957 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Ölüm YılıGörüntüle
9Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973Ölüm YılıGörüntüle
10Hasan Öztoprakd. 17 Aralık 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967MeslekGörüntüle
12Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973MeslekGörüntüle
13Hasan Öztoprakd. 17 Aralık 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hasan Öztoprakd. 17 Aralık 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Madde AdıGörüntüle
18Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973Madde AdıGörüntüle