Madde Detay

Asıl adı Mehmed olup İshak-zâde Mehmet Ârifî olarak tanınır. Babası, Karabağlı İshak-zâde Mehmed Salih Zuhûrî Efendi'dir. (İnce 2005: 482; Mehmed Süreyya 1308-15/ 1890-97: 3/265; Kurnaz-Tatçı 2001: 611). 1064/1653-54 yılında İstanbul'da doğdu. (Kurnaz-Tatçı 2001: 611; Mehmed Süreyya 1308-15/ 1890-97: 3/265). Kazasker Kadri Efendi'den mülâzım oldu. Şaban 1089/ Eylül-Ekim 1678'de Tûtî Abdüllatif, Rebiülahir 1093/ Nisan-Mayıs 1682'de Ahmed Çavuş, Rebiülevvel 1097/ Ocak-Şubat 1686'da Şâh-ı Hûbân, Muharrem 1099/ Kasım-Aralık 1687'de Şeyhülislam Zekeriyya Efendi, aynı sene Şabanı/ Haziran 1688'de Sahn-ı Seman'dan birine, Safer 1100/ Kasım-Aralık 1688'de Mihr ü Mah, Şaban 1101 / Mayıs-Haziran 1690'da Sahn-ı Seman'dan birine, Recep 1102 / Mart-Nisan 1691'de altmışlı ile Hayreddin Paşa, Şaban 1104/ Nisan-Mayıs 1693'te Şah Sultan Medreseleri'ne müderris olmuştur. Cemaziyelula 1106/ Aralık-Ocak 1694-95'te Süleymaniye'ye,  Şevval 1107/ Mayıs-Haziran 1696'da Şehzade Camii Medresesi'ne, Şevval 1109/ Nisan-Mayıs 1698'de Süleymaniye Medreseleri'nden birine, Muharrem 1113/ Haziran-Temmuz 1701'de Süleymaniye Darülhadisliği'ne ve aynı sene Şevvali/ Mart 1702'de Yenişehir Fenar mevleviyyetine ulaşıp azledildikten sonra 1117/1705-06 Akhisar Saruhan arpalık verildi. Şevval 1117/ Ocak-Şubat 1706'da Edirne payesiyle Şam kadılığına atandı. Safer 1119/ Mayıs-Haziran 1707'de azledildi. Aynı senenin Recebi/ Eylül-Ekim 1707'de Balya, Menemen, Güzelhisar arpalık verildi. (Arslan 1994: 88). Rebiülahir 1121/ Haziran-Temmuz 1709 tarihinde Anadolu Hisarı'ndaki yalısında vefat etti. (İnce 2005: 483). Anadolu Hisarı'nda Göksu Kabristanı'nda medfundur. Vefat tarihi Mecma-ı Şuarâ'da 1119/1707-08, Sicill-i Osmânî'de 1120/1708-09 olarak kaydedilmiştir. (Mehmed Süreyya 1308-15/ 1890-97: 3/265: Arslan 1994: 88)

Sâlim, kasidelerinin yüksek seviyeli olduğunu vurgular. (İnce 2005: 483) Nüktedan bir kişiliğe sahiptir. (Mehmed Süreyya 1308-15/ 1890-97: 3/265)

Arslan, Mehmet (hzl.) (1994). Mehmed Sirâceddîn, Mecma'-ı Şuarâ ve Tezkire-i Üdebâ:  Sivas: Dilek Matbaacılık.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C.III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakim-zâde Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri-Vakâyiü’l-Fuzalâ. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay.

İhâta etdi ten-i zerdimi sirişk-i keder

Miyân-ı cûyda kaldım misâl-i nilüfer

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 483.)

Perde etme zülfünü ruhsâra Allah aşkına

Verme yüz ol rû-siyeh mekkâre Allah aşkına

Genc-i hüsnünden gedâyân-ı tarahhum-cûların

Lutfun isterler şehâ bir pâre Allah aşkına

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 483.)

Mihr-i ruhsârın uzakdan seyredelden zerreveş

Yerde gökde durmaz oldı Ârifî-i bî-karâr

(Arslan, Mehmet (hzl.) (1994). Mehmed Sirâceddîn, Mecma'-ı Şuarâ ve Tezkire-i Üdebâ. Sivas: Dilek Matbaacılık. 89.)