AVNÎ, Eşref-zâde Şeyh Avnullâh Efendi

(d. 1120/1708-1709 - ö. 3 Şevval 1155/01.12.1742)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1120/1708-09 yılında Bursa’da doğdu. Asıl adı Avnullâh’tır. Eşrefzâde Şerâfeddin Efendi’nin oğlu olduğundan Eşrefzâde Şeyh Avnullâh Efendi olarak tanındı. Eğitimine babasının yanında başladı. Babasının vefatı üzerine öğrenimini Enîsü’l-Cenân müellifi Eşrefzâde Dergâhı şeyhi ve aynı zamanda amcası olan İzzeddin Efendi’nin yanında tamamladı. Tozpazarlı Câmii imamı Mustafa Efendi’den nesih ve sülüs hattı meşk ederek hattı beğenilen bir hattat oldu. 1146/1733-34 yılında Eyüp Efendi Tekkesi’nin sekizinci şeyhi olarak babasının yerine geçti. Bu tekkede dokuz yıl şeyhlik yaptı. Salı günleri zaviyesinde, Perşembe günleri de Ulucâmi’de vaaz verdi. 3 Şevval 1155/1 Aralık 1742’de otuz beş yaşında iken vefat etti. Eyüp Efendi Tekkesi’ndeki türbede babasının yanına defnedildi. Vefatına Hasîb, “Rıhlet etdikde Hasîbâ dediler târîhini / Etdin ‘Avnullâh Efendi ‘azm-i dergâh-ı İlâh” ve Şeyh Nûşî Efendi, “Üçüncü günü cum‘a Nûşiyâ târîh-i şevvâlin / Meded âh kûs-ı rıhlet çalınuben göçdü ‘Avnullâh” (Eşrefzâde vr. 19a) beyitleri ile tarih düşürdüler. Şemsettin Sami (1996: 3226) ve Fatin (Çifçi: 318)’de vefat tarihinin 1150 olarak gösterilmesi yanlıştır. Avnullâh Efendi’nin vefatından sonra yerine oğlu Habib Efendi (ö. 1218/1803) geçti.

Avnî mahlası ile şiirleri ve ilahileri bulunan Avnullah Efendi son derece cömert, âlim, kâmil, fazilet sahibi, sedası ve siması güzel, cezbedâr bir şeyhti.

 

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 341.

Çifçi, Ömer (hzl.). Fatîn Davud Hâtimetü’l- Eş‘âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 09.04.2014]. 318.

Eşrefzâde Şeyh Ahmed Ziyaeddin Efendi. Gülzâr-ı Sulehâ ve Vefeyât-ı Urefâ. Milli Kütüphane, Yazmalar Koleksiyonu. Nr. 06 Mil Yz FB l76. vr. 18a-19a.

Kurnaz, Cemâl ve MustafaTatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 711.

Şemsettin Sami (1996). Kâmûsu’l-‘Alâm. Tıpkıbasım. C. 5. Ankara: Kaşgar Neşriyat. 3226.

Tek, Abdurrezzak (2010). “Bursa’da Kadirî Tekkeleri”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 19 (1): 143-182. http://ucmaz.home.uludag.edu.tr/PDF/ilh/2010-19(1)/M6.pdf [erişim: 09.04.2014].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.04.2014
Güncelleme Tarihi: 21.08.2021

Eserlerinden Örnekler

Na‘t-ı Şerîf

Resûl-i Hak ki kevneynin şehidir

Risâlet burcunun mihr ü mehidir

 

Nebîler cümle makbûl-i Hudâ’dır

Senin zâtın Hak’ın manzargehidir

 

O mi‘râc eyledi arş-ı berîne

Anın lâhût ili menzilgehidir

 

Ledünnî ilmine a‘lem olupdur

Hakîkat sırr-ı vahdet âgehidir

 

Şefî‘ ola kıyâmetde bize ol

Amelden destimiz zîrâ tehîdir

 

Yeter izzet bu ‘Avnî derd-mende

Habîb-i Hazret’in hâk-i rehidir

(Eşrefzâde Şeyh Ahmed Ziyaeddin Efendi. Gülzâr-ı Sulehâ ve Vefeyât-ı Urefâ. Milli Kütüphane, Yazmalar Koleksiyonu. Nr. 06 Mil Yz FB l76. vr. 19a.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İsmet Tokgözd. 21 Kasım 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Fakihe Odmand. 1908 - ö. 1967Doğum YeriGörüntüle
3İbrahim Balaband. 1921 - ö. 9 Haziran 2019Doğum YeriGörüntüle
4İsmet Tokgözd. 21 Kasım 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Fakihe Odmand. 1908 - ö. 1967Doğum YılıGörüntüle
6İbrahim Balaband. 1921 - ö. 9 Haziran 2019Doğum YılıGörüntüle
7İsmet Tokgözd. 21 Kasım 1948 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Fakihe Odmand. 1908 - ö. 1967Ölüm YılıGörüntüle
9İbrahim Balaband. 1921 - ö. 9 Haziran 2019Ölüm YılıGörüntüle
10İsmet Tokgözd. 21 Kasım 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Fakihe Odmand. 1908 - ö. 1967MeslekGörüntüle
12İbrahim Balaband. 1921 - ö. 9 Haziran 2019MeslekGörüntüle
13İsmet Tokgözd. 21 Kasım 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fakihe Odmand. 1908 - ö. 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İbrahim Balaband. 1921 - ö. 9 Haziran 2019Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İsmet Tokgözd. 21 Kasım 1948 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Fakihe Odmand. 1908 - ö. 1967Madde AdıGörüntüle
18İbrahim Balaband. 1921 - ö. 9 Haziran 2019Madde AdıGörüntüle